Мисли кўрилмаган бойликка эга бўлган ишбилармонлар ва императорлар ҳақида маълумот берамиз.
9-ўрин — Чингизхон
- Ҳаёт йиллари: 1162-1227
- Мамлакат: Мўғул империяси
Чингизхон буюк мўғул ҳукмдори саналади, аммо тарихчиларнинг фикрига кўра, у шунча бойлигига қарамай оддий яшаган. У ҳукмронлиги даврида ҳеч қандай ҳашаматли саройлар, ибодатхоналар ва мулклар қурмаган, ўша пайтдаги Мўғулистоннинг оддий аҳолиси каби кигизга ўралган ҳолда дафн этилган. Бироқ тарихчилар Чингизхонни жаҳон тарихидаги энг бой одамлардан бири деб атайди, чунки унинг ҳукмронлиги даврида мамлакат урушлардан кўплаб қимматбаҳо буюмларни олиб келган.
Унинг ҳукмронлиги даврида аниқ бир тузум мавжуд эди: урушдан кейин ўлжалар махсус хазиначиларга топширилиб, улар аскарларга, лашкарбошилар ва уларнинг оилаларига, шунингдек, Чингизхоннинг ўзига тақсимланарди. Шунинг учун ҳам Чингизхон таъсирининг асосий сири унинг сахийлигида, дейишади.
8-ўрин — Алан Руфус
- Ҳаёт йиллари: 1040-1093
- Мамлакат: Англия
- Соф бойлиги: 194 миллиард доллар
Норманд рицари ва қирол Уильямнинг укаси ҳам ўз даврининг энг бой одами бўлган. Жанг майдонидаги хизматлари учун у олтин, кумуш ва катта ер олади — масалан, 1066 йилда Англия босиб олинганидан кейин унга даромадли ерларга эга бўлган Ричмонд графлиги тортиқ қилинади. Норманд истилоси даврида вафот этган пайтда Руфуснинг бойлиги 11000 фунтга баҳоланган, бугунги кунда бу 194 миллиард долларга тенг бўлади.
7-ўрин — Бернард Арно
- Ҳаёт йиллари: 1949 йилдан ҳозирги кунгача
- Мамлакат: Франция
- Соф бойлиги: 233 миллиард доллар
Замондошимиз Бернард Арно дунёдаги энг бой одамлар орасида 7-ўринда. 25 ёшида йигит Феринел оилавий фирмаси ҳомийлигида АҚШ ва Францияда ҳашаматли курортлар ва кўчмас мулк қуришни бошлайди. Ўн йил ўтгач, у LVMH (Louis Vuitton Moët Hennessy) брендини яратади, унга ҳозирда Tiffany & Co., Christian Dior, Fendi, Givenchy, Mark Jacobs, Stella McCartney, Loewe ва бошқа брендлар киради. Моҳир бошқаруви туфайли Бернард Арно энг бой одамга айланади ва “ҳашамат қироли” мақомини олади.
6-ўрин — Жон Д.Рокфеллер
- Ҳаёт йиллари: 1839-1937
- Давлат: АҚШ
- Соф бойлиги: 341 миллиард доллар
Дунёнинг кўплаб бой одамлари сингари Рокфеллер ҳам табиий ресурслардан бойиб кетади. Рокфеллер 1863 йилда нефтга сармоя кирита бошлайди ва 1880 йилга келиб унинг Standard Oil компанияси Америка нефтининг 90 фоизини ишлаб чиқаради. Бундан ташқари, Жон Рокфеллер молиявий операциялар билан шуғулланган ва сиёсатчиларга яқин эди. Рокфеллер ўғли Жонга, шунингдек, қизлари Эдит, Алта ва Элизабетга 1,5 миллиард доллар қолдиради, бу ҳозирда 341 миллиард долларга тенг.
