Миллиардлар сарфланган сайт ва платформалар нега ишламаяпти?

2024 йилда вазирлик ва идоралар томонидан веб-сайт ва мобил илова ишлаб чиқиш бўйича ўндан ортиқ тендер ўтказилган ҳамда тўғридан-тўғри шартномалар тузилган. Миллиардлаб маблағлар сарфланган сайт ва порталларнинг айримлари ишга тушмаган ёки умуман ишламаяпти.

“Дарё” ушбу веб-сайт ва порталларнинг кейинги тақдири билан қизиқиб, фаолиятини таҳлил қилди.

Тендер бекор қилинган, бироқ платформани шу йил ишга туширишмоқчи

Ўтган йилнинг июль ойида Республика маънавият ва маърифат маркази “Қадриятим.uz”, “Танлов.манавият.uz” сайти ва мобил иловасини яратиш хизмати учун 1,3 миллиард сўм (102 минг доллар)лик тендер ўтказган эди. Ўшанда тендер муҳокамаларга сабаб бўлганди.

Марказ сайт ҳамда мобил илова яратилиши ҳақидаги хабарга муносабат билдириб, танловларни ўтказишда очиқлик ва шаффофлик, рақобат ва холислик, коррупцияга йўл қўймаслик принципларига амал қилинганини маълум қилганди.

Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси томонидан танлов савдолари бўйича ўрганиш ишлари амалга оширилганини, натижалар бўйича “Рақобат тўғрисида”ги қонуннинг 29-моддаси талабларига риоя қилинмагани аломатлари юзасидан нисбатан иш қўзғатилгани ҳамда белгиланган тартибда кўриб чиқилишини билдирганди. Бироқ якуний хулосалар оммага ошкора қилинмаган.

“Дарё” мухбири боғланган тендер ғолиби United IT Company МЧЖ масъулларининг айтишича, тендер натижалари ўша пайтда Рақобат қўмитаси томонидан бекор қилинган.

Аммо Маънавият ва маърифат маркази матбуот котиби Барно Аҳмедованинг айтишича, “Қадриятим.uz” платформаси, мобил иловасини ишлаб чиқиш ва ишга тушириш ҳақидаги эълонни жорий йилнинг 3-чорагида очиқ танлов порталига жойлаш режалаштирилган. Шартнома бекор қилинган бўлса, портал қайси маблағ ҳисобидан яратилаётгани ҳақидаги савол очиқ қолди.

Шов-шувли порталдан ҳамон дарак йўқ

2023 йилнинг октябрь ойида маданият вазири Озодбек Назарбеков 10 нафар санъаткор ҳақида маълумот берувчи портални яратиш ва амалиётга татбиқ этиш учун салкам ярим миллиард сўм маблағ сарфлаётгани ҳақида хабарлар тарқалганди.

Давлат мукофотлари билан тақдирланган маданият ва санъат соҳаси вакиллари ҳақида маълумотлар жамланиши белгиланган портал орадан бир ярим йилдан ортиқ вақт ўца-да, ҳалигача ишга тушгани йўқ.

Вазирлик масъулларининг маълум қилишича, ўшанда сайтни ишлаб чиқариш бўйича белгиланган муддат узайтирилган. Кейинчалик эса Маданият вазирлиги ягона бошқарув тизимига интеграция қилиш орқали “Ижодкорлар.uz” сайтини ишлаб чиқиш ва бунинг учун ажратилиши белгиланган маблағни тежаб қолиш режалаштирилган. Ишлаб чиқиш бўйича чоралар кўрилмоқда.

Сайт — мавжуд. Аммо унга ҳеч қандай маълумот жойланмаган. Унга сарфланиши кўзда тутилган ярим миллиард сўм “тежаб қолингани” ҳақидаги маълумот эса мавжуд эмас.

Маданият вазирлиги яна бир ресурс — “Ўзбек маданияти” порталини ишлаб чиқиш учун салкам 600 миллион сўмлик тўғридан-тўғри шартнома имзолаган. Шартнома 2024 йилнинг октябрь ойида имзоланган. Келишувга кўра, у 48 иш кунида ишлаб чиқилиши лозим эди, аммо ҳозирча порталдан дарак йўқ.

Вазирлик матбуот котиби Сирожиддин Ўсаров портал ишлаб чиқилганини ҳамда тест режимида ишга туширилгани ва апрель ойидан тўлиқ фаолият бошлашини билдирди.

