• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12634.34
    • RUB162.37
    • EUR14821.34
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +36°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Эҳтиёт бўлинг: заҳарланиш ёки аллергияга олиб келувчи 5 хил озиқ-овқат

    Заҳарланиш хавфи ва аллергия пайдо бўлиши ҳар куни одамга таҳдид солади. Нафақат сифати бузилган овқатлар билан заҳарланишингиз мумкин, балки кечки овқат учун зарарсиз кўринадиган бир бўлак балиқ аллергик реакцияга сабаб бўлиши ҳеч гап эмас.

    Диетолог Ната Гончар озиқ-овқат аллергиялари ва заҳарланиш ҳолатларининг 90 фоизини келтириб чиқарадиган одатий овқатлар ҳақида Wday нашрига сўзлаб берди.

    Фото: Wday

    Аллергеннинг иккита асосий тури мавжуд: юқумли бўлмаган ва келиб чиқиши юқумли бўлган аллерген. Озиқ-овқат аллергенлари юқумли эмас, аммо озиқ-овқатдаги моғор юқумли аллерген ҳисобланади.

    Саккизта асосий озиқ-овқат аллергенлари мавжуд: сигир сути, тухум, ёнғоқ, ерёнғоқ, балиқ, денгиз маҳсулотлари, буғдой, соя.

    Ушбу маҳсулотлар қўшилган таомлар озиқ-овқат аллергиясини, оғир ҳолатларда эса жиддий заҳарланишни қўзғатиши мумкин.

    Озиқ-овқат аллергенларига реакция қуйидаги белгилар билан намоён бўлади:

    • Қичишиш;
    • Терининг қизариши;
    • Шиш;
    • Қусиш;
    • Қорин оғриғи;
    • Онгни йўқотиш;
    • Нафас қисилиши ва томоқ оғриғи.

    Агар сизда маълум бир озиқ-овқатдан кейин (масалан, сут ёки ёнғоқ каби) аллергик аломатлар пайдо бўлса, аломатларни келтириб чиқаради деб ўйлаган озиқ-овқатларнинг аллергенлари учун тестдан ўтишингиз керак.

    Борди-ю, маълум бир маҳсулот аллергия келтириб чиқарганига ишончингиз комил бўлса, унинг ўрамидаги ёрлиқни диққат билан ўқинг, чунки аллергенларнинг оз миқдори ҳам кучли реакцияга олиб келиши мумкин.

    Энг кенг тарқалган бешта аллерген

    Ёнғоқ пастаси, ёғ ва ширинликлар

    Ёнғоқ, айниқса, болалар орасида энг кенг тарқалган аллерген ҳисобланади. Ёнғоқ, ерёнғоқ пастаси, хамирли овқатлар, пишлоқлар — буларнинг барчаси аллергияга олиб келиши мумкин. Тилнинг шишиши, аксириш, оғизда куйиш ҳисси ва кўнгил айниши организмнинг реакцияси ҳақида сигнал беради.

    Аллергия реакциясини олдини олиш учун сотиб олинган маҳсулотларнинг таркибини диққат билан ўқинг.
    Фото: Wday

    Ёнғоқли ширинликлар, соуслар ва пишириқлар

    Бодом, ёнғоқ, фундук — кўплаб деликатесларнинг асоси ва кекс, печене, ширинликлар ва шоколад, шунингдек, соуслар ва салатларнинг асосий қўшимчасидир.

    Фото: Wday

    Сут маҳсулотлари

    Сут оқсили аллергияси ва сут аллергияси бир хил нарса эмас. Аллергия сутнинг барча турларида — сигир, эчки сутида намоён бўлади, аммо лактоза интолерансидан аломатлари — қусиш, бўғилиш, диарея, қорин оғриғи ва дам бўлиши билан фарқ қилади.

    Пишлоқлар, сариёғ, йогурт, музқаймоқ ва пудинглар — сут аллергияси бўлган одамлар эҳтиёткорлик билан истеъмол қилишлари керак бўлган баъзи озиқ-овқатлардир. Бундан ташқари, сут маҳсулотлари қисқа сақлаш муддатига эга ва нонушта учун бузилган творог заҳарланишга олиб келиши мумкин. Бузилган сут маҳсулотлари таркибида Clostridium botulinum токсини мавжуд бўлиб, у ботулизмни қўзғатади, бу парез ва мушаклар фалажининг ривожланиши билан тавсифланган ўткир токсик-инфексион касалликдир.