5-ўрин — Эндрю Карнеги
- Ҳаёт йиллари: 1835-1919
- Давлат: АҚШ
- Соф бойлиги: 372 миллиард доллар
Америкалик саноатчи Эндрю Карнеги дунёдаги энг йирик пўлат ишлаб чиқарувчи Cаrnegie Steel Company орқали бойиб кетади. Маълумки, у бизнесда вертикал интеграция ғоясига амал қилган — менежер пўлат ишлаб чиқаришдан тортиб уни сотишгача бўлган барча жараёнларни назорат қилган. Бундан ташқари, у бойлик инсонни хайрия билан шуғулланишга мажбур қилади, деган ғояга амал қилади, шунинг учун у вақфларга хайрия қилади, касалхоналар ва мактаблар қуради. 1901 йилда у компаниясини 480 миллион долларга сотади, бу ўша пайтда бутун Қўшма Штатлар умумий ялпи ички маҳсулотининг 2 фоизини ташкил этади.
4-ўрин – Акбар I
- Ҳаёт йиллари: 1542-1605
- Мамлакат: Ҳиндистон
Ҳинд ҳукмдорлари катта империяга эга бўлиб, унинг даромади бутун дунё мамлакатлари умумий даромадининг тўртдан бир қисмини ташкил этган. Тарихчи Ангус Мэддисоннинг ёзишича, Акбар даврида ҳиндларнинг турмуш даражаси Елизавета I давридаги инглизларнинг турмуш даражаси каби паст бўлган. Дворянлар ва императорга яқин бўлганлар ҳақида бундай деб бўлмайди – уларнинг турмуш тарзи Европа графлари ва миллионерларига қараганда анча дабдабали бўлган.
3-ўрин — император Шэнь Цзун
- Ҳаёт йиллари: 1048-1085
- Давлат: Хитой
Хитой императори ўша даврнинг энг бой сулолаларидан бири — 1279 йилгача ҳукмронлик қилган Сун сулоласига мансуб эди. Шэнь Цзун янги фатҳлар билан мамлакатни сезиларли даражада кенгайтиради, аммо хазинага пул олиб келган асосий нарса унинг такомиллаштирилган солиқ тизими эди. Бундан ташқари, Шэнь Цзун ҳукумати император атрофида марказлашган эди, шунинг учун у иқтисодиётга оид ҳар қандай қарорларни қабул қилиши мумкин бўлган. Мутахассисларнинг фикрича, Шэнь Цзун ҳукмронлиги даврида Хитой дунё даромадининг 30 фоизини ташкил қилган энг бой империя бўлган.
2-ўрин — Август Цезар
- Ҳаёт йиллари: мил. авв. 63 йил — милодий 14 йил
- Мамлакат: Рим империяси
- Соф бойлиги: 4,6 триллион доллар
Август Цезар машҳур Юлий Цезарнинг меросхўри бўлиб, Рим империясини кучли ва қудратли қилади. У янги ерларни босиб олади, шунингдек, солиқ, суд ва маъмурий тизимларда бир қатор ислоҳотларни амалга оширади. Ҳукмронлиги даврида у дунё ялпи ички маҳсулотининг 30 фоизига эга бўлган Рим хазинасини бошқарган, шунингдек, давлат хазинасининг ⅕ қисмини ташкил этадиган шахсий бойликка эга бўлган.
1-ўрин — Манса Муса
- Ҳаёт йиллари: 1280–1337
- Давлат: Мали
- Соф бойлиги: 400 триллион доллар
Манса Муса Ғарбий Африкадаги Мали империясининг ҳукмдори бўлиб, у жаҳон тарихидаги энг бой ва ривожланган давлатлардан бири ҳисобланган. Ғазна даромадлари қимматбаҳо металлар ва тошларни сотиш, шунингдек, ипак савдоси орқали тўлдирилган. Жумладан, Манса Мусо тарихга олтин, кумуш, ипак ва фил суяги – энг қимматли материаллар юкланган туя ва қуллар билан Маккага зиёрат қилган ҳукмдор сифатида киради. Бундан ташқари, масжидлар ва камбағалларга хайр-эҳсон қилган. Дарҳақиқат, Мусонинг бойлигини ҳисоблаш қийин, чунки баъзи тарихчилар императорнинг қанча ер ва бойликларга эгалик қилганини ҳисоблаб чиқишмайди. Аммо эксперт Рудольф Мареч унинг бойлигини 32 миллион динорга баҳолайди, бу тахминан 400 триллион долларга тенг.
Изоҳ (0)