Гарчи амалда “Толибон” ИШИД таҳдидини жуда жиддий қабул қилса-да, уларнинг ташвиқоти гуруҳнинг Афғонистонда жисмоний мавжудлиги ва хавотирга сабаб бўлмаслигини кўрсатмоқда.
Hasht-e Subh нашри таҳлилчисига кўра, яқинда “Толибон” ички ишлар вазири Сиражуддин Ҳаққоний ва гуруҳнинг разведка бўйича бош директори Абдул Ҳақ Восиқ Афғонистонда бузғунчи гуруҳлар, жумладан ИШИД йўқлигини, оммавий ахборот воситалари “Толибон” режимига қарши фаолияти юритаётган гуруҳлар ҳақида сиёсий ва мақсадли тарғибот-ташвиқотлар олиб бораётганини таъкидлаган.
Хабарда қайд этилишича, бу “Толибон”нинг ИШИД, Афғонистон Миллий қаршилик фронти ва Афғонистон Озодлик фронтига қарши жангариларининг кундалик фаолиятига эътибор бермай, биринчи марта очиқдан-очиқ ёлғон гапириши эмас, бу ҳақда “Толибон” матбуоти хабар берган. Ёлғон ҳар қандай реаксион, иерархик, ёпиқ ва мафкуравий тизимнинг асосий элементидир. Бундай тизимларда катта сармоя ёлғонга йўналтирилади ва кўрсатилган нарсаларнинг аксарияти ҳақиқат эмас, балки ҳақиқат сифатида ниқобланган ёлғондир ва у ҳақиқий воқелик сифатида қабул қилинади.
Бу саъй-ҳаракатлар фақат ОАВнинг катта кучи билан қўллаб-қувватланган, моҳирона дезинформация стратегиясидан фойдаланилса, муваффақиятли бўлиши мумкин, дейилади хабарда.
“Толибон” ОАВда ҳукмронлик қилиш учун етарлича кучга эга эмас. Ҳозирда медиа соҳасининг аксарияти “Толибон” назорати остида эмас. Улар қанча уринмасин, хориж оммавий ахборот воситаларини тўлиқ назорат остига олмаган. Муаллифга кўра, “Толибон”нинг ИШИД Афғонистонда йўқ, деган ёлғонлари ҳатто “Толибон” тарғиботини қабул қилишда қийналаётган рақибларини ҳам, аъзоларини ҳам ишонтира олмайди.
Агар “Толибон” Афғонистонда ИШИД борлигини билса ва ўз тарғиботларида эркин оммавий ахборот воситаларини йўқ қила олмаслигини яхши тушунса, нега улар ИШИД воқелигига эътибор бермасликка ёки унинг аҳамиятини пасайтиришга ҳаракат қилмоқдалар? Бу барча сиёсий ҳаракатлар ва режимлар томонидан у ёки бу даражада қўлланиладиган ташвиқот тамойилидир. “Толибон” Афғонистондаги Ғарб томонидан қўллаб-қувватланаётган ҳукумат учун заиф нуқта бўлгани каби ИШИД ҳам “Толибон” учун жиддий заифликдир. Амалда “Толибон” ИШИДни кўради ва гуруҳдан қаттиқ қўрқади, лекин хавотирга ўрин йўқдек ишонч билан тарғибот қилади.
Муаллифинг таъкидлашича, Афғонистондаги аввалги ҳукумат ҳам шу каби дезинформация тарқатган бўлиб, ҳамма “Толибон” “сўнгги нафасини олаётганига” ишонган, бироқ охирида ҳаракат ҳокимият тепасига келган. “Толибон”нинг ИШИДга қарши кураши аввалги ҳукуматнинг “Толибон”га қарши курашига қараганда анча мураккаб.
БМТ Хавфсизлик Кенгаши маълумотларига кўра, ИШИД “Толибон”га чуқур кириб боришга муваффақ бўлган. Буни “Толибон” ҳеч қачон тан олишни истамайди.
Ҳаракат аъзолари ўз сафларини ИШИДдан тозалашга астойдил ҳаракат қилса-да, бунга эриша олмайди. Бошқа томондан, Афғонистонда ИШИД йўқлигини таъкидлаб, “Толибон” Ички ишлар вазири ва Бош разведка директорининг миллий хавфсизлик баёнотини минтақа давлатлари ва Афғонистонга алоқадор бошқа ҳукуматларнинг эътиборини тортиш учун ўтказилаётган тарғибот ўйини сифатида ҳам кўриш мумкин. Улар ИШИДга қарши курашда сезиларли муваффақиятга эришганликларини ва “терроризмга қарши курашда” асосий ҳамкорга ишонишлари мумкинлигини кўрсатмоқчи, дея қўшимча қилган муаллиф.
Сир эмаски, ИШИД Афғонистон учун ҳам, “Толибон” учун ҳам жиддий хавф туғдиради, аммо ИШИД сиёсий манфаатлар учун восита ҳам бўлиб, “Толибон” лойиҳасини кенгайтиришга хизмат қилади. Нашрга кўра, гуруҳ етакчилари ўзларини “терроризмга қарши кураш” қурбонлари сифатида кўрсатиш ва глобал ҳамкорликка интилиш орқали террористик гуруҳларга қарши кураша оладиган ягона куч сифатида тан олинишга интилмоқда.
Изоҳ (0)