Норвегия Ташқи ишлар вазири Эспен Барт Эйден Украинага жойлаштириладиган Европа тинчликпарвар кучлари бетараф куч бўла олмаслигини, бу бир томонни бошқа томоннинг ҳаракатларидан ҳимоя қилувчи ўзига хос хавфсизлик кучи бўлишини билдирди. Бундай фикрни у Ҳиндистон пойтахтида ўтаётган “Раисина мулоқоти” сиёсатшунослик анжуманида сўзлаган нутқида маълум қилган.
Унинг таъкидлашича, НАТОнинг Европа мамлакатларидан тинчликпарвар кучлари, агар улар тегишли келишувлар асосида Украинада жойлаштирилса, ўт очишни тўхтатиш тўғрисидаги битимни ҳимоя қилувчи бетараф томон вазифасини бажара олмайди.
“Анъанавий тинчликпарварлар келишувининг бир қисми бўлиб, бирор томонга хайрихоҳ эмас, сиз шартномани ҳимоя қиласиз, аммо бетараф ва иштирок этмаган ҳолда. Бошқа вариант — бу бир томонни бошқа томоннинг ҳаракатларидан ҳимоя қиладиган ўзига хос хавфсизлик кучлари, бироқ улар тинчликпарвар кучлар эмас. Менимча, агар бу борада Европа ёки НАТО ҳаракатлари амалга оширилса, бу анъанавий тинчликпарвар кучлар бўлмайди, бу кўпроқ Ҳиндистон каби мамлакатларга мос келади. Биз етарлича аниқ позицияни эгаллаб, айнан келишувга нисбатан тинчликпарвар куч бўла оламиз деб ўйламайман. Бу икки ролни фарқлаш керак, иккаласи ҳам яхши, лекин уларни аралаштириб юбормаслик лозим”, деди вазир.
Эспен Барт Эйде Украина можароси бўйича Россия ва АҚШ ўртасидаги жорий музокаралар жараёнини шарҳлаш чоғида, томонлар ўт очишни тўхтатиш тартибини ўрнатиш бўйича келишиб олишларига умид билдирган. Шу билан бирга, унинг фикрича, музокаралар жараёнида ҳеч бўлмаганда Украина иштирок этиши шарт.
“Ҳақиқатан ҳам, Европа Иттифоқининг (ҳозирча) музокаралар столида ўрни йўқ, лекин ҳозирча столнинг ўзи ҳам йўқ. Тўлақонли музокаралар ҳали бошланмаган, фақат дастлабки суҳбатлар олиб борилмоқда”, дея қўшимча қилган Эйде.
Норвегия ташқи ишлар вазири журналистларнинг Европа ва Осиёдаги бетараф давлатларнинг бу ва бошқа можароларни ҳал қилишдаги роли ҳақидаги саволига жавоб берар экан, уларнинг иштироки ижобий таъсир кўрсатиши мумкинлигини ва ҳозир улар учун ҳам тинчлик ўрнатиш жараёнида қатнашиш имкониятлари пайдо бўлаётганини таъкидлаган.
Изоҳ (0)