Украинанинг Ўзбекистондаги элчиси Николай Дорошенко икки давлат ўртасидаги алоқалар, Украина ҳукуматидаги кадрлар алмашинувини изоҳлаб, Ўзбекистон билан ҳамкорликдаги энг қийин муаммога тўхталди. Дипломат 11 сентябрь куни журналистлар учун Украина элчихонасида брифинг ўтказди.
Бир қатор вазирларнинг ишдан олиниши
Ўтган ҳафта Украинада Вазирлар маҳкамаси ва президент офисидаги кадрлар ўзгариши бўлиб ўтди. Жумладан, ташқи ишлар вазири Дмитрий Кулеба истеъфога чиқди, унинг лавозимини ўринбосари Андрей Сибига эгаллади. Қуйидаги вазирлар ва амалдорлар ҳам лавозимидан озод этилди:
- саноатнинг стратегик тармоқлари масалалари бўйича вазир Александр Камишин;
- бош вазир ўринбосари, Украинанинг вақтинча оккупация қилинган ҳудудларини реинтеграция қилиш бўйича вазир Ирина Верешчук;
- атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва табиий ресурслар вазири Руслан Стрелец;
- адлия вазири Денис Малюска;
- Украина давлат мулки жамғармаси раиси Виталий Ковалю.
- Бош вазирнинг Европа Евро-Атлантика интеграцияси бўйича ўринбосари Олга Стефанишина.
Украина президенти Владимир Зеленский Александр Камишинни ўзининг штатдан ташқари маслаҳатчиси этиб тайинлади. Дмитрий Литвин эса коммуникация масалалари бўйича маслаҳатчи бўлди. Украина элчиси кадрлар ўзгаришини қуйидагича изоҳлади.
Президент Зеленский таъкидлаганидай, ўзгаришлар Россия агрессияси фонида ҳукуматга янги импулс беришга қаратилган. Зеленский парламент йиғилишидаги чиқишида ҳукумат институтлари ҳозир максимал даражада фаол ишлаши, илгаригидан ҳам фаолроқ ишлаши, барча даражаларда муҳимлигини айтди. У кучайтириш керак бўлган бир қатор йўналишларни санади.
Жумладан, иттифоқчиларнинг мудофаа соҳасида инвестицияни ошириш, Европа Иттифоқига аъзолик бўйича амалий музокаралар олиб бориш, марказий ҳокимият билан маҳаллий жамоалар ўртасидаги ҳамкорликни кучайтириш. Унинг баёнотида, шубҳасиз, фронтдагиларни қўллаб-қувватлаш бўйича чақириқлар бўлди, бу қуроллар етказиб беришга алоқадор, деди элчи.
ТИВ раҳбари ўзгариши Украина ташқи сиёсатига таъсир қиладими?
Элчи ҳукуматдаги кадрлар ўзгариши сиёсат юритишга таъсир қилмаслигини, приоритет яқин истиқболларда ўзгармаслигини билдирди.
Ушбу приоритетлардан энг муҳими: урушда ғалаба қозониш, Украина суверенитети ва ҳудудий яхлитлигини тиклаш, Россияни жавобгарликка тортиш ва Украинани тиклаш. Украина олдидаги биринчи рақамли вазифа — жанг майдонида ғалаба қозониш, агрессорни мамлакатимиз ҳудудидан чиқариш. Бунинг учун иттифоқчиларимиз, ҳамкорларимиз ёрдами керак. Бунда нафақат мудофаа балки гуманитар соҳада ҳам ёрдам олиш муҳимдир.
Мен кўпроқ энергетика тизимига тўхталмоқчиман, бизда вазият мураккаб, аммо ҳамкорлар ҳозирда катта ёрдам бермоқда. Биз вайрон қилинган энергия генерациясини тиклаш учун юқори қувватли генератор ва трансформаторлар олмоқдамиз. Умид қиламанки, Ўзбекистон томонидан ҳам шундай ёрдам кўрсатилади, деди Николай Дорошенко.
У ҳукумат ўзгариши билан қабул қилинган ҳозирги қарорлар 2025 йил ва ундан кейинги йиллардаги жараёнларни белгилашини айтди ва Украинани мудофаа ва энергетика соҳасида қўллаб-қувватлашга чақирди.
Энергетика тузилмаларига ҳужумлар
Дорошенко энг муҳим мавзу энергетика сектори, ҳужумга учраган энергетика инфратузилмасини тиклаш эканини айтди. У Россия Эрондан сотиб олаётган баллистик ракеталар ва дронлар билан энергетика инфратузилмасига зарбалар бераётганини таъкидлади.
Бизда шундай давр бўлдики, Украинани айниқса қишда зулматда қолдириш учун 80 фоиз иссиқлик энергияси вайрон қилинди, деди у
Медиада Россия пропагандаси
Элчи Украинада Россиянинг сохта пропагандасига қарши курашиш учун Маданият ва стратегик коммуникация вазирлиги фаолияти бошланганини айтди.
Сиз Россия томонидан Марказий Осиё ҳудудига олиб борилаётган ахборот сиёсатининг истеъмолчисисиз ва биз жуда кўп тарғибот, сохта тарғиботларни кўриб турибмиз, деди Дорошенко журналистларга.
