“Дарё”га Бухоро вилоятининг Шофиркон туманида фаолият юритувчи “Нурли боғ-2020” МЧЖ вакили мурожаат қилиб, адолат истаётганини айтмоқда. Тадбиркорга кўра, унга ҳокимият томонидан 49 йилга ижарага берилган ер майдонининг бир қисми Тоғ-кон саноати ва геология вазирлиги томонидан ноқонуний тартибда аукционга чиқарилган ва бошқа тадбиркорга бериб юборилган. Бугун у боғ яратмоқчи бўлган ҳудудда баҳсли вазият юзага келган ва ишлар тўхтаб қолган.
2020 йил Шофиркон тумани ҳокими қарори билан бизга, яъни “Нурли боғ-2020” МЧЖга 200 гектар ташландиқ ер 49 йил муддатга ижарага берилганди. 2021 йил мазкур ерлар эгалигини тасдиқловчи ҳужжатлар тайёрлаб, эгалик ҳуқуқини расмийлаштирдик. Шу даврда ернинг 156 гектарини техникаларимиз ёрдамида экин экишга тайёр ҳолатга олиб келдик ва 139 гектар майдонида мевазор дарахтлар, 17 гектар майдонида эса узумзор ташкил қилдик. Аммо 2023 йил қишда аномал совуқ туфайли бу боғ катта зарар кўрди. Кўплаб дарахт ва токлар совуққа бардош бермай қуриб қолди. Ушбу ишлар бу ҳақдаги далолатнома билан расмийлаштириб қўйилган. Шундай бўлса-да, биз бу ерда қайтадан улкан боғ яратиш орзусидамиз. Аммо 2022 йил бизга номаълум сабабларга кўра, ушбу ернинг 15 гектардан ортиқ қисми вазирлик томонидан аукцион савдога чиқариб юборилгани туфайли аукционда уни ютиб олган тадбиркор боғимизни кенгайтириб, кўчат экиш ишларимизга тўсқинлик қилмоқда, дейди МЧЖ иш юритувчиси Маъмур Нуриддинов.
Маълум бўлишича, Тоғ-кон саноати ва геология вазирлиги 2022 йил 14 март куни бир қанча норуда фойдали қазилмаларни ўз ичига олган ер қаъри участкалари, шу жумладан Шофиркон туманидаги майдони 23 гектардан иборат “Осиё кони 1-участкаси”ни аукцион савдога чиқариб юборган. Аукционда бу ерни Течно-Cрушер Stone МЧЖ ютиб олган. Қизиғи ушбу ернинг катта қисми 2020 йилда туман ҳокими қарори билан “Нурли боғ-2020” МЧЖга берилган 200 гектар ер ҳисобида бўлган.
Маъмур Нуриддиновнинг сўзларига кўра, ер майдонининг аукционга чиқарилишига қадар амалдаги қонун ҳужжатларига риоя қилинмаган.
Вазирликка кўра эса ушбу ер ҳудуди Давлат комиссиясининг 2017 йил 6 февралидаги 349-сонли баённомасига мувофиқ кон сифатида тасдиқланган. Аммо ҳокимлик бу ер кон ҳудуди эмас, суғориладиган ер майдони эканини маълум қилган. Бу ҳақда Давлат кадастрлари палатаси Шофиркон тумани филиали бошлиғи А.Саидовнинг хулосаси ҳам мавжуд.
Президентнинг “Қишлоқ хўжалигида ер ва сув ресурсларидан самарали фойдаланиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги фармонининг 5-бандига мувофиқ эса суғориладиган ер майдонларидан қишлоқ хўжалигидан бошқа мақсадларда фойдаланиш мумкин эмас. Иккинчидан, вазирлик ҳузуридаги кон-геология фаолиятини назорат қилиш инспекциясининг 2022 йилдаги 1-01/1718-сонли хатида Течно-Cрушер Stone МЧЖ томонидан конда қазиш ишлари бошланишидан олдин, суғориладиган ерлар тоифасига мансублиги ҳамда қишлоқ хўжалигида фойдаланадиган ер турига кирадими ёки йўқлиги тўғрисида маҳаллий ҳокимликлардан тегишли хулоса олган ҳолда ишлаш тавсия этилган. Бироқ бу ишлар амалга оширилмагани боис юқоридаги фармон талаблари бузилган.
Учинчидан, Вазирлар Маҳкамасининг “Ер қаъри участкаларидан фойдаланиш ҳуқуқи учун рухсатномалар бериш тартибини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 133-сонли қарорида ер қаъри участкаларидан фойдаланиш ҳуқуқи учун рухсатнома бериш билан бир вақтда ер қаъри участкаларидан фойдаланиш соҳасида ваколатли орган ва ер қаъридан фойдаланувчи ўртасида ер участкасининг ижара шартномаси тузилиши лозим. Аммо Течно-Cрушер Stone МЧЖ ва Тоғ-кон саноати ва геология вазирлиги ҳузуридаги “Ер қаъридан фойдаланиш маркази” давлат муассасаси ўртасида ер участкасининг ижара шартномаси тузилмаган.
Ҳозир ноябрь ойи кўчат экиш мавсуми ҳисобланади. Боғни кенгайтириш учун кўчат экамиз десак, Течно-Cрушер Stone МЧЖ раҳбари Дилмурод Мустафоев ҳамда иш юритувчиси Гулруҳ Маҳмудова бунга тўсқинлик қилиб, ер бизники демоқда. Шу сабаб биз боғни кенгайтиролмаяпмиз, ерни суғоролмаяпмиз, дейди Маъмур Нуриддинов.
“Дарё” журналисти билан бу хусусда суҳбатлашган Течно-Cрушер Stone МЧЖ иш юритувчиси Гулруҳ Маҳмудова аукцион орқали сотиб олинган ерлар аввалдан уларга тегишли бўлганини таъкидлади.
