Дунёда олтин нархи янги рекорд ўрнатди

Олтин нархи атиги 30 кун ичида 5 доллардан ошди. Чикаго товар биржасида 13 сентябрь куни бўлиб ўтган сўнгги савдоларда эса олтин бир троя унсия учун 2581,9 долларга ёки грамми учун 83 долларгача қимматлашди. 

Йил бошидан буён олтин нархи 23 фоизга ўсди. Бунга бир неча сабаблар бор. Биринчидан, АҚШ Федерал захира тизими асосий фоиз ставкасини пасайтира бошлаши мумкинлиги ҳақидаги кутилмалар кучаймоқда. Иккинчидан, Яқин Шарқ ва Украинадаги можаролар охири кўринмаяпти. Учинчидан, кўплаб мамлакатлар марказий банклари сўнгги 5 йил давомида олтинни ишончли ҳимоя активлари сифатида шиддат билан харид қилмоқда.

АҚШ Федерал захира тизими 15 ой давомида фоиз ставкаларини 5,25-5,5 фоиз даражасида ушлаб турибди. Бозорнинг асосий иштирокчилари 18 сентябрдан бошлаб АҚШ фоиз ставкасининг 25 пунктга пасайишини кутмоқда. Анъанага кўра, ставканинг бундай пасайиши олтиннинг қимматлашиши учун барча шароитларни яратади.

Банк оф Америcа мутахассислари яқин бир ярим йил ичида бир троя унсия олтин нархи 3 минг долларгача ошишини кутмоқда. 

Агар АҚШда ставкалар сезиларли даражада пасайса ва энг йирик инвесторлар томонидан талаб ошса, бу содир бўлади.

Албатта, геосиёсат олтиннинг нархини белгилайдиган асосий омил бўлган ва шундай бўлиб қолади. Украина ва Яқин Шарқдаги эскалацияга АҚШ ҳамда Хитой ўртасидаги кескинлик ҳам қўшилиши мумкин, айниқса, Америка Хитойдан товарларга янги савдо божларини жорий қила бошласа.

Қозоғистонлик иқтисодчи Галимжон Айтқазиннинг сўзларига кўра, инвесторлар томонидан асосан ҳимоя активи сифатида баҳоланаётган олтиннинг нархи ҳозирги геосиёсий кескинлик ва жаҳон иқтисодиётининг секинлашиш хавфи туфайли ошиб бормоқда.

“Кўплаб йирик марказий банклар хатарлардан ҳимояланиш ва ўз олтин-валюта захираларини кўпайтириш мақсадида захираларига тобора кўпроқ олтин сотиб олмоқда. Дарвоқе, Қозоғистон бенефициарлардан бирига айланди, чунки бизнинг мамлакатимиз, сўнгги маълумотларга кўра, олтин-валюта захираларининг 55 фоизи монетар олтинида сақланади”, деди иқтисодчи.

АҚШ доллари йилдан йилга заифлашиб бормоқда ва олтин бутун дунё учун ўзига хос “давлатдан ташқари валюта”га айланди.