• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +24°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Нима сабабдан чақалоқлар тунда яхши ухламайди?

    Чақалоқларнинг уч ойлик бўлгунигача кузатиладиган нотинч уйқуси ота-онани кўп ташвишга солади. Эндигина ухлаб қолган чақалоқ уйғониб кетиб, бирдан қаттиқ йиғлайди, қўл-оёқларини типирчилатади. Бунга нима сабаб бўлиши мумкин?

    Фото: Lifehacker

    Чақалоқлар қанча ухлаши керак?

    Уйқу меъёри жажжи одамлар ҳаётининг дастлабки уч ойида Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти тавсияларига кўра, 14—17 соатни ташкил қилиши керак. Бироқ бу рақамлар тахминий, агар чақалоқ бундан кўп ёки камроқ ухласа, лекин ўзини яхши ҳис қилса, хавотир олишнинг кераги йўқ.

    Уч ойгача бўлган чақалоқлар уйқусида:

    • скелет шаклланишида муҳим рол ўйнайдиган соматотропин гормони ишлаб чиқарилади;
    • иммунитетни тиклайдиган Т-лимфоцитлар фаоллашади ва вирус ҳамда бактерияларни йўқ қилади;
    • тўқималарда метаболизм жараёни кучаяди;
    • ҳужайралар янгиланади;
    • асаб тизими бўшашади.

    Кичкинтойларнинг уйқуси ҳам катталарники сингари икки хил бўлиши мумкин:

    • Секин уйқу даври: мия нофаол, тана бўшашган, нафас олиши бир текис ва ҳотиржам, гўдак тўлиқ дам олади, жисмоний кучни тиклайди.
    • Тез уйқу даври: юрак уриши, нафас олиши тезлашади, қўл-оёқ, кўзлари ҳаракатланади, туш кўради.

    Уйқу вақтида бу иккала давр ўзаро алмашиб туради. Чақалоқнинг уйқуси ўзига хос бўлиб, унинг асосий қисмини тез уйқу ташкил қилади. Бу даврда бола уйқусида жилмайиши, оёқ-қўлини ҳаракатлантириши мумкин. Улғайган сари уйқунинг секин даври кўпайиб, бола янада тинчроқ ухлай бошлайди.

    Фото: Lifehacker

    Безовта уйқунинг асосий сабаблари:

    • боланинг қорни тўймаслиги — очлик;
    • қорин дам бўлиши;
    • ортиқча ҳис-туйғулар;
    • ноқулай уйқу шароити;
    • организмдаги касалликлар;
    • интракраниал босимнинг ошиши.

    Қорин тўймаслиги

    Она сути билан озиқланадиган болалар овқатланиш учун ҳар 1—3 соатда уйғонади, сунъий аралашмаларда ҳар 2—5 соатда овқатланади, чунки ошқозон-ичак тракти учун бўтқанинг ҳазм жараёни узоқроқ давом этади. Кўкрак сути билан озиқланадиган кичкинтойларни уларнинг талаби бўйича парваришлаш тавсия этилади. Бу боланинг озиқавий эҳтиёжини қондирибгина қолмай, балки тинчланишини ҳам таъминлайди. Она боласини ортиқча овқатланишидан қўрқмаслиги керак, улар ҳеч қачон керакли миқдоридан кўп овқат емайди.

    Боланинг қорни тез очганлиги учун ҳам тез-тез уйғонади. Бунга онадаги сутнинг камлиги сабаб бўлиши ҳам мумкин. Ушбу вазиятда бола уйқусида безовта бўлади, бундан ташқари, озиқа етишмаса, вазни етарлича кўпаймайди, пешоб чиқариши камаяди ва терининг қуриши кузатилади.

    Қорин дам бўлиши

    Олимлар фикрига кўра, ошқозон-ичак йўллари ҳали буткул етилмаган ва номукаммал мотор функцияси ичакларда газ ҳосил бўлишига олиб келади ва оғриқ беради. Бунда бола безовталанади, яхши овқатланмайди, кекиради, кўнгли айнийди, кўпинча оёқлари тепинади. Баъзида бошини орқага ташлаши мумкин. Қорин дам бўлиши физиологик меъёр бўлиб, уч ойдан ошгандан сўнг ўз-ўзидан камаяди.

    Фото: Lifehacker

     

    Бундай вазиятда қандай йўл туриш керак?

    Она парҳезга аҳамият бериши зарур: ширинлик, дуккакли маҳсулотлар, сабзовотлардан карам, турп ва газли ичимликларни истеъмол қилмаслиги керак. Сунъий озиқлантирилса, бўтқаларни тўғри танлай билиш керак.

    Овқатланаётганда бурундан нафас олиш, оғиздан ҳаво ютмаслик, овқатлангандан сўнг болани тик ҳолатда бир оз кўтариш тавсия этилади.

    Ортиқча ҳис-туйғу

    Дастлабки уч ойда эшитиш ва кўриш тез ривожланади. Чақалоқ эшитганларини кўрганлари билан таққослашни ўрганади ва бир-бирига боғлашга ҳаракат қилади. Уйқу пайтида боланинг мияси уйғоқлик пайтида олган барча таассуротларни қайта ишлайди ва таҳлил қилади. Шунингдек, баланд мусиқа, кўплаб одамлар, кучли эмоциялар — уйқу бузилишига олиб келади.

    Ноқулай уйқу шароити

    Хонадаги ҳаво ҳарорати 20—22 даража, ҳаво намлиги 40—60 фоиз, табиий матолардан тикилган кийимлар, намланган тагликни вақтида алмаштириш зарур.

