ҲАМАС ҳаракати узоқ йиллар давомида ўз фаолиятини Ғазо секторига етказилган гуманитар ёрдам йиғимлари ва минтақа аҳолисини қўллаб-қувватлаш учун юборилган маблағлар ҳисобидан молиялаштириб келган. Бу ҳақда Тhе Wаll Street Journal хабар берди.
Нашрнинг қайд этишича, ҲАМАСнинг Исроилга ҳужумининг дастлабки кунларида ғарб расмийлари Эронни ҳаракатни молиялаштиришда айблаган. АҚШ эса Теҳрон ҳар йили ҳаракатга 100 миллион доллар ёрдам берганини билдирган. Аммо Тhе Wаll Street Journal'нинг ёзишича, аслида кўплаб давлатлар, жумладан, Исроилнинг ўзи ҳам билвосита ҲАМАСга молиявий ёрдам кўрсатган.
Таъкидланишича, 2007 йилда ҲАМАС Ғазо секторини эгаллаганида Ғарб ва Исроил қаршисида аҳолини қўллаб-қувватлаш масаласи пайдо бўлган. Аввалига бу қийинчилик туғдирмаган, чунки Ғазо секторидаги фуқаролар Фаластин маъмурияти назорати остида эди. Бироқ вақт ўтиши билан ҲАМАС ўзининг амалдорлар аппарати ва солиқ тизимини ярата бошлаган. Тўпланган маблағлар қаерга сарфлангани бўйича ҳаракат ҳеч қачон ҳисоб бермаган.
2014 йилда БМТ шафелгида “Бузилмас қоя” операцияси ўтказилган ва унда Ғазо секторининг катта қисми яксон қилинган, натижада минтақани қайта тиклашга қаратилган реконструкция механизми ишга туширилган. Дастур доирасида у ерга қурилиш материаллари юборилган. БМТ, Исроил ва Фаластин маъмурияти икки хил мақсадда ишлатилиши мумкин бўлган материаллар — цемент, пўлат ва кимёвий воситалар мониторингини юритган. Ушбу тизим муваффақиятли ишлаган, аммо Ғазо секторининг ичида қора бозорнинг юзага келишига тўсқинлик қилмаган — материаллар ҲАМАС қўлига тушган.
Тhе Wаll Street Journalънинг ёзишича, Исроил ва бошқа давлатлар Ғазо секторидаги яшаш даражасининг пастлиги янги можарони юзага келтириши мумкинлигидан хавотирланиб, минтақа кўрсатилаётган иқтисоди босимларни кучсизлантириш усулларини қидирган. Бунинг учун Қатар орқали молиялаштириш ташкил этилган (ҲАМАСнинг сиёсий қаноти офиси ўша ерда жойлашган): маблағлар тинч аҳоли ва электростанциялар учун ёнилғи хариди учун йўналтирилиши кутилган.
Таъкидланишича, пуллар ростдан ҳам ўз эгаларига етиб борган, аммо аҳоли турмуш тарзининг яхшиланиши ҲАМАСга сигарет ва бошқа товарлар импорти учун солиқни ошириш имконини берган. Ғазодаги иқтисодчиларнинг баҳолашича, ҳаракат солиқлар ҳисобига ҳар ойда 40 миллион долларга яқин пул ишлаган.
Миср бўлса 2018 йилда Синай яримороли ва Ғазо сектори ўртасидаги чегарани тижорий товарлар учун очган ва натижада бизнесменлар ҲАМАС томонидан қўшимча солиққа тортилган.
ҲАМАС ва Исроил уруши
7 октябрь куни ҲАМАС жангчилари Исроилга қарши кенг кўламли ҳужум уюштирди. Ўшандан бери Исроил ҲАМАС назорати остидаги аҳоли зич жойлашган Фаластин ҳудудига йирик ҳаво ҳужумларини амалга оширди. Исроил армияси гуруҳни йўқ қилиш учун Ғазо секторида қуруқликдаги кенг кўламли операцияга ҳозирлик кўрмоқда.
Изоҳ (0)