    Фото: Wday

    Тухум маҳсулотлари

    Тухум турли хил маҳсулотлар ва таомларнинг бир қисмидир (масалан, макарон, нон ва пишириқлар, соуслар, хамирли овқатлар ва пишириқлар). Аллергия реакциясини тухум оқи келтириб чиқаради, бу салмонеллёз —кўплаб ён таъсирга эга бўлган касалликни қўзғатади. Ёрлиқни диққат билан ўқинг, чунки тухум бошқа номлар остида яширин бўлиши мумкин.

    Фото: Wday

    Глютенни ўз ичига олган маҳсулотлар

    Аллергия, одатда, жавдар, буғдой ва жўхори каби донларда мавжуд бўлган глютен туфайли юзага келади. Аллергиянинг бу турини глютен сезувчанлиги деб аталади.

    Рўйхатдаги маҳсулотлар ва бошқа аллергенлар аллергик жараённинг оғир шаклини — анафилактик шокни келтириб чиқаради. Бу ўта хавфли ҳолатлар яъни қон босимининг пасайиши, томоқ шишиши ва спазми, юрак ишидаги бузилишлар билан бирга келади. Шошилинч тиббий ёрдам бўлмаса, анафилактик шок ҳолатида бўлган одам бир неча дақиқа ичида ҳалок бўлиши эҳтимоли мавжуд.

    Фото: Wday

    Донли маҳсулотларни ўз ичига олган таомларни истеъмол қилмаслигингиз керак. Глютен моддаси музқаймоқ, йогурт, сариёғ, колбаса ва қуюлтирилган сутда ҳам учрайди.

    Бундан ташқари, организм бошқа маҳсулотларга исталмаган тарзда реакция билдириши мумкин:

    • Турли уруғлар (кунгабоқар);
    • Асал ва ундан тайёрланган маҳсулотлар;
    • Дуккаклилар (ловия, нўхат, ясмиқ);
    • Буғдой маҳсулотлари (жумладан, макарон).

    Бироқ бундай ҳолларда аллергия камдан-кам ҳолларда, асосан, ирсий юқори сезувчанлик ёки ушбу маҳсулотларни ҳаддан ташқари ва тез-тез истеъмол қилиш туфайли юзага келади. Меъёр ҳақида унутманг ва ҳатто, севимли маҳсулотларингизни ҳаддан ташқари кўп истеъмол қилманг.

    Ёзги заҳарланишни келтириб чиқарувчилар: музқаймоқ, тарвуз ва шаурма

    Ёзда овқатдан заҳарланиш хавфи ортади, чунки ҳаво ҳарорати доимий равишда юқори бўлади ва озиқ-овқат тез бузилади.

    Аммо тарвуз, музқаймоқ ва шаурма заҳарланишни келтириб чиқарувчилар рўйхатида биринчи ўринларда  туради.

    Фото: Wday

    Нитратнинг ўзи заҳарли эмас, лекин улар ошқозон-ичак тракти микрофлорасига кирганда жиддий касалликларга олиб келиши мумкин бўлган зарарли нитритларга айланади. Агар тарвуз нам хонада сақланган бўлса, нитритларнинг фаоллиги ортади.

    Тарвуз билан заҳарланиш белгилари уни истеъмол қилишдан икки-уч кун ўтгач пайдо бўлиши мумкин: бош оғриғи, кўнгил айниши, қусиш, заифлик, оғир ҳолатларда қон босими тушиши ва юрак уриш тезлигининг ошиши, нафас қисилиши пайдо бўлади.

    Ейишдан олдин тарвузни яхшилаб ювиш қатъий тавсия қилинади.

    Шаурма нафақат ундаги гўштнинг шубҳали сифати, балки пишириш усули туфайли ҳам хавфлидир. Қовуришнинг етарли эмаслиги билан патоген микроорганизмлар, E. cоli, Салмонелла ва Тричинелла ривожланиши учун қулай муҳит яратилади. Бундан ташқари, шаурма нордон сутли соус асосида тайёрланади, у иссиқлик пайтида тезда ёмонлашади. Бундай соус кучли аллергендир.

    Фото: Wday

    Ёз ойларида музқаймоқ ҳам эҳтиёткорлик билан танланиши керак. Сақлаш ва ташиш қоидаларини бузганлиги сабабли кўпинча такрорий музлатишга дучор бўлади. Эриган музқаймоқ Staphylococcus aureus ёки E. cоli ривожланиши учун қулай муҳит ҳисобланади. Бу микроблар организмда патологик ўзгаришларни келтириб чиқаради ва кучли заҳарланиш, ҳатто, токсик шокка олиб келиши эҳтимоли юқоридир.

    28.06.2023, 09:55   Изоҳ (0)   17568
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Қайси озиқ-овқат маҳсулотлари аллергияни енгиллаштириши мумкин?

    27.04.2023, 11:32

    Овқатдан заҳарланиш: бундай пайтда нима ейиш мумкин-у, нима мумкин эмас?

