Вазирлар Маҳкамасининг “2023 йил ҳосилидан буғдой харид қилиш ва ички бозорда нархлар барқарорлигини таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди, деб хабар беради Норма.
2023 йилда суғориладиган майдонларнинг ҳар гектаридан ўртача 2,5 тоннадан, жами 2 миллион 565 минг тонна буғдой, жумладан:
- 1 миллион 283 минг тонна товар буғдой давлат ресурси сифатида ҳамда 240 минг 450 тонна уруғлик буғдой Қишлоқ хўжалигини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш жамғармаси маблағлари ҳисобидан харид қилинади;
- 1 миллион 41,55 минг тонна товар буғдой етиштирувчилар томонидан кейинчалик биржа савдолари орқали сотиш учун Жамғарманинг тижорат вакилида вақтинча сақлашга қабул қилинади.
“Ўздонмаҳсулот” АК тизимидаги корхоналар ва буғдойни сақлаш қувватига эга бўлган хўжалик юритувчи субъектлар Жамғарма номидан буғдой етиштирувчилардан буғдойни сотиб олиш, қабул қилиш ва сақлаш, шунингдек, харидорларга юклаб жўнатиш ишларини амалга ошириш бўйича тижорат вакили ҳисобланади.
Ҳужжат билан давлат ресурси сифатида харид қилинадиган буғдой учун тўловни ўрнатиш механизмлари белгиланди.
Шунингдек, қуйидаги қоидаларни белгилайдиган ички бозорда буғдой нархи барқарорлигини сақлаш учун буғдойни харид қилиш ва биржа савдолари орқали сотиш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланди:
- Жамғарманинг тижорат вакилини танлаб олиш;
- Жамғарма билан тижорат вакили ўртасидаги муносабатлар;
- буғдой етиштирувчилардан буғдойни харид қилиш;
- давлат ресурси сифатида харид қилинган буғдойни тижорат вакили томонидан сақлаш;
- буғдойни биржа савдоларида сотиш.
Ҳужжат Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базасида эълон қилинган ва 7 июндан кучга кирди.
Фермерларнинг биржа орқали савдоларга чиқиши
Шавкат Мирзиёев 2022 йил 11 май куни ўтказилган ғаллачилик ислоҳотларига бағишланган йиғилишда буғдой ва ғаллани биржада сотиш масалаларига тўхталганди. “Барча ҳокимлар бир нарсани аниқ тушуниб олиши зарур. Нима учун биз фермерни биржага олиб чиқяпмиз? Фермер биржага чиқиб, ўзи ғалласини мустақил сотса, унинг даромади ошади, ўз меҳнати натижасидан рози бўлади. Келгусида давлат захирасига харид қилинадиган ғалла ҳам фақат биржадан сотиб олинади”, — деган президент йиғилишда.
Ўтган йили жами ғалла ҳосили учун 7,6 триллион сўм ажратилган. Янги тизимни тўлақонли, адолатли ва очиқ-ошкора ишлаб кетиши, ҳар бир сўм фермер ва кластерга ўз вақтида, тўлиқ етиб бориши, нарх-наво ўсиши ва тақчилликнинг олдини олиш бўйича кунбай назорат тизими жорий қилинган. Бунинг учун бош прокурор бошчилигида Республика штаби ташкил этилганди.