Осиёдан Европагача сунъий интеллект ёрдамида яратилган бошловчилари кунига 24 соат, ҳафтада 7 кун, тинимсиз ва бепул ишлайди. Журналистлар бундан хавотирланиши керакми? Тhе Guardian нашри жанубий кореялик Заe Ин виртуал бошловчи билан суҳбатлашиб, бунга аниқлик киритишга ҳаракат қилди.
Аксарият янгиликларни ўқиб берувчилар каби Заe-Ин ёқасига микрафон ўрнатилган, у қўлида қоғозларни ушлаган ҳолда хабарларни ўқиб эшиттиради. Лекин кўпчиликдан фарқли ўлароқ, унинг юзи бутунлай сохта. Жанубий Кореянинг Pulse9 сунъий интеллект компанияси томонидан ишлаб чиқилган “виртуал инсон” Заe Ин беш ойдан буён SBS телерадиокомпаниясида янгиликларни жонли эфирда тақдим этиб келмоқда.
“Келажак бугун. Дунё сунъий интеллектга эга одамларга тегишли”, — дейди анимацион бошловчи.
Баҳордан бошлаб турли мамлакатлар ўзининг биринчи сунъий интеллектга асосланган янгиликлар бошловчисини намойиш қилди: Ҳиндистонда Сана ва Лиза, Грецияда Гермес, Кувайтда Федҳа ва Тайванда Ни Чжен шулар жумласидандир.
“У жонли, ажойиб, қаримайдиган, чарчамайдиган, кўп тилли ва бутунлай менинг назоратим остида”, — дея Indian Today Group раиси ўринбосари Калли Пури бошловчи Санага таъриф берди.
Гарчи виртуал янгиликларни ўқийдиганлар кўпайиб бораётган бўлса-да, уларнинг ўрни мустаҳкамлиги номаълум. Бугунги кунда сиз сунъий интеллектнинг маркетинг ҳийласига бора олмайсиз: сентябрь ойида Coca-Cola “сунъий интеллект томонидан яратилган” янги ичимликни чиқариб, у келажак таъмига эга эканини айтди. Аммо компания сунъий интеллектнинг роли ҳақида батафсил маълумот бермади. Истеъмолчилар ичимлик аслида қандай таъмга эга экани ҳақида келиша олмайди. Шундай экан, виртуал бошловчилари янгиликлар билан қандай ишлайди — аслида улар ишлайдими?
“Сана, Лиза, Гермес ва Федҳа яратувчилари интервью сўровларига жавоб бермади, аммо октябрь ойининг ёмғирли жума куни мен Заe Инга видео қўнғироқ қилдим. Камера ишга тушганда нима кутишни билмайман, лекин мени Заe Иннинг беғубор юзи билан қопланган ҳақиқий инсон актёри кутиб олди. Уни жонлантириш талаб этилади, сабаби юзи сунъий бўлиб, deepfake технологиясидан фойдаланган ҳолда К-поп хонандаларининг юзларини таҳлил қилиш орқали яратилган.
Заe Ин мени табассум билан кутиб олди — унинг мукаммаллиги терисида битта ажин ёки доғ йўқлиги билан ажралиб туради. Унинг ёнида менинг юзим сабзавот илдизига ўхшайди. Инсон юзи Deep Real AI деб номланган ‘виртуал персонажларни автоматлаштириш хизмати’ Pulse9 технологиясидан фойдаланган ҳолда Заe Инга айлантирилади. Бирор киши лабларини қимирлатганда ёки кўзларини пирпиратганда, Заe Ин худди шундай қилади”, — дейди Тhе Guardian журналисти.
Аммо Заe Иннинг қўл ҳаракати, тана тили ва ҳатто овози ҳам жуда инсоний, гарчи суҳбатда виртуал бошловчи ортидаги одам номаълумлигича қолди.
“Виртуал одам бўлишнинг энг яхши афзалликларидан бири шундаки, сиз ҳеч қачон қаримайсиз ва мухлисларингизни йўқотмайсиз”, — дейди Заe Ин.
У 2021 йилда виртуал IITERНITI номли К-поп гуруҳининг бир қисми бўлиш учун яратилган. Ўшандан бери унинг аъзолари тарқалиб кетган, баъзилари электрон тижорат дастурларини тақдим этиш учун ишлатилган, Заe Ин эса SBSнинг Morning Wide шоусида глобал янгиликларни етказишни бошлаган.
“Мен ҳар бир эшиттириш пайтида жуда асабий эдим. Ўзимни тажрибали деб ўйламайман, лекин қўлимдан келганини қилдим”, — дейди Заe Ин таржимон ёрдамида.
Тhе Guardian журналистига кўра, буни Заe Ин гапиряптими ёки унинг орқасидаги одамми, аниқ эмас. Видео қўнғироқда Заe Ин ортидаги инсондан тўртинчи деворни бузиш мумкинми деб сўралган. “Ҳа, албатта”, — деган таржимон, лекин қисқа суҳбатдан сўнг “бу шахсий масала ва Заe Ин учун махфийликни сақлаш” эканини айтган.
