D витамини қуёш нури таъсирида организмда ишлаб чиқариладиган муҳим моддадир. “Қуёшли витамин” организмда кўплаб муҳим физиологик функцияларни бажаради: қондаги калций миқдорини керакли даражада ушлаб туради, рахит касаллигининг олдини олади, суяк, тиш ва тирноқларни мустаҳкамлайди. Шунинг учун вақти-вақти билан D витаминини ўз ичига олган маҳсулотлар ва қўшимчаларни истеъмол қилиш керак.
D витаминининг организмдаги асосий вазифаси
D витамини гормон сифатида таъсир қилади. У қондаги калций ва фосфор алмашинуви жараёнига жавоб беради ва уларнинг қондаги даражасини тартибга солади. D витамин орқали калций организмга яхши сўрилади, иммунитет мустаҳкамланади, ҳужайралар умри узаяди. Шифокорлар суяк ва мушаклар саломатлиги ҳамда мустаҳкамлигини сақлаш учун кунига 10 микрограмм D витамини қабул қилишни тавсия этади.
Аммо D витаминнинг ортиқча дозаси зарар етказиши мумкин, чунки ҳар қандай витамин ва биологик фаол қўшимчаларни белгиланган нормадан кўп қабул қилиш интоксикацияга олиб келади.
Организмда тўпланган ҳаддан ортиқ D витамини суякларни заифлаштиради, юрак ва буйракларга шикаст етказади. D витаминининг ҳаддан ортиқ тўпланиши D гипервитаминози деб аталади. Бу касаллик кам учрайдиган, аммо жиддий патологиядир. Унинг натижасида буйракларда тошлар пайдо бўлиши мумкин.
Ёзда D витаминини қабул қилишни тўхтатиш керакми?
Кардиолог Наталья Иванюкнинг фикрича, D витамини йил давомида узлуксиз қабул қилиниши керак. Чунки озиқ-овқатлар ҳар доим ҳам витаминга бўлган эҳтиёжни тўлиқ қондирмайди.
Агар сиз 9 ой давомида D витамини қабул қилиб, ёзда танаффус қилсангиз, бу витамин таъсирини сезиларли даражада камайтиради. Кейинчалик уни нормал ҳолатга қайтариш учун каттароқ дозалар талаб қилинади.
Қандай маҳсулотлар ичида D витамини кўпроқ?
- ёғли балиқлар — скумбрия, тунец, форель, лосось;
- сут маҳсулотлари — сариёғ, пишлоқ, йогурт, зардоб, сут;
- жигар;
- тухум сариғи.
Қуйидаги гуруҳга кирувчи шахсларга буларнинг ўзи етарли бўлмайди ва албатта витаминни қўшимча тарзда қабул қилиши керак:
- чақалоқлар;
- кексалар;
- ортиқча вазнли одамлар (тана массаси индекси юқори);
- вегетарианлар;
- ошқозон-ичак тракти ёки жигари касалланган беморлар.
Изоҳ (0)