“Ёқилғи-энергетика соҳасида бозор механизмларини жорий этишнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида”ги ҳукумат қарори қабул қилинди.
Қарорга кўра, аҳоли учун 1 кВт/соат электр энергияси нархи ўзгаришсиз — 295 сўм қолади.
I ва II гуруҳ истеъмолчилари — Навоий кон-металлургия комбинати, Олмалиқ КМК, Ўзбекистон металлургия комбинати ва уларнинг таркибий корхоналари, бюджет ташкилотлари, шунингдек, насос станциялари учун 1 кВт/соат электр энергияси нархи 450 сўмдан 1000 сўмга (2,2 марта) ошади, бошқа юридик шахслар (компаниялар) учун эса — 450 сўмдан 900 сўмгача (2 баравар).
Овқат тайёрлаш учун марказлашган ҳолда электр плиталари билан жиҳозланган кўп квартирали уй-жойлар ва ётоқхоналарда яшайдиган маиший истеъмолчилар учун тариф ҳам ўзгаришсиз қолди — 147,5 сўм этиб белгиланди.
Аҳолига етказиб берилаётган табиий газнинг бир кубометри нархи ҳам ўзгармайди — 380 сўм.
Газни ҳисобга олиш приборлари мавжуд бўлмаганда, овқат тайёрлаш ва иссиқ сув таъминоти учун бериладиган газнинг бир кубометри 660 сўм (ўзгаришсиз қолади), иситиш учун — 380 сўм (ўзгаришсиз қолади) бўлади.
Навоий КМК, Олмалиқ КМК, “Ўзметкомбинат” ва бюджет ташкилотлари учун бир кубометр газ нархи 660 сўмдан 1800 сўмгача (2,7 баравар) оширилади. Бошқа юридик шахслар учун эса нарх 660 сўмдан 1500 сўмгача (2,3 баравар) ошади.
Аҳоли учун суюлтирилган газ тарифи ўзгармайди — 1120 сўм.
Шунингдек, қарор билан автомобилларга газ тўлдириш компрессор шохобчаларида:
- ўрнатилган газ ҳисоблаш ускуналари табиий газ назорати ва ҳисобининг автоматлаштирилган тизимига тўлиқ улангани ва онлайн режимда маълумотлар узатилаётгани қатъий назорат қилиб борилади;
- ноқонуний уланиш, ёқилғи-энергия ресурсларини талон-торож қилиш ва ноқонуний истеъмол қилишнинг бошқа ҳолатларини, шунингдек, уларни содир этишга имкон берувчи сабаб ва шарт-шароитларни аниқлаш, бартараф этиш ва олдини олиш бўйича назорат тадбирлари кучайтирилади;
- табиий газни сотишда унинг энг баланд чакана нархи келгуси олти ойда бир куб метр учун 3250 сўмдан ошиб кетмаслиги бўйича қатъий чоралар кўрилади.
Шу билан бирга, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳри ҳокимликларига иссиқлик таъминоти, сув таъминоти ва оқова сув хизматларига, шаҳар йўловчилар ташиш транспортида (бундан йўналишли ва йўналишсиз таксилар мустасно) йўловчилар ташиш хизматларига янги таърифларни белгилаш тавсия этилмоқда.
Бунда, иссиқлик таъминоти хизматларининг аҳоли учун белгиланадиган нархлари жорий куз-қиш мавсумида оширилмаслиги кўзда тутилган.
Нархни бозор тамойилларига ўтказмасдан электр энергиясидаги муаммоларни ҳал қилиш имконсиз
8 сентябрь куни Ўзбекистон Энергетика вазирлиги ёқилғи-энергетика соҳасида бозор механизмларини босқичма-босқич жорий этишнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисидаги ҳукумат қарори лойиҳасини муҳокама учун эълон қилганди.
Электр ва газ нархлари босқичма-босқич эркинлаштирилади. Сўнгги марта Ўзбекистонда газ ва электр энергияси тарифлари 2019 йилнинг август ойида ўзгарган эди. Биринчи босқичда нарх ўзгариши юридик шахсларга, тадбиркорларга ва йирик корхоналарга таъсир қилади. Аҳоли учун тарифлар ўзгаришсиз қолмоқда.
Жаҳон банки ва халқаро мутахассислар Ўзбекистон энергетика соҳаси ислоҳотларга муҳтожлигини бир неча бор таъкидлаган эдилар. Шу билан бирга, давлат томонидан электр энергияси ва газ соҳасидаги субсидиялар тўхтатилиб, нархлар бозор тамойилларига ўтказилмас экан, модернизация бўлмайди, узилишлар эса давом этаверади.
Иқтисодчи Беҳзод Ҳошимов Ўзбекистоннинг энергетика тармоғидаги нарх сиёсати камбағаллар янада камбағалроқ, бойлар эса янада бойроқ бўлишига олиб келишини таъкидлаган эди. У Энергетика компанияларига бозорга хос бўлмаган нархларни қўллаб-қувватлаш учун ажратилаётган субсидияларни бояларни рағбатлантираётганини айтган. Бундан ташқари, тарифларнинг пастлиги сабаб энергетика компаниялари миллиардлаб зарар кўрмоқда.
2022 йилда “Дарё”га интервью берган Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги масъуллари “Нархларни ўзгартиришни тақозо қилаётган асосий сабаб электр энергия ишлаб чиқариш, табиий газ қазиб чиқариш корхоналари ва етказиб бериш тармоқларининг эскиргани билан боғлиқ”лигини айтганди.
Изоҳ (0)