У Россиянинг музлатилган активларига ҳам тўхталиб, улар Украинани қайта тиклаш учун ишлатилишини билдирди ва бу вазифа янги кадрлар алмашинувида Зеленский томонидан илгари сурилганини айтди.
Украина аллақачон 2,5 йилдан буён уруш ичида яшамоқда, бу қийин чақириқ. Аммо Украина фуқаролари иқтисодни ривожлантириш учун фаол ишламоқда. Ҳамкорларимиз ҳам иқтисодий ривожланиш кўрсаткичига ҳисса қўшиши биз учун муҳимдир. Жумладан, Ўзбекистондан умидвормиз.
ъъЎзбекистондан Тинчлик формуласи коммюникесига қўшилишни таклиф қиламиз”
Дорошенко Швейцарияда урушни тугатиш бўйича Тинчлик формуласи саммитини эсга олиб, коммюникега аллақачон 24 та давлат қўшилганини айтди.
Коммюнике бошқа давлатлар, ҳаттоки, саммитда қатнашмаган мамлакатлар қўшилиши учун ҳам очиқ қолмоқда. Ўзбекистон ҳукумати уни кўриб чиқиб, коммюникега қўшилишига умид қиламиз. Бугунги кунда президент командаси, ҳукумат иккинчи Тинчлик формуласи саммитини ўтказиш устида ишламоқда. Турли саналар кўрилмоқда, эҳтимол, АҚШ сайловларидан олдин ёки кейин бўлади, тайёргарликка боғлиқ. Яқин ойларда БМТ бош ассамблеясининг тинчлик бўйича навбатдаги сессияси бошланади.
Президент Владимир Зеленский сессия йиғилишида иштирок этишга тайёрланмоқда. Унда урушни тугатиш бўйича муҳокама олиб борилади. Президентда БМТ бош ассембеляси томонидан тасдиқланган тинчликка 10 қадам бўйича Тинчлик формуласи мавжуд. Биз барча давлатлардан улардан бирортасига қўшилишни таклиф қилганмиз. Жумладан, Ўзбекистондан Тинчлик формуласи бўйича иккита пунктга, озиқ-овқат хавфсизлиги ва экологик хавфсизлик, қўшилишни таклиф қилганмиз, деди элчи.
Дорошенко мазкур формула доирасида яқин ойларда Канадада гуманитар сиёсат бўйича йиғилиш ўтказилиши, Туркия озиқ-овқат хавфсизлиги учун жавоб бериши, гуманитар соҳа асирларни ва болаларни қайтариш эканини таъкидлади.
Афсуски, кўпчилик болалар оккупация қилинган ҳудудлардан рухсатсиз олиб кетилган. Шундай экан, бу ҳам кўриб чиқилади. Айтганча, болалар бўйича ўтган йили Ўзбекистон шундай ажойиб ишни амалга оширди: Украинадан дам олиш ва реабилитация учун 45 нафардан иборат болалар гуруҳи келди. Афсуски, бу йил маълум шароитлар туфайли бу амалга ошмади. Умид қиламизки, бу борада муҳокама олиб борилади.
Украина элчихонаси Ўзбекистон ТИВ ва бизнес ҳамжамияти билан фаол ишламоқда. Биз Ўзбекистон Украина иқтисодиётига инвестиция киритиш ва меҳнат мигрантларини жалб қилиш борасида ҳисса қўшишига умид қиламиз, деди у.
Ўзбекистон билан ҳамкорликдаги энг қийин муаммо
Глобал чақириқларнинг Ўзбекистон ва Украина ўртасидаги алоқаларга таъсирини баҳолаган элчи асосий қийинчилик логистика эканини таъкидлади.
ъъАфсуски, 2021 йилда Украина ва Ўзбекистон ўртасидаги товар айирбошлаш 747 миллионни ташкил этди. Биз шунчаки йилда 350 дан 747 миллионга кўтарилдик. Шунга қарамай, бу урушдан олдинги давр эди. Уруш бошида Россия Грузия орқали Марказий Осиёга, хусусан, Ўзбекистонга товар етказиб беришни тақиқлади. Мазкур етказиб беришлар Транскаспий коридори орқали, шундан кейингина Ўзбекистонга амалга оширилмоқда.
Бундан ташқари, транспорт масаласи, менга бизнес вакиллари айтганидай, битта машина учун 10 мингдан 15 минг долларгача баҳоланмоқда, гарчи олдин тахминан 4500 доллар бўлган. Бу қимматчиликка олиб келмоқда. Бизда Ўзбекистонга таклиф қилиш учун мевалар гуруҳи, дон маҳсулотлари ва кунгабоқар ёғлари мавжуд, бу Ўзбекистон бозорида талаб юқори бўлган товарлар. Логистика муаммоси сабабли мазкур товарларни етказиб бериш қимматлашиши мумкин. Биз Ўзбекистон билан ҳамкорлик масалаларига бағишланган коммисия йиғилишини ўтказишни хоҳлардик. Бу иқтисодий қийинчиликларга ҳам алоқадор, деди элчи.
Изоҳ (0)