Бизга фойдали қазилмаларни қазиб олиш учун 2017 йилда лицензия берилган. Шофиркон тумани ҳокимининг 2017 йил мартдаги қарорига асосан Течно-Cрушер Stone МЧЖга Осиё массивидан шағал маҳсулотлари қазиб олиш карери учун 9,5 гектар қишлоқ хўжалигида фойдаланилмайдиган ер майдони ажратилган, дейди МЧЖ масъули.
Вилоят прокурори ўринбосарининг аниқлаштиришича, туман ҳокимининг 2021 йилдаги 373-сонли қарори билан МЧЖнинг аризасига асосан жамиятга ажратилган ернинг 8 гектар қисми шағал қазиб олиш ишлари якунлангани ва белгиланган тартибда рекултивация ишлари амалга оширилганлиги инобатга олиниб, захирага қайтарилган. “Нурли боғ-2020” МЧЖ вакилининг сўзларига кўра эса Маҳмудова назарда тутаётган ер майдони аукционга чиқарилган ҳудуд эмас.
Тадбиркорлар муаммосига ечим излаб судларга ҳам мурожаат қилган. Жумладан “Нурли боғ-2020” МЧЖ собиқ Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитаси (Тоғ-кон саноати ва геология вазирлиги)нинг “Электрон савдо майдончасида онлайн-аукцион орқали реализация қилинадиган норуда фойдали қазилмаларни ўз ичига олган ер қаъри участкалари рўйхатини тасдиқлаш тўғрисида”ги 2022 йил 14 март кунги 4-сонли қарорининг “Нурли боғ-2020” МЧЖга тегишли 15,46 гектар ер майдонини аукционга чиқариш тўғрисидаги қисмини ҳақиқий эмас деб топишни сўраб, судга мурожаат қилган. Суд ушбу даъвони қаноатлантирган.
Шунга қарамасдан ер билан боғлиқ муаммо ҳамон давом этмоқда. “Нурли боғ-2020” МЧЖ бу ерда боғ яратиш учун ҳаракат қилаётган бўлса, Течно-Cрушер Stone МЧЖ шағал қазиб сотиш фикридан қайтгани йўқ. Мажбурий ижро бюросининг Шофиркон тумани бўлими Течно-Cрушер Stone МЧЖни шағал қазиб олишни тўхтатиш ҳақида огоҳлантирган бўлса-да, бу ишлар давом этмоқда.
Муаммонинг юзага келишида Шофиркон туман ҳокимлигини айбдор деб санаётган Тоғ-кон саноати ва геология вазирлигининг “Ер қаъридан фойдаланиш маркази” ДМ Шофиркон тумани ҳокими 2020 йил 30 декабрдаги 724-сонли қарорини чиқариб, “Нурли боғ-2020” МЧЖга ер ажратиб бераётганда Давлат геология ва минерал ресурслари қўмитаси (Тоғ-кон саноати ва геология вазирлиги) билан келишмаганини билдирган.
Шу ерда мева-сабзавот ва полиз маҳсулотларини етиштириб, “Мингчинор” ҚФЙдаги кичик иқтисодий саноат зонасида қайта ишлаш ва сақлаш, кичик логистик марказ қуришни ният қилганмиз. Бу бўйича тегишли шартномалар имзоланган. Зарур бинолар қурилиши аллақачон бошланган. Хитойдан зарур ускуналар йўлга чиққан. Буларнинг ҳаммасини ўз маблағимиздан қиляпмиз. Бугунги кунда хитойлик тадбиркорлар билан мева-сабзавотларни экспорт қилиш бўйича келишувларга ҳам эришдик. Мақсадимиз — яхшидан боғ қолади, деган нақлга амал қилиб, гўзал боғ яратиш, халқимизнинг фаровонлиги учун ҳисса қўшиш. Насиб қилса, ишларни йўлга қўйсак, 350 нафар кўпроқ одамни иш билан таъминлаймиз.
Геология вазирлиги масъул ходимлари вилоят ва туман ҳокимликлари билан келишмасдан тадбиркор ҳисобидаги, қишлоқ хўжалиги тоифасидаги ерни белгиланган тартибга зид равишда аукцион савдоларига чиқарилган ҳолатларга нега ҳуқуқий баҳо берилмаяпти? Аукцион савдоларига чиқаришга асос бўлган ҳужжатлар маъмурий судда кўрилиб ҳақиқий эмас деб топилган бўлса-да, суд қарори ижроси таъминланмаяпти? Ҳеч ким бизнинг харажатларимиз, иш ўринлари яратиш ва инвестиция киритиш борасидаги ҳаракатларимизни инобатга олмаяпти”, дейди тадбиркор.
Яна бир қизиқ ҳолат. Шофиркон тумани ҳокимлиги сўнгги пайтларда ўзи берган ернинг ижара шартномасини муддатидан олдин бекор қилиш тўғрисида судга даъво аризаси киритмоқда. Шу пайтга қадар ер учун 10 миллиард сўмдан ортиқ харажат қилган тадбиркор ҳокимликнинг бу қароридан ҳайрон. Ҳокимликнинг даъво аризаси Ғиждувон туманлараро иқтисодий суднинг 2024 йил 1 ноябрдаги ажримга кўра, рад этилган. Қизиғи, ўша суднинг ўзи 18 ноябрдаги ажримида туман ҳокимлигининг даъво аризасини давлат божи тўловсиз иш юритишга қабул қилиш тўғрисидаги илтимосномасини қаноатлантирган. Мазкур иш 2024 йилнинг 6 декабрь куни кўриб чиқилади.
“Дарё” воқеалар ривожини кузатишда давом этади.
Изоҳ (0)