Чарльз Британия тарихидаги энг узоқ хизмат қилган Уэлс шаҳзодаси ва тахт вориси эди. Қиролича Елизавета II вафотидан сўнг 75 ёшли тахт вориси қирол бўлди ва Чарльз III номини олди. Буюк Британия янги қиролининг тахтга ўтиришдан олдинги ҳаёти қандай ўтгани ҳақида маълумот берамиз.
Чарльз — бўлажак қироличанинг тўнғич ўғли
1948 йил 14 ноябрда Йорк маликаси Елизавета ва унинг турмуш ўртоғи Филипп Moунтбаттен оиласида тўнғич ўғил, бўлажак қирол Чарльз III — шаҳзода Чарльз Филипп Артур Жорж дунёга келади. Шаҳзода Букингем саройида туғилади, ўша пайтда янги туғилган чақалоқнинг отаси теннис ўйнаётган эди. Бундай қувончли воқеа муносабати билан 41 та артиллериядан ўқ узилади, денгизчилар икки ҳисса ром билан сийланади. Чарльз туғилиши биланоқ Британия тахтига ворис сифатида иккинчи ўринни эгаллайди. Аммо 1952 йил февраль ойида у биринчи ўринга чиқади — отаси қирол Жорж VI вафотидан кейин онаси Елизавета II қиролича бўлади. Ўша пайтда Чарльз атиги уч ёшда эди.
Чарльз — расман Уэлс шаҳзодаси
1958 йилда 9 ёшида Чарльз онаси қиролича Елизаветадан Уэлс шаҳзодаси расмий унвонини олади ва ҳақиқий шаҳзодага айланади. Бу анъанавий равишда тахтнинг эркак меросхўрларига бериладиган унвон. Орадан 11 йил ўтиб, 1969 йил июль ойида унга ваколат берилади. Маросим Карнарвон қалъасида бўлиб ўтади.
Тахт ворисининг мактаб йиллари
1957 йил октябрь ойида шаҳзода Чарльз Хилл Хаус мактабига боради ва таълим муассасасига ўқишга кирган биринчи қироллик меросхўри бўлади (илгари барча қироллик болалари уйда таълим олишган). Аввалига у Чеамга, кейин эса Гордонстоунга ўтади (отаси Филипп ҳам шу ерда ўқиган). Иккинчи мактабда тартиб жуда қаттиқ эди — Чарльз ҳатто Гордонстоунда ўқишни қамоқ жазосиқа қиёслайди. Бироқ у жуда яхши ўқийди — фақатгина 4 ва 5 баҳоларга. 1967 йилда Чарльз Кембриж Тринити коллежида таҳсил олади ва оилавий одатларни яна бир бор кенгайтиради (ундан аввал бирорта меросхўр университетда ўқимаган) — 1970 йилда антропология, археология ва тарих факультетини тамомлайди.
Денгиз зобити
Университетни тугатгандан сўнг, Чарльз барча меросхўрлар каби армияда хизмат қилиш учун кетади. 1971 йил март ойида у Қироллик ҳаво кучларида реактив самолёт учувчиси бўлиш учун олти ойлик машғулотларга қатнашади. 1971 йил март ойида Дартмут денгиз академиясига ўқишга киради. Ўқишни тугатгандан сўнг, шаҳзода денгиз флотида хизмат қилади, турли кемаларда сузади, қирувчи самолёт ва вертолёт бошқаришни ўзлаштиради.
Камилла Паркер-Боулз — шаҳзода ҳаётидаги асосий аёл
1970 йил Чарльз учун алоҳида йил эди — ўша пайтда у биринчи марта Виндзор паркидаги поло мусобақасида Камилла Розмари Шандни (Корнуоллнинг бўлажак герцогиняси) учратади. Ёшлар бир-бирига кўнгил қўяди, улар умумий қизиқишларга эга эди. Шанднинг катта бувиси Элис Кеппел Чарльзнинг бобоси қирол Эдвард VII билан ишқий муносабатда бўлганини ҳам ҳазил тариқасида умумий жиҳат деб қарашади. Жуфтлик учраша бошлайди. Аммо қиролича Елизавета, юмшоқ қилиб айтганда, ўғлининг “севимли машғулоти”дан мамнун эмасди. Камилла вино савдогарининг қизи эди, бундан ташқари, Чарльз Камилланинг ҳаётидаги биринчи эркак эмасди — у бундай келинни саройга киритмасди ҳам. Аммо 1971 йилда шаҳзода армияга кетиб, қайтиб келганида Камилла аллақачон офицер Эндрю Паркер Боулз билан унаштирилганди.
