Мисрнинг Айн Шамс университети профессори, ёзувчи, таржимон Муҳаммад ал-Жибали Абдулла Қодирийнинг “Ўткан кунлар” романини араб тилига таржима қилишга киришди. Бу ҳақда “Дунё” агентлиги хабар берди.
Ўзбекистоннинг Мисрдаги элчихонаси томонидан маълум қилинишича, июнь ойида Ўзбекистон президенти сайловини бевосита кузатган Муҳаммад ал-Жибали Тошкентда бўлган чоғида Абдулла Қодирий уй музейида бўлиб, ёзувчининг набиралари билан ушрашган, Ўзбекистон ёзувчилар уюшмасида суҳбатлар ўтказган, ўзбек маданияти ва тарихи билан яқиндан танишган.
Муҳаммад ал-Жибалининг айтишича, ниҳоятда бой адабий меросга эга ўзбек адабиёти дурдоналари хорижий тилларга таржима қилинмагани уни ажаблантирган. Профессор “Ўткан кунлар” романининг араб тилига таржима қилиниши, нафақат Миср, балки бутун араб дунёсида илиқ кутиб олинишига ишонч билдирган. Бу ўзбек маданияти, минтақа тарихи, ўзбекона одоб-аҳлоқ билан Яқин Шарқ халқларини яқиндан танитишга мисли кўрилмаган даражада ҳисса қўшади.
Мутахассисга кўра, араб тилининг синонимларга ниҳоятда бойлиги, ҳар бир ҳаракат ва ҳолатни турли усулларда тасвирлаш хусусияти, икки халқнинг маданий-маънавий жиҳатдан яқинлиги романнинг ушбу таржимаси бошқа хорижий тиллардаги таржималаридан сезиларли даражада сифатли бўлишига ва бадиий гўзалликни сақлаб қолишга имкон беради.
Романдаги ўзбекона руҳни акс эттириш, таржима сифатини ошириш мақсадида таржима муаллифига мамлакатнинг Мисрдаги элчихонаси маданий масалалар бўйича атташеси Отабек Алимов, ҳозирги пайтда Қоҳирада истиқомат қилётган ўзбекистонликлар Ҳусан Абдумажидов, Саудия Арабистонида яшаб таҳсил олган ёзувчи ва таржимон Саид Маҳмуд Косоний ва бошқалар кўмаклашмоқда. Асардаги баъзи араб имлосида (эски ўзбек ёзуви) битилган атамаларни асл ҳолида сақлаб қолиш учун романнинг илк нусхаси Абдулла Қодирийнинг набиралари томонидан тақдим этилган.
“Ўткан кунлар”нинг араб тилига таржимаси романнинг 100 йиллиги арафасида 2024 йили тайёр бўлиши ва минтақадаги энг йирик ва нуфузли 55-Қоҳира халқаро китоб ярмаркасида тақдим этилиши режалаштирилмоқда.
- Маълумот учун роман 1920 йиллар бошида ёзилган бўлиб,
- 1922 йил илк бор “Инқилоб” журналида чоп этилган,
- 1926 йилда тилимизга мослаштирилган араб ёзувида, алоҳида китоб ҳолида нашр қилинган.
- 1926 йилдаги цензура дахл қилмаган асл нашрига асосланган илк тўлиқ нашри Тошкентда кирилл алифбосида 1994 йили чоп этилган.
2021 йил октябрда Абдулла Қодирийнинг “Ўткан кунлар” романини инглиз тилига таржима қилган америкалик Марк Риз президент Шавкат Мирзиёев номидан ваъда қилинган пул мукофоти 5 ойдан бери тўланмаганини маълум қилганди. Марк Абдулла Қодирийнинг набираси Хондамир Қодирий унинг бу ишга алоқадор бўлмаган дўсти билан боғланиб, гонорардан воз кечишни сўраганини айтганди. Кўп ўтмай Ризга ваъда қилинган гонорар тўлаб берилган.
Изоҳ (0)