АҚШ Сенатининг ташқи алоқалар қўмитаси раҳбари Роберт Менендез Қирғизистон президенти Садир Жапаровга мактуб йўллаб, Россияга қарши санкцияларга амал қилишга чақирганди. Жапаров сенаторнинг ушбу чақириғига жавоб қайтарди.
Жапаров сенаторнинг мактубини Қирғизистонга босим ўтказиш ва ўз томонига оғдириш сифатида баҳолашини айтди.
“Сенаторнинг мактубига келсак, менга кўплаб таниқли сиёсатчилардан хатлар келади. Буни Қирғизистонга босим ўтказиш ва бизни ўз томонига тортиш учун оддий баҳона деб биламан. Аммо бунга йўл қўймаймиз. Биз мустақил давлатмиз. Барча давлатлар билан тенг ҳуқуқли муносабатларни давом эттирамиз. Биз кўп векторли ташқи сиёсат олиб борамиз. Россия ва Украина масаласида биз бошиданоқ нейтрал позицияда эканимизни билдирдик. Келажакда ҳам бу позицияга амал қиламиз”, — деди сиёсатчи.
Шунингдек, Жапаров Қирғизистон компанияси томонидан ташилган Хитой дронлари Қозоғистонда қўлга олингани ҳақидаги маълумотга ҳам илк бор изоҳ берди.
“Россия ва Хитой кичик Қирғизистонга қарам эмас. Бу давлатлар аллақачон қўшни. Улар орасида 4000 километр умумий чегара мавжуд. Россия истаса, денгиз орқали вагонларда ёки баржаларда хоҳлаган молини олиб келиши мумкин. Ҳа, Қозоғистонда Қирғизистон компаниясига тегишли дрон кўринишидаги юк қўлга олинди. Компаниянинг тушунтиришича, бу дронлар қишлоқ хўжалиги мақсадлари учун мўлжалланган. Аммо шунга қарамай, энди биз дронларни экспорт қилишни тақиқлаймиз”, — деди у.
Сенаторнинг мактубида нималар ёзилганди?
Менендез Жапаровга ёзган мактубида Қирғизистон Россияга санкциялардан қочишга ёрдам берганини ёзди.
“Ҳукуматингиздан санкциялардан бўйин товлаш ҳақидаги жиддий айбловларни зудлик билан текшириб кўришни ва ҳудудингиз орқали ноқонуний товарлар оқимининг олдини олиш учун янада мустаҳкам қадам қўйишни сўрайман”, — деб ёзади у.
Менендез фикрича, Қирғизистон Россияга қарши санкцияларни қўллаб-қувватлашга қодир эмас, деган хавотирлар бор. У бу Қирғизистоннинг демократиядан чекиниши ва инсон ҳуқуқларининг кенг миқёсда бузилишининг аломати эканини айтган.
“Бир вақтлар Марказий Осиёда демократиянинг ёрқин нури бўлган Қирғизистон автократия сари хавфли йўлдан бормоқда. Сиздан мустақил оммавий ахборот воситалари ва журналистларга қўйилган барча чекловларни олиб ташлашни, қамоқдаги инсон ҳуқуқлари ҳимоячиларини озод қилишни сўрайман”, — дейди сенатор.
АҚШ Қирғизистонга қандай санкциялар киритди?
20 июль куни АҚШ Қирғизистоннинг тўртта ширкатига Россияга электрон компонентлар ва бошқа технологиялар экспорт қилгани, уларнинг бир қисми Россия мудофаа сектори томонидан қўлланилганини айтиб, санкциялар киритди.
Бунга жавобан Қирғизистон Миллий хавфсизлик давлат қўмитаси “на Қирғизистон, на давлат тузилмалари ва компаниялари” Россияга санкцияланган маҳсулотларни етказиб бермаётганини, бироқ айни пайтда текширув ўтказишга ваъда берганини билдирди.
Украина ҳам жорий қилинган санкцияларга муносабат билдирди
Қирғизистон элчиси Идрис Қодирқулов Украина Ташқи ишлар вазирлигига чақирилиб, Россияга товарларнинг реекспорт қилиниши нодўстона ҳаракат бўлишидан огоҳлантирилди.
Қозоғистонга қандай алоқаси бор?
2023 йил май ойида Қозоғистон ҳудуди орқали Қирғизистондан Россияга дронларни ноқонуний олиб ўтишга уриниш бўлди. Чегарачилар 14 та дронни қўлга олди, уларнинг ҳар бири, тахминан 6 миллион тенге туради. Божхона хизмати Қирғизистондан етказиб берувчининг бундай товарларни етказиб бериш учун лицензияси йўқлигини аниқлади, шу боис дронларни Қозоғистон томони мусодара қилди.
Изоҳ (0)