Малика Диана билан танишуви
Камилладан кейин Чарльзнинг кўплаб ишқий романлари бошланади, йиллар ўтса-да, у Камилладан бошқасига кўнгил қўёлмайди. 1970 йилларнинг охирида Чарльз Сара Спенсер билан учраша бошлайди, улар биргаликда яхши вақт ўтказишади, лекин муносабатларида илиқ ҳис-туйғулар йўқ эди. Шунга қарамай, бу романтикани эътиборсиз қолдириб бўлмайди: Спенсерларникига ташрифларидан бирида шаҳзода бўлажак рафиқаси, Саранинг ҳали жудаям ёш синглиси Диана билан танишади. Чарльз унга жуда ғамгин бўлиб кўринади, шу сабабданми қизнинг унга раҳми келади. Миш-мишларга кўра, бу никоҳ ёшларнинг бувилари — баронесса Фермой ва она қиролича томонидан уюштирилган. Нима бўлганда ҳам режа амалга ошади. 1980 йилда шаҳзода ва кичик Спенсер хоним учраша бошлайди, 1981 йил февраль ойида эса улар унаштирилади — бу пайтда Чарльз 31, Диана 19 ёшда эди. Улар ўша йилнинг ёзида турмуш қуришади.
Қироллик оиласидаги драма
1986 йилда Диана ва Чарльз ўртасидаги муносабатларда келишмовчиликлар юзага келади. Шаҳзода бутун дунё унинг ёш хотинига мафтун бўлганидан хурсанд бўлади, лекин айни пайтда бу ҳолат уни ғазаблантиради ҳам. Бу пайтда Чарльз уни тушунадиган ягона одам Камилла билан муносабатларини қайта тиклайди. 1992 йилда Эндрю Мортоннинг малика ва унинг дўстлари тилидан ёзилган “Диана. Унинг ҳақиқий ҳикояси” китоби нашрдан чиқади. Қироллик никоҳининг кўплаб ёқимсиз тафсилотлари матбуотда тез-тез пайдо бўлади. 1993 йил декабрь ойида эр-хотин ажралишларини эълон қилишади, бир йил ўтгач, Чарльз рафиқасига хиёнат қилганини тан олади, 1995 йил ноябрда Диана ўша машҳур интервьюсини беради — бу интервьюни 23 миллионга яқин одам томоша қилади. 1996 йил август ойида шаҳзода ва малика расман ажрашади.
Ўғилларини узоқдан туриб севадиган ота
Ажралишдан бир йил ўтиб, 1997 йил 31 августда малика Диана Парижда автоҳалокатда вафот этади. Ўша воқеа тафсилотлари ҳаммага яхши маълум. Бутун дунё мотам тутади, кўпчилик бу фожиада қироллик оиласини, айниқса Чарльзни айблайди. Аммо бўлаётган даҳшатли воқеалар фонида Чарльз ўзини муносиб тутади: у Диананинг опа-сингиллари билан бирга унинг жасадини Англияга олиб келиш учун Францияга боради, дафн маросимини ташкил қилади ва ўғилларининг тинчлиги учун барча чораларни кўради — у бир неча бор журналистларга уларнинг шахсий ҳаётини ҳурмат қилишни сўраб мурожаат қилди. Онаси вафот этганида Уилям 15, Гарри эса 12 ёшда эди. Отаси ва шаҳзодалар ўртасида яқин ҳиссий боғлиқлик йўқ эди, лекин ўзаро бефарқлик туфайли эмас. Шунчаки Чарльз доимо жуда банд бўлган, унинг Англия олдидаги бурчи у учун доимо муҳим роль ўйнаган.
