Буюк боксчи ва инсон ҳуқуқлари ҳимоячиси Муҳаммад Алининг ҳаёти суратларда
Муҳаммад Али 1942 йилнинг 17 январь санасида дунёга келган. Аввалига унинг исми Кассиус Марселлус Клей бўлган, бироқ 22 ёшида ўз исмини Муҳаммад Алига ўзгартирган. У нафақат Олимпиада ва жаҳон чемпиони бўлган машҳур боксчи, балки инсон ҳуқуқлари учун курашган шахс сифатида кўпчиликнинг ёдида қолган. Қуйида америкалик жангчининг ҳаётидан олинган суратлар тақдим этилади.
Муҳаммад Али биринчи жангини 1960 йилнинг октябрь ойида ўтказган ва ўша йилда Римда бўлиб ўтган Олимпия ўйинларида олтин медални қўлга киритган.Фото: Getty ImagesКассиус Клей профессионал боксчи сифатидаги фаолиятини 1960 йилда 18 ёшида бошлаган. Жангчи 1963 йил июнь ойида Лондонга сафар қилишидан олдин кетма-кет 18 та ғалабага эришганди. Али Буюк Британия пойтахтида ўзининг АҚШдан ташқаридаги биринчи пуллик баҳсини ўтказган. У маҳаллий чемпион Генри Куперни бешинчи раундда нокаут эвазига мағлуб этишини тахмин қилганди.Фото: Getty ImagesКупер тўртинчи раундда Клейни нокдаунга туширди. Бироқ кейинги раундда америкалик жангчи ўз ваъдасини бажариб, “Уэмбли” стадионида 55 минг томошабин қаршисида рақибини нокатга учратди.Фото: Getty ImagesКассиус 1964 йилнинг февраль ойида ўша вақтдаги жаҳон чемпиони Сонни Листонга қарши рингга кўтарилиш учун ариза топширди.Фото: Getty ImagesКўплаб спорт мухлислари Клейнинг мағлубиятини тахмин қилган бўлса-да, боксчи олтинчи раундда Листонни нокаутга учратди ва 22 ёшида оғир вазнда жаҳон чемпионига айланди. Фото: Getty ImagesКлейнинг Листон устидан қозонган ғалабаси бокс оламида шов-шувга айланди. Ўшанда Клей ўзининг машҳур иборасини айтганди: “Мен энг буюкман, энг буюкман! Мен дунё қиролиман!”Фото: Getty Images1964 йилнинг ўзида Кассиус Клей “Ислом милллати” гуруҳига қўшилди ва ўзига янги исм олди. 1965 йилнинг май ойида Листонга қарши реванш жангида ўз унвонини муваффақиятли ҳимоя қилди.Фото: Getty ImagesМуҳаммад Али 1964 йилдан 1967 йилгача ўз камарини тўққиз марта ҳимоя қилган, бироқ Вьетнам урушида қатнашишдан бош тортгани учун боксдан уч йилга дисквалификация қилинди ва ўз унвонидан маҳрум бўлди.Фото: Thomas Hoepker MagnumАли 1966 йил май ойида Генри Купер билан иккинчи жангни ўтказиш учун Лондонга қайтди. Жанг “Арсенал”нинг эски стадиони “Ҳайбери”да бўлиб ўтганди.Фото: Getty ImagesМуҳаммад Али Лондонда жанг олдидан Гайд-паркда машғулот ўтказмоқда.Фото: PAАли олтинчи раундда техник нокаут билан ғалаба қозонди. 2011 йилда Купер вафотидан сўнг Али “Мен эски дўстимни соғинаман. У ажойиб боксчи ва жентлмен эди” — деганди Муҳаммад.Фото: Getty Images1971 йилнинг март ойида Муҳаммад Али жаҳон чемпиони Жо Фрэйзерга қарши рингга кўтарилди. Бу оғир вазнда мағлубиятга учрамаган жангчилар ўртасида тарихдаги биринчи баҳс эди. Фрэйзер 15-раундда Алини нокаутга учратганди.Фото: Getty ImagesКиншаса, Заир шаҳрида 1974 йилда ўтказилган машҳур жангда Муҳаммад Али оғир вазн тоифасида собиқ чемпион Жорж Форманни саккизинчи раундда нокаутга учратганди. Жанг “Жунглидаги шовқин” (Rumble in The Jungle) номини олганди. Бир йил ўтгач, Али Фрэйзерга қарши жангга чиқди ва ғалаба қозонди. Баҳс ХХ асрнинг иккинчи ярмидаги энг машҳур жанглардан бирига айланди ва “Маниладаги триллер” (Thrilla in Manilla) деб аталди.Фото: Getty ImagesМуҳаммад Али 1980 йилнинг декабрида 40 ёшида боксдан кетди. Боксчи ирқчилик ва Вьетнам урушига қарши чиққан фуқаролик позицияси учун рингда ҳам, ундан ташқарида ҳам ҳурмат қозонганди.Фото: Thomas Hoepker MagnumМуҳаммад Али 1977 йилда "Буюк" фильмида ўз ролини ўйнаганди.Фото: PA1999 йилда BBC маросимида Муҳаммад Али барча даврларнинг энг яхши спортчиси унвонини ва мукофотини қўлга киритди.Фото: PAМуҳаммад Алининг қизи Лейла ҳам бокс билан шуғулланиб, профессионалга айланган ва 2001 йилда Жо Фрэйзернинг қизи Жеки Фрэйзер-Лидни мағлуб этганди.Фото: Getty ImagesАли 1983 йилда Бирмингемнинг қора кварталида унинг номи билан аталган марказ очилаётган вақтда полиция томонидан ҳибсга олинган.Фото: PA1984 йилда Муҳаммад Алига Паркинсон касаллиги ташхиси қўйилди. “Балки касаллигим орқали Худо менга муҳим нарсани эслатиб турар”, — деганди боксчи.Фото: Getty Images1992 йил: Муҳаммад Али Лондон касалхонасида мияси шикастланган боксчи Майкл Уоцонни кўргани борганди.Фото: PAМуҳаммад Али АҚШ собиқ президенти Билл Клинтон билан бир неча бор учрашганФото: ReutersМуҳаммад Али 2012 йилда Лондонда бўлиб ўтган Олимпия ўйинлари очилиш маросимида иштирок этгандиФото: Getty ImagesФото: Getty ImagesМуҳаммад Али 2016 йил 3 июнь куни вафот этган.Фото: Getty ImagesФото: Getty Images
Изоҳ (0)