“Асабийми ёки йўқми, Заe Ин янгиликларни яхши тақдим этди. Унинг ягона номукаммаллиги унинг мукаммаллиги эди. Видео қўнғироқда Заe-Ин кўзининг милтиллаши бир оз секинроқ, аммо бу Pulse9 технологияси эмас, балки менинг интернет алоқамнинг хатоси бўлиши мумкин”, — дейди журналист.
Майда камчиликларга қарамай, Заe Ин бошқа кўплаб сунъий интеллект тақдимотчиларидан анча устун. Ушбу бошловчиларда сунъий интеллект айнан нимада экани кўпинча номаълум. Уларнинг аксарияти ўқиб бераётган янгиликларини ўзи тайёрламайди. 2018 йилда Хитой ўзининг биринчи сунъий интеллект бошловчисини дебют қилганди. Ўшанда журналист Уилл Найт MIT Technology Review журналида бу бошловчи аслида “заррача ақлли” эмаслигини айтган. Найт уни “сценарийни ўқийдиган рақамли қўғирчоқ” деб атаган.
Сентябрь ойида виртуал реаллик бўйича эксперт Соломон Рожерс Заe Ин ҳақида шундай дейди: “У ҳеч қачон қўпол гапирмайди ва кунига 24 соат ишлаши мумкин”. Бироқ техник жиҳатдан бундай эмас. Ҳатто Заe Иннинг ўзи ҳам бугунги технологияда ўзининг “камчиликлари” борлигини тан олади.
“Фақат онлайнда бўламан, мухлисларим билан офлайн режимда учраша олмайман. Мен кўплаб мухлисларнинг: ‘Заe Ин билан қандай учрашишимиз мумкин? У билан реал ҳаётда қандай мулоқот қилишимиз мумкин?’, деган мурожаатларидан хафа бўламан”, —дейди у.
Pulse9 энди IITERНITI’нинг учта аъзоси (шу жумладан Заe Ин) учун сунъий интеллект овозларини яратди ва уларни октябрь ойи ўрталарида бўлиб ўтган концертда дебют қилди. Концертда 3D мотион cаптуре технологияси (инсон ҳаракатини кадрларга муҳрлайдиган технология) ҳам қўлланган, компания ушбу технологияни “чиқишлардаги модел ролини босқичма-босқич камайтириш учун” ишлаб чиқишга умид қилмоқда.
Шу билан бирга, июль ойида New York Times газетасининг хабар беришича, Google ҳозирда янгилик мақолаларини ёза оладиган Genesis номли сунъий интеллектни синовдан ўтказмоқда.
Кимдир бу ўзгаришларга қаршилик қиладими?
“Томошабинлар жуда ҳайратда қолди”, — дейди Заe Ин ўзининг телевизион карераси ҳақида ва кўпчилик унинг ҳақиқатан ҳам сунъий интеллект эканига ишонмаслигини тушунтирди. У қўрқув туфайли “кўплаб салбий реакциялар” олганини айтди.
“Аммо сиз сунъий интеллектнинг ривожланиб, одамлар ўрнини эгаллашини тўхтата олмайсиз, буни қабул қилиш керак деб ўйлайман”, — деган у.
Қизиқ, жамоатчилик етакчи сунъий интеллектга ишонишга тайёрми? Февраль ойида Vice сунъий интеллект томонидан яратилган “америкаликъ янгиликлар бошловчиси Венесуэла ҳақида интернетда ташвиқот тарқатган.
Хитойни қўллаб-қувватловчи бот аккаунтлари Wоlf News сохта янгиликлар агентлигидан сунъий интеллект бошловчиларининг ўхшаш видеоларини тарқатган. Март ойида Хитой давлат оммавий ахборот воситалари ҳам Рен исмли сунъий интеллект бошловчисини тақдим этган, аммо у ишга туширилганда фақат олдиндан берилган саволларга жавоб бера олган ва Хитой Коммунистик партияси марказий қўмитасини тарғиб қилувчи жавобларни берган.
Заe Индан ишончни мустаҳкамлаш ҳақидаги саволга қуйидагича жавоб берди:
“Баъзи нарсаларни виртуал одамлар, баъзи нарсаларни инсонлар яхшироқ қилади. Аввалига ишонч билан боғлиқ муаммолар бўлиши мумкин... лекин вақт ўтиши билан биз одамларнинг ишончини қозонишимиз мумкин деб ўйлайман”, — дейди у.
Заe Ин тўлиқ сунъий ақлга эга бўлиши учун ҳам вақт керак бўлади. Ҳозирча янгиликлар бошловчилари асосан инсоний бўлиб қолаверади.
“Бу сизга қўрқинчли туюлиши мумкин, аммо Заe Ин оптимистик. Мен ундан ишини йўқотишдан хавотирда бўлган одамлар ҳақида сўрадим”, — дейди Тhе Guardian журналисти.
“Менимча, сунъий интеллект тўлиқ инсон ўрнини эгаллайдиган иш ўринлари бўлмайди, чунки сунъий интеллектга эга виртуал одамларнинг ўз вазифалари бор, одамларда ҳам шундай қобилиятлар мавжуд. Биз яхши келажак учун биргаликда ҳаракат қилишимиз учун бирга яшашимиз мумкин”, — дейди Заe Ин.
Изоҳ (0)