    05.06.2023, 17:50

    Қуёшдан аллергия қандай бўлади ва ундан ҳимояланиш учун нима қилиш керак?

    15.06.2023, 09:30

    Жазирама ёзда қандай овқатларни истеъмол қилиш мумкин-у, нималар ейиш тавсия этилмайди? 

    21.06.2023, 11:28

    Нима учун тўсатдан ўриндан турганда одамнинг кўз олди қоронғилашиб, боши айланади?

    27.06.2023, 18:50

    Газли ичимликларни тўғридан тўғри алюмин қутиларидан ичиш нечоғли хавфли?

    27.06.2023, 16:58
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Чиқим ва кирим: назорат сари илк қадам


    BI Sad’O Business лойиҳасида очиқ эшиклар куни бўлиб ўтди ва ЧИЛЛА акцияси бошланди


    Ўзбекистон Миллий банки халқаро капитал бозорида 400 млн АҚШ долларлик облигацияларни муваффақиятли жойлаштирди


    Ичкаридан назар: Imzo фабрикаси қандай ишлайди?


    Ипотекага хонадон, совға сифатида эса — омборхона!


    Нео Insurance — суғурта бозоридаги рақамли ўзгаришларнинг 2 йиллик натижаси 


    “КАФОЛАТ суғурта компанияси” АЖнинг молиявий барқарорлик рейтинги “Fitch Ratings” томонидан “Ижобий” прогнози билан “Б+” даражасида тасдиқланди


    Ипак Йўли Банкдан Tradeloan: халқаро битимларни молиялаштириш


    Beeline Uzbekistan ҳудудларда рақамли ривожланишни жадаллаштирмоқда


    Ўзбекистонда янгиланган HAVAL H6 расман ишга туширилди


    Central Asian University RUR ва THE Impact Rankings 2025 халқаро рейтингларида ўз мавқеини мустаҳкамламоқда


    InfinBANK’дан VISA картаси энди Swoo Pay иловасида


    Kia Ўзбекистон бозорини эгалламоқда: 2025 йилнинг биринчи ярмида рекорд даражадаги сотувлар


    Centrum Air 25 июлдан Тошкент — Сеул тўғридан-тўғри рейсларини бошлайди 


    Туризмдаги трендлар 2025: Хитойда Марказий Осиёга – Қозоғистон, Ўзбекистон, Қирғизистонга қизиқиш ўсмоқда

     

    Тавсия этамиз

    Кремль соясидаги жумбоқлар: сирли равишда вафот этган россиялик тадбиркор ва амалдорлар

    10 июл, 20:40

    Исроилнинг Ғазодаги қирғини ягона эмас: Инсоният тарихидаги энг йирик геноцидлар қандай содир бўлганди?

    10 июл, 19:12

    Patriot: Исроил воз кечган, Украина эса кўпроғига эга чиқишни истаётган ярим асpлик тизим ҳақида нималар маълум?

    8 июл, 20:45

    “Ўлим шарбати”: СССРда Сталиндан сўнг иккинчи қудратли шахс номи берилган қурол қандай пайдо бўлганди?

    6 июл, 15:23
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Россия ва Беларусь “анъанавий қадриятларга асосланган” сунъий интеллект яратмоқчи

    Дунё | 13 июл, 12:48

    АҚШ давлат департаменти ислоҳот важи билан 1 350 дан ортиқ ходимини ишдан бўшатади — CNN 

    Дунё | 13 июл, 11:25

    “Мутлақо кечирилмас ва кескин қораловга лойиқ” — Қўнғиротбой Шарипов ОТМга киришдаги коррупция ҳақида

    Ўзбекистон | 13 июл, 10:54

    Россия мамлакатнинг учинчи энг йирик олтин ишлаб чиқарувчисини миллийлаштирди

    Дунё | 13 июл, 10:38

    Фарғонада фуқаро ўз танишини Gentraʼда қасддан уриб, ўлдириб қўйди

    Ўзбекистон | 13 июл, 10:14

    Ўзбекистоннинг олис ва чекка ҳудудларида хорижий тиллар бўйича ўқув маркази очадиган ёшларга фоизсиз қарз берилади

    Ўзбекистон | 13 июл, 09:32

    Саломатлик ҳақидаги замонавий тиббиёт аллақачон инкор қилган янглиш фикрлар

    Саломатлик | 13 июл, 08:39

    Путин Эронни яширинча уранни бойитишдан воз кечишга чақирди

    Дунё | 13 июл, 08:25

    Ўзбекистонда муомалага чиқарилган банк карталари сони кескин ўсди

    Иқтисодиёт | 13 июл, 08:00
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.