Абитуриентлар Билим ва малакаларни баҳолаш агентлигини (УзБМБ) судга берди. Бу ҳақда адвокат Муҳриддин Шамсиддинов хабар бермоқда.
Адвокатнинг айтишича, бир гуруҳ абитуриентлар 2024—2025-ўқув йилида олий ва профессионал таълим муассасаларига кириш тест синовларида ҳуқуқшунослик фанларидан тушган тест топшириқларидан норози бўлиб, Билим ва малакаларни баҳолаш агентлигини судга берган. Иш Тошкент туманлараро маъмарий судида кўриб чиқилади.
Нима бўлган эди?
2024—2025-ўқув йилида олий ва профессионал таълим муассасаларига кириш тест синовларида ҳуқуқшунослик фанларидан тест топшириқларининг айримларига ижтимоий тармоқларда эътирозлар билдирилган. Яъни имтиҳонларда моддалар санкция (қанча жарима белги, неча йилга “қамалади” каби), рамзлари тўғрисидаги қонунлар (байроқ қачон кўтарилиши, мадҳия соат нечида айтилиши ва ҳк), давлат бюджети тўғрисидаги қонундан саволлар тушган.
Мазкур ҳолат юзасидан ҳуқуқшунос Хушнудбек Худойбердиев ҳар қанақа вазиятда ҳам саволлар тайёрланадиган манбалар аниқ кўрсатилиши ва бунга қатъий риоя қилиниши шартлигини айтган эди.
Ҳамма қонунни ёддан билишнинг иложи йўқ, боз устига булар ҳали оддий абитуриент, олий маълумотли юрист эмас. Агар бирор қонундан савол беришмоқчи бўлса, ўша қонунлар рўйхатини ҳам алоҳида эълон қилиш керак.
Лекин мен бошқа масалага эътибор қаратмоқчиман. Кеча тестга кирган абитуриентларнинг айтишича, Жиноят ва Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексларда қайсидир қилмишга қанақа жазо назарда тутилган деган саволлар ҳам тушган эмиш. Яъни санкция қисмини сўрашибди, деган эди ҳуқуқшунос.
Жамоатчиликнинг эътирозларидан сўнг Билим ва малакаларни баҳолаш агентлиги ҳуқуқшунослик фанларига оид эътирозлар бўйича изоҳ берган.
Ҳуқуқшунослик фанларидан ҳам тест топшириқлари амалдаги DTС ва ўқув дастурлари асосида шакллантирилган бўлиб, олий таълим муассасалари бакалавриатига кириш тест синовларида ҳуқуқшунослик фанларидан фойдаланиладиган тест варианти тафсилоти Билим ва малакаларни баҳолаш агентлигининг расмий сайтида эълон қилинган.
Шунингдек, абитуриентлар олий таълим муассасаларининг бакалавриат таълим йўналишларига кириш тест синовларига тайёргарлик кўришлари учун ўқишга тавсия этилган дарсликлар ва ўқув адабиётлар рўйхати ҳам агентлик сайтида жойлаштирилган бўлиб, ҳуқуқшунослик фанлари бўйича тест топшириқлари норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга киритилган ўзгартириш ва қўшимчаларни инобатга олган ҳолда шакллантирилиши, қонун ҳужжатларига белгиланган тартибда ўзгартириш киритилганда қонуннинг асл манбаи (Ўзбекистон Республикаси қонунчилик маълумотлари миллий базаси – lex.uz. сайти)га мурожаат қилиниши бўйича ҳам маълумотлар эълон қилинган, — дейилган муносабатда.
Қўшимча қилинишича, норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар бўйича шакллантириладиган тест топшириқлари бутун ҳужжат асосида эмас, балки ўқув дастурида келтирилган қисмидан тузилади. Шунга кўра ҳуқуқшунослик фанларидан тест топшириқларини шакллантиришда ҳам амалдаги DTС ва ўқув дастурларидан четга чиқиш ҳолатлари бўлмаган.
Агентликнинг мазкур муносабатини ҳуқуқшунос Хушнудбек Худойбердиев “Баёнот ёлғон ва сафсатадан иборат”, деб баҳолаган эди.
УзБМБ сайтида ҳуқуқшунослик фанидан тавсия этилган адабиётлар рўйхатида фақат 5 та манба берилган холос. Уларнинг 4 таси дарслик, 1 таси Ўзбекистон Конституцияси. Ушбу манбаларда мавжуд бўлмаган бирорта савол беришга УзБМБнинг ҳаққи йўқ.
“Lех.uz” сайтида 132 мингдан ортиқ ҳужжат бор. Сал каллани ишлацанглар бўлмайдими? Қанақа қилиб, абитуриент 132 мингта ҳужжатни ўқиб чиқади? Абитуриент Ер кодексидан ёки Бюджет қонунидан савол тушишини қаердан билсин?, деган эди Хушнудбек Худойбердиев.
У агентликнинг бу иши ҳуқуқий асосга эга эмаслиги ва бу қонун бузилиши, деб баҳоланиши кераклигини алоҳида таъкидлаган.
Июль ойида агентликнинг тест синовларини ташкил этиш ва назорат қилиш бўлими бошлиғи Жамшидбек Одилов “Дарё” мухбирига берган интервьюсида уларни бирорта абитуриент судга бермаганини айтган эди.
Изоҳ (0)