1 миллиард сўмлик портал ҳали битмаган

Октябрь ойида Фанлар академияси “Фан-портал” (my.academy.uz) ягона ахборот тизимини ишлаб чиқиш ва жорий этиш бўйича тендер ўтказган. Лотнинг бошланғич нархи 1 миллиард сўм этиб белгиланган. Тендерда уч нафар иштирокчи қатнашган.

Якуний хулосаларга кўра, 802 миллион сўм таклиф қилган “Unicon.uz-фан-техника ва маркетинг тадқиқотлари маркази” МЧЖ ғолиб деб топилиб, шартнома имзоланган. Шартномага кўра, ғолиб 90 кун давомида ишларни бажариши ва топшириши белгиланган.

Фанлар академияси масъуллари томонидан айни пайтда жараёнлар давом этаётгани, охирги ишлар амалга оширилаётганини, тез кунда портал ишга тушишини билдирди. Бироқ қачон ишга тушиши бўйича аниқ маълумот берилмади.

Шунингдек, Фанлар академиясининг Тарих институти апрель ойида “Тошкент шаҳар Археологик ёдгорликлар сонини аниқлаш ва хариталаш” лойиҳаси бўйича 100 миллион сўмлик тендер ўтказган. Харид комиссиясининг якуний хулосасига кўра, 90 миллион сўмлик шартнома имзоланган.

Институт директор ўринбосари Дилноза Жамалованинг маълум қилишича, “Қадимийтошкент.uz” веб-сайти ишлаб чиқилиб, ишга туширилган. Аммо унинг тўлақонли фаолият кўрсатмаётгани, сайтдаги рукнлар чала ҳолда қолдирилганига ўзингиз гувоҳ бўлишингиз мумкин.

Қонун лойиҳалари қачон рақамлашади?

Адлия органларида Ахборот-коммуникация технологияларини ривожлантириш маркази июль ойида “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ва Олий Мажлиси Сенатида қонун лойиҳаларини кўриб чиқишнинг барча босқичларини рақамлаштириш” ахборот-таҳлилий тизимини ишлаб чиқиш бўйича тендер ўтказган. Бошланғич нархи 1,5 миллиард сўм бўлган лойиҳани 750 миллион сўм таклиф билан Simplex МЧЖ ютиб олган.

Ўрганишлар давомида тизим ишга тушган ёки тушмаганини аниқлашнинг имкони бўлмади.

Simplex раҳбари Нуриддин Рашидовнинг айтишича, тизим ишлатиш учун тайёр, техник ишлар ўтган йилнинг декабрь ойида якунланиб, буюртмачига топширилган.

Вазирликдан эса ушбу тендер юзасидан маълумот олишнинг имкони бўлмади. “Дарё” боғланган масъуллардан бири “яхши, аниқлаштирамиз” дегач, саволларга қайта жавоб бермади.

1,2 миллиард сарфланган сайтлар қани?

Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги ҳузуридаги Инновацион ривожлантириш агентлиги 2023 йилнинг апрель ойида Ягона стартаплар платформаси веб-сайтини ишлаб чиқиш бўйича тендер ўтказган эди. Тендер якунлари бўйича 705 миллион сўмлик шартнома имзоланган. Маблағнинг ярим қисми ўтказилмаганлиги боис 2024 йилда тўғридан-тўғри қўшимча келишув имзоланган.

Ўрганиш давомида “Инплатформ.uz” доменига киришнинг ҳам, ҳолат юзасидан агентлик матбуот хизмати билан боғланишнинг ҳам иложи бўлмади.

Шу билан бирга, 520 миллион сўм маблағ сарфланиб, ишлаб чиқилган Олий таълим муассасаларининг илмий ишлари ва инновациялари натижаларини баҳолаш платформаси ҳам ишламаётганлиги аниқланди.

Узинфоcом маълумотларига кўра, iftib.uz домени мавжуд эмас. “Инплатформ.uz” сайти учун сотиб олинган домен муддати тугаган.

Жами 1,2 миллиард сўм сарфланган платформаларнинг ишламаётгани эса ачинарли.

Хулоса

Ҳозирча веб-сайт ва порталлар бўйича имзоланган шартномаларнинг айримларини таҳлил қилдик холос. Аммо кичик ўрганиш ҳам миллиардлар сарфланаётган ресурслар улардан кутилган натижаларни бермаётганини кўрсатмоқда.

Биз бу борадаги ўрганишларни давом эттирамиз. Мавзуга яна қайтамиз.