• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12834.61
    • RUB162.65
    • EUR14662.26
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +23°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Нима сабабдан чақалоқлар тунда яхши ухламайди?

    Чақалоқларнинг уч ойлик бўлгунигача кузатиладиган нотинч уйқуси ота-онани кўп ташвишга солади. Эндигина ухлаб қолган чақалоқ уйғониб кетиб, бирдан қаттиқ йиғлайди, қўл-оёқларини типирчилатади. Бунга нима сабаб бўлиши мумкин?

    Фото: Lifehacker

    Чақалоқлар қанча ухлаши керак?

    Уйқу меъёри жажжи одамлар ҳаётининг дастлабки уч ойида Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти тавсияларига кўра, 14—17 соатни ташкил қилиши керак. Бироқ бу рақамлар тахминий, агар чақалоқ бундан кўп ёки камроқ ухласа, лекин ўзини яхши ҳис қилса, хавотир олишнинг кераги йўқ.

    Уч ойгача бўлган чақалоқлар уйқусида:

    • скелет шаклланишида муҳим рол ўйнайдиган соматотропин гормони ишлаб чиқарилади;
    • иммунитетни тиклайдиган Т-лимфоцитлар фаоллашади ва вирус ҳамда бактерияларни йўқ қилади;
    • тўқималарда метаболизм жараёни кучаяди;
    • ҳужайралар янгиланади;
    • асаб тизими бўшашади.

    Кичкинтойларнинг уйқуси ҳам катталарники сингари икки хил бўлиши мумкин:

    • Секин уйқу даври: мия нофаол, тана бўшашган, нафас олиши бир текис ва ҳотиржам, гўдак тўлиқ дам олади, жисмоний кучни тиклайди.
    • Тез уйқу даври: юрак уриши, нафас олиши тезлашади, қўл-оёқ, кўзлари ҳаракатланади, туш кўради.

    Уйқу вақтида бу иккала давр ўзаро алмашиб туради. Чақалоқнинг уйқуси ўзига хос бўлиб, унинг асосий қисмини тез уйқу ташкил қилади. Бу даврда бола уйқусида жилмайиши, оёқ-қўлини ҳаракатлантириши мумкин. Улғайган сари уйқунинг секин даври кўпайиб, бола янада тинчроқ ухлай бошлайди.

    Фото: Lifehacker

    Безовта уйқунинг асосий сабаблари:

    • боланинг қорни тўймаслиги — очлик;
    • қорин дам бўлиши;
    • ортиқча ҳис-туйғулар;
    • ноқулай уйқу шароити;
    • организмдаги касалликлар;
    • интракраниал босимнинг ошиши.

    Қорин тўймаслиги

    Она сути билан озиқланадиган болалар овқатланиш учун ҳар 1—3 соатда уйғонади, сунъий аралашмаларда ҳар 2—5 соатда овқатланади, чунки ошқозон-ичак тракти учун бўтқанинг ҳазм жараёни узоқроқ давом этади. Кўкрак сути билан озиқланадиган кичкинтойларни уларнинг талаби бўйича парваришлаш тавсия этилади. Бу боланинг озиқавий эҳтиёжини қондирибгина қолмай, балки тинчланишини ҳам таъминлайди. Она боласини ортиқча овқатланишидан қўрқмаслиги керак, улар ҳеч қачон керакли миқдоридан кўп овқат емайди.

    Боланинг қорни тез очганлиги учун ҳам тез-тез уйғонади. Бунга онадаги сутнинг камлиги сабаб бўлиши ҳам мумкин. Ушбу вазиятда бола уйқусида безовта бўлади, бундан ташқари, озиқа етишмаса, вазни етарлича кўпаймайди, пешоб чиқариши камаяди ва терининг қуриши кузатилади.

    Қорин дам бўлиши

    Олимлар фикрига кўра, ошқозон-ичак йўллари ҳали буткул етилмаган ва номукаммал мотор функцияси ичакларда газ ҳосил бўлишига олиб келади ва оғриқ беради. Бунда бола безовталанади, яхши овқатланмайди, кекиради, кўнгли айнийди, кўпинча оёқлари тепинади. Баъзида бошини орқага ташлаши мумкин. Қорин дам бўлиши физиологик меъёр бўлиб, уч ойдан ошгандан сўнг ўз-ўзидан камаяди.

    Фото: Lifehacker

     

    Бундай вазиятда қандай йўл туриш керак?

    Она парҳезга аҳамият бериши зарур: ширинлик, дуккакли маҳсулотлар, сабзовотлардан карам, турп ва газли ичимликларни истеъмол қилмаслиги керак. Сунъий озиқлантирилса, бўтқаларни тўғри танлай билиш керак.

    Овқатланаётганда бурундан нафас олиш, оғиздан ҳаво ютмаслик, овқатлангандан сўнг болани тик ҳолатда бир оз кўтариш тавсия этилади.

    Ортиқча ҳис-туйғу

    Дастлабки уч ойда эшитиш ва кўриш тез ривожланади. Чақалоқ эшитганларини кўрганлари билан таққослашни ўрганади ва бир-бирига боғлашга ҳаракат қилади. Уйқу пайтида боланинг мияси уйғоқлик пайтида олган барча таассуротларни қайта ишлайди ва таҳлил қилади. Шунингдек, баланд мусиқа, кўплаб одамлар, кучли эмоциялар — уйқу бузилишига олиб келади.

