Сўнгги янгиликлар Асосий янгиликлар Энг кўп ўқилган
Ўзб
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng

Daryo.uz Daryo.uz

  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
Сўнгги янгиликлар
    • USD 12175.07
    • RUB 125.42
    • EUR 12831.31
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentда
      +16°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter

    Daryo logo white Daryo logo dark

    • Маҳаллий
      • Меҳридарё
      • Бошқалар
    • Марказий Осиё
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
      • Афгонистон
    • Дунё
    • Пул
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
      • Бизнес
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
    • Колумнистлар
    • Мультимедиа

    Daryo.uz Daryo.uz

    Маҳаллий

    “Амударё ўзанида янги канал қурилиши оқибатида мамлакатимизга келадиган сув ҳажми камайиши хавфи мавжуд” — Сув хўжалиги вазирлиги

    3 июн, 12:50 26545

    Сўнгги уч йилдаги қурғоқчиликнинг таъсири Амударёнинг қуйи ҳавзасидаги ҳудудларда яққол сезилмоқда. Бу ҳақда Сув хўжалиги ахборот хизмати “Дарё”га маълум қилди.

    Айтилишича, минтақада сўнгги йилларда глобал иқлим ўзгариши, қор ва ёмғирларнинг кам бўлаётгани, музликларнинг эриши натижасида йирик дарёлар ҳавзаларида, кичик дарё ва сойларда сув сарфи камайиб бормоқда.

    Амударёнинг “Керки” гидропостидан охирги 20 йилда оқиб ўтган ўртача кўп йиллик сув миқдори 39,7 миллиард метр куб бўлиб, сув оқими миқдори охирги 10 йилда 5 фоизга камайган. Айниқса, ўртача 20 йиллик кўрсаткичга нисбатан сув танқислиги кузатилган 2018 йилда 22 фоизга, 2020 йилда 15 фоизга ва 2021 йилда 10 фоизга камайган. Сўнгги уч йилдаги қурғоқчиликнинг таъсири Амударёнинг қуйи ҳавзасидаги ҳудудларда яққол сезилмоқда.

    Таъкидланишича, Туямўйин сув омборига охирги 35 йилликда ўртача 30,4 миллиард метр куб сув келган бўлса, бу кўрсаткич охирги 10 йилликда 22,5 фоизга камайган.

    Туямўйин сув омборининг ўтган йиллардаги сув ҳажмларини солиштирадиган бўлсак, сув кам бўлган ҳолатлар ҳар 4-5 йилда кузатилиб келинмоқда. Масалан, сув омборидаги сув ҳажми 2001 йилнинг май ойи бошида – 1830 млн м3, 2008 йил – 2215 млн м3, 2014 йилда – 2433 млн м3, 2018 йилда – 2285 млн м3, 2021 йилда – 2414 млн м3 ҳамда 2022 йилда – 2246 млн м3 ни ташкил этган. Шунга қарамасдан, сув энг тақчил йилларда ҳам Амударёнинг қуйи қисмида жойлашган Қорақалпоғистон Республикаси, Хоразм вилояти ва Туркманистоннинг Дошовуз вилояти иқтисодиёт тармоқларига Туямўйиндан сув етказиб берилган ва аҳоли тоза ичимлик суви билан таъминланган.

    Амударё қор ва музликлар орқали тўйиниши сабабли дарёнинг гидрологиясига ва кўп йиллик кузатувларга кўра дарёга сувнинг келиши асосан июнь—август ойларига тўғри келади.

    Сув ресурслари келгуси ўн йилликда минтақамиз ва мамлакатимиз учун энг долзарб масала бўлиб қолиши – ҳақиқат. Қўшни давлатлар томонидан Амударё ўзанида янги канал қурилиши оқибатида дарёдан мамлакатимизга келадиган сув ҳажми 15 фоиз камайиши билан боғлиқ хавф мавжуд.

    Бугунги кунда республика бўйича суғориладиган ер майдонларининг 70 фоизи эски (анъанавий) усулда суғорилиши ҳамда каналларнинг 60 фоизи тупроқ ўзанли эканлиги сабабли каналларда шимилишга сув йўқотилмоқда. 2030 йилга қадар экин майдонларини тўлиқ сув тежайдиган технологияларга ўтказиш чоралари кўрилмоқда.