    Соматик касалликлар

    Чақалоқларда энг кўп учрайдиган соматик касалликлар — бурун битиши ва тери яллиғланишидир. Бурун битиши туфайли нафас олиши қийинлашади ва уйқуси бузилади. Қизариш ва қичишиш терини яллиғлантиради ва болани безовта қилади. Бу ҳолда шифокор билан маслаҳатлашиб, даволаш чораларини кўриш керак.

    Интракраниал босим ошиши

    Миянинг биологик суюқлиги сув, аминокислоталар, ферментлар, микроэлементлардан иборат. У мия ва орқа мия ҳужайраларини озиқлантиради ва метаболик чиқиндиларни чиқариб ташлайди. Суюқликнинг кўпайиши интракраниал босимнинг ошишига олиб келади.

    Белгилари: сабабсиз кўп йиғлайди, уйқиси нотинч бўлади, кўп қайт қилади, иштаҳа камаяди, боши катталашиши мумкин. Ушбу вазиятда болалар невропатологи билан маслаҳатлашиб, даволаш ишларини олиб бориш зарур.

    25.09.2023, 13:44   Изоҳ (0)   12793
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Салкам 10 килолик бахт: дунёдаги энг катта вазн билан туғилган чақалоқлар (фото)

    18.02.2021, 14:58

    Чақалоқлар учун: Нафақат пулни беҳуда сарфлаш, балки бола учун хавфли бўлиши мумкин бўлган буюмлар

    10.05.2023, 19:40

    Иссиқ чой ва ингаляция: тумовни тезда тузатишга ёрдам берадиган тавсиялар 

    25.09.2023, 11:54

    Қовоқ нимаси билан фойдали? Уни рационга киритиш учун 10 та сабаб 

    22.09.2023, 15:42

    Кузда тез-тез истеъмол қилиш тавсия қилинадиган, D витаминига бой маҳсулотлар 

    22.09.2023, 14:04

    Юрак учун парҳез: Ҳаётий муҳим орган яхши ишлаши учун нималарга эътибор бериш керак? 

    22.09.2023, 11:15
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Тошкентда CRYPTO О₂ форуми бўлиб ўтди: Технология, финтеч ва тартиб‑қоидалар муҳокама қилинди 


    Авваллари хуфиёна иқтисодиётда фаолият юритган эшитиш ва гапиришда муаммоси бор инсонлар энди расмий секторга қўшилиб, Пойтахт Паркинг жамоасининг бир қисмига айланди


    AKFA энергия тежовчи ромлари: иқлимга мослаштирилган, қулайликни кўзлаган 


    Энди Ucell иловасида Yandex Music'ни тинглаш мумкин 


    STEM ва бизнес йўналишидаги қизлар учун TBC Bank'дан таълим грантлари — Ўзбекистонда гендер тафовутини камайтириш йўлида янги қадам


    Ақлли диверсификация: нима учун керак ва капитални қандай тақсимлаш лозим? 


    AVO bank алоқа маркази: инновациялар ва янги хизмат даражаси 


    InfinBANK ва Kwikpay: уйингизга комиссиясиз ва меҳр билан халқаро пул ўтказмалари


    “Бизнесни ривожлантириш банки” БМТ Тараққиёт Дастури билан ҳамкорлик қилади


    ZARMED Университети: 200 та грант сизни кутмоқда


    BYD SEALION 7: Флагман электр SUV — шаҳар кўчаларида янги етакчи 


    Қўнғироқлардан мобил интернетга: Тошкент мобил алоқадан фойдаланиш моделини қандай ўзгартирмоқда


    American University оf Technologyʼда бакалаврлар учун очиқ эшиклар куни


    ОКМКда маҳаллий думпкарлардан фойдаланилади 


    SonetUzStyle танловида иштирок этиш учун аризалар қабули 15 августгача узайтирилди

     

    Тавсия этамиз

    Трампнинг Фаластинга нисбатан нохолис сиёсати: АҚШ ЮНЕСКО аъзолигидан нега чиқяпти?

    2 август, 18:35

    Камчаткадаги ҳодиса ягона эмас: сўнгги 120 йилда рўй берган энг кучли мегазилзилалар

    1 август, 18:20

    Трамп учун хавотирлар: АҚШ президенти таниқли шахсларга ёш қизларни сотган Жеффри Эпштейннинг мижози бўлганми?

    29 июл, 17:19

    Бир кечада оддий официантдан миллионерга айланган аёл: лотереядан ютилган 10 млн доллар машмашаси

    27 июл, 09:25
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Қуёш фаоллиги ошди: 24 соат ичида 15 та чақнаш кузатилди

    Дунё | 2 август, 23:50

    “Ҳар қандай хатога қарши ракеталар билан жавоб қайтарамиз” — Ҳиндистон Покистонга огоҳлантириш берди

    Дунё | 2 август, 23:25

    Суперлига. “Динамо” “Навбаҳор”га қарши баҳсда ғалабани қўлдан чиқарди

    Спорт | 2 август, 23:20

    Давлат бюджетидан нафақаларга харажат қисқариб, субсидиялар кўпайтирилади

    Ўзбекистон | 2 август, 23:16

    БАА банклари Россия компанияларининг ҳисобларини оммавий равишда блоклашга киришди

    Дунё | 2 август, 22:55

    Қуроллар фақат мустақил Фаластин давлати барпо этилгандагина топширилади — ҲАМАС

    Дунё | 2 август, 22:30

    Суперлига. “Бунёдкор” “Нефтчи”дан, “Насаф” “Сўғдиёна”дан устун келди

    Спорт | 2 август, 22:21

    Ўз жонига қасд қилиш, ўзидан қониқмаслик ва кучли стресс. Ижтимоий тармоқларга бўлган қарамлик нимаси билан хавфли (фото, видео)

    Ўзбекистон | 2 август, 22:00
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.