    Ноқулай уйқу шароити

    Хонадаги ҳаво ҳарорати 20—22 даража, ҳаво намлиги 40—60 фоиз, табиий матолардан тикилган кийимлар, намланган тагликни вақтида алмаштириш зарур.

    Соматик касалликлар

    Чақалоқларда энг кўп учрайдиган соматик касалликлар — бурун битиши ва тери яллиғланишидир. Бурун битиши туфайли нафас олиши қийинлашади ва уйқуси бузилади. Қизариш ва қичишиш терини яллиғлантиради ва болани безовта қилади. Бу ҳолда шифокор билан маслаҳатлашиб, даволаш чораларини кўриш керак.

    Интракраниал босим ошиши

    Миянинг биологик суюқлиги сув, аминокислоталар, ферментлар, микроэлементлардан иборат. У мия ва орқа мия ҳужайраларини озиқлантиради ва метаболик чиқиндиларни чиқариб ташлайди. Суюқликнинг кўпайиши интракраниал босимнинг ошишига олиб келади.

    Белгилари: сабабсиз кўп йиғлайди, уйқиси нотинч бўлади, кўп қайт қилади, иштаҳа камаяди, боши катталашиши мумкин. Ушбу вазиятда болалар невропатологи билан маслаҳатлашиб, даволаш ишларини олиб бориш зарур.

    25.09.2023, 13:44   Изоҳ (0)   12285
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Салкам 10 килолик бахт: дунёдаги энг катта вазн билан туғилган чақалоқлар (фото)

    18.02.2021, 14:58

    Чақалоқлар учун: Нафақат пулни беҳуда сарфлаш, балки бола учун хавфли бўлиши мумкин бўлган буюмлар

    10.05.2023, 19:40

    Иссиқ чой ва ингаляция: тумовни тезда тузатишга ёрдам берадиган тавсиялар 

    25.09.2023, 11:54

    Қовоқ нимаси билан фойдали? Уни рационга киритиш учун 10 та сабаб 

    22.09.2023, 15:42

    Кузда тез-тез истеъмол қилиш тавсия қилинадиган, D витаминига бой маҳсулотлар 

    22.09.2023, 14:04

    Юрак учун парҳез: Ҳаётий муҳим орган яхши ишлаши учун нималарга эътибор бериш керак? 

    22.09.2023, 11:15
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    ЛУКОИЛ: ёш истеъдодлар овози катта саҳнада янгради


    Chery газга ўтмоқда: кафолат тўлиқ сақланиб қолинади, ўрнатиш эса 31 майгача бепул! 


    Систит — бу уят эмас!


    МКБАНК халқаро молия бозорида: Қозоғистон банкларидан 15 миллион доллар жалб қилинди


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    Чирчиқдаги янги боғ - замонавий кўнгилочар ва дам олиш маскани очилди


    Янгийўлда “Томорқа мактаби” очилди


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- халқаро PLAS-Форумида қатнашди


    Ўзбекистон Миллий банки Хитой юани айирбошлаш хизматини Тошкент шаҳри ва пойтахт аэропортида йўлга қўйди


    Сўзлар аҳамиятга эга: TBC Bank 8 март табрикларини пулларга айлантириб, аёллар тадбиркорлигини қўллаб-қувватлади


    Centrum Air янги Airbus A320neo — авиапаркидаги тўққизинчи самолётни қабул қилиб олди 


    Xon Saroy томонидан анъанавий “Менинг орзуйимдаги уй” расмлар танлови бошланди 


    Абадий ишончлилик ва хавфсизлик: GWM соҳанинг янги стандартларини жорий этмоқда


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда

     

    Тавсия этамиз

    Гитлердан сўнг энг машҳур нацист – дорга осилган Риббентропнинг аянчли тақдири

    31 май, 19:25

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    34 ёшли аёл 24 соат ичида турникда тортилиш бўйича Гиннес рекордини ўрнатди

    Дунё | 3 июн, 00:00

    “Трамп Путин ва Зеленский билан учрашувга тайёр” — Оқ уй матбуот котиби 

    Дунё | 2 июн, 23:45

    “Украина ўт очишни тўлиқ тўхтатишни талаб қилмоқда” — Владимир Зеленский

    Дунё | 2 июн, 23:30

    Парижда Макроннинг ҳайкали ўғирлаб кетилди

    Дунё | 2 июн, 23:15

    Япония 10 минг нафар ўзбекистонлик мутахассисни иш билан таъминлайди

    Ўзбекистон | 2 июн, 22:58

    Истанбулда Россия ва Украина ўртасидаги музокараларнинг иккинчи босқичи бўлиб ўтди. Нималарга келишилди?

    Дунё | 2 июн, 22:40

    Ямал “Олтин тўп” ҳақида гапирди

    Спорт | 2 июн, 22:28

    Наманганда Onix люкидан танасини чиқариб ҳаракатланган қиз узр сўради (видео) 

    Ўзбекистон | 2 июн, 22:25
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.