Ҳақиқий муҳаббат ғалабаси
1998 йилда фожиадан бир йил ўтгач, Чарльз Камиллани аста-секин ҳаётига киритишни бошлайди (Камилла анча олдин ажрашган эди). Аввал у уни ўғиллари билан таништиради, кейин севгилиси билан Ritz меҳмонхонасида ижтимоий тадбирда кўриниш беради ва ниҳоят уни қиролича билан таништиради. Елизаветта II уларнинг ҳис-туйғуларининг самимийлигини қадрлайди ва уларга оқ фотиҳа беради. 2005 йил 9 апрелда, улар учрашганидан 30 йилдан кўпроқ вақт ўтгач, Чарльз ва Камилла турмуш қуришади. Кейинчалик шаҳзода Гарри бу никоҳ ҳақида шундай дейди: “Биз ундан жуда миннатдормиз. У отамизнинг ҳаётига қайтадан қувонч келтирди”.
Филантроп
Кўпчилик малика Диананинг сахийлиги — у бошлаган кўплаб хайрия ишлари ҳақида эшитиш ва гапиришга одатланган. Ва буларнинг барчаси ҳақиқат, лекин Чарльз ҳам бундай хайриялардан четда турмаган. 1976 йилда армиядан нафақага чиққанида, у 7000 фунт стерлинг миқдорида нафақа олади, бу эса Шаҳзода жамғармаси деб аталадиган фонднинг асосини ташкил этади — барчаси шундан бошланган. Бугунги кунда у 350 га яқин нотижорат тузилмаларга ҳомийлик қилади ва 15 та ташкилотнинг асосчиси ҳисобланади. Чарльз иқлим муаммолари, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва гентрификация, ёшлар, миллий озчиликлар ва кичик миллатлар муаммоларига алоҳида эътибор беради. У архитектурада неоисторизм ғояларини тарғиб қилади, шунингдек, анъанавий тиббиётга қизиқади. Ҳар бир британиялик ҳам анъанавий даволаниш, ҳам гомеопатиядан фойдаланиш имкониятига эга бўлиши керак, деб ҳисоблайди — шаҳзоданинг бу нуқтаи назари жамиятда кўплаб мунозараларга сабаб бўлган.
Ҳамма нарсага қизиқувчи шахс
Умуман олганда, Чарльзнинг севимли машғулотлари жуда кўп: у узоқ йиллар давомида поло ўйнаган, тулки (2005 йилда бу фаолият тақиқлангунига қадар) ва балиқ овлашни яхши кўрарди. Шаҳзода қўлларини кир қилишдан қўрқмайди — у боғдорчилик билан шуғулланади, акварел билан расм чизишда ҳам жуда қобилиятли. Шунингдек, бир нечта китоблар муаллифи — хусусан, болалар учун The Old Man of Lochnagar номли қиссалар тўплами (1980), иқлим ўзгариши ҳақидаги Harmony: A New Way of Looking at Our World (2010) ва The Prince’s Speech: On the Future of Food. 2019 йилнинг баҳорида Чарльз шахсий меҳмонхонасини очади — у Шотландия шимолидаги Кейтнессда, бувиси қиролича Елизаветанинг собиқ қароргоҳида жойлашган ва The Granary Lodge деб номланган.
Энг кекса меросхўр
Елизавета II 96 йил яшаб, умрининг 70 йилини тахтда ўтказди. Онасининг узоқ ҳукмронлиги туфайли Чарльз Британия тарихида энг кекса тахт вориси сифатида мутлақ рекордчига айланди, шунингдек, Уэлс шаҳзодалари орасида ҳам ёши бўйича энг кексаси бўлди.
2022 йил 8-сентябрда қиролича Елизавета II Balmoral қасрида оиласи қуршовида вафот этди ва 75 ёшли шаҳзода Чарльз III сифатида қирол бўлди.
Изоҳ (0)