    Маълумот учун, “Толибон” Амударёнинг Балх қисмида Қўштепа каналини қурмоқда, канал сувининг Афғонистон шимолидаги ҳудудларга йўналтирилиши Туркманистон ва Ўзбекистоннинг айрим вилоятларида сув тақчиллигига олиб келиши мумкин.

    The Economist прогнозига кўра, агар канал қуриб битказилса, минтақавий можаронинг кучайишига олиб келиши мумкин. Канал Амударё сувини Ўзбекистон билан чегарага йўналтиради. Афғонистон электр энергиясининг катта қисмини Ўзбекистондан импорт қилиши ҳисобга олинса, “Толибон” қўшни республикага қарши чиқолмайди. 

    “Иқлим ўзгариши Ўзбекистонни 15 фоиз сув йўқотишига сабаб бўлмоқда, агар канал қурилиши ортидан яна 10 фоиз йўқотилса, Ўзбекистон 25 фоиз сув йўқотиши мумкин”, — дейилади яна бир прогнозда.

    Афғонистон ҳукуматининг бош вазири Абдул-Ғани Бародар март ойида Қўштепа канали қўшни давлатларнинг сувдан фойдаланиш ҳуқуқларини бузмаслигини таъкидлади. У Амударё сувидан фойдаланиш нуқтаи назаридан Афғонистон шимолий қўшниларга йўналтирилган сув ҳажмларига даъво қилмасдан, ўз ҳуқуқлари доирасида қолишини айтди.

    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    “Сен ҳақиқат деб билган нарсалар ким учундир ёлғондан бошқа нарса эмас…” — “Сўнгги дуэл” фильми ҳақида

    Бугун, 09:10

    Қашқадарёда тоғли ҳудуддан қишлоққа тушган икки айиқ ушланди (видео)

    Бугун, 08:54

    Соядаги одамлар: “Оиламдагилар касбимдан уялишган” — чиптачи аёл ҳикояси (фото, видео)

    Бугун, 00:34

    АПЛ. “Тоттенҳэм” 2 киши кам бўлиб ўйнаган “Ливерпуль”ни енгди, “Арсенал” рақибини тор-мор этди, Манчестер клубларида мағлубият (видео)

    Бугун, 00:21

    Бундеслига. “Бавария” сафарда “Лейпциг” билан дуранг ўйнади

    Кеча, 23:45

    Ла Лига. “Реал” сафарда “Жирона”ни йирик ҳисобда мағлуб этди (видео)

    Кеча, 23:26

    Андижонда Matiz ёниб кетди (видео)

    Кеча, 22:46

    Ўзбекистонда бир ойда давлат харидларини амалга оширишда 15 та қонунбузилиш ҳолатига йўл қўйилгани аниқланди

    Кеча, 21:52

    Тошкентда дарахт кесган эркак 11 млн сўм жаримага тортилди

    Кеча, 20:40

    Сергелидаги портлаш содир бўлган омборда кимёвий воситалар сақлангани айтилмоқда

    Кеча, 20:17

    Тавсия этамиз

    Қадаҳ тутган президент, бўрон вайрон қилган қишлоқ, тиканли симлардан ўтаётган мигрантлар — 29 сентябрь суратлари

    23:00 / 29.09.2023

    “Дарё” репортажи: Портлашдан сўнг Сергели аҳолисига қандай ёрдам берилмоқда?

    21:00 / 29.09.2023

    “Мазлум ҳар доим мазлум бўлиб қолаверади ва бу мазлумлик авлодлар кайфиятида қайта-қайта такрорланаверади...” — “Орестея” трагедияси ҳақида

    23:00 / 28.09.2023

    Сергелидаги портлаш, китоб ўқиётган “Толибон” жангчиси, ёппасига ўлган балиқлар — 28 сентябрь суратлари

    23:00 / 28.09.2023

    МОЛИЯ

    Бизнес

    Марказий Осиёга сармоя киритиш ижобий натижа берадими? 

    23:00 / 29.09.2023

    Ўзбекистонда электрон тижорат қандай ривожланмоқда?

    17:00 / 26.09.2023

    “Бугунги геосиёсий вазиятда битта давлатга таяниб бўлмайди” — бош вазир ўринбосари Жамшид Хўжаев

    15:00 / 26.09.2023

    Ўзбекистон октябр ойидан Россиядан газ импорт қилишга тайёр — Энергетика вазирлиги

    16:00 / 25.09.2023

    Кўп ўқилганлар

    Ўзбекистонда ўртача ойлик маош миқдори 4 минг доллар бўлган соҳа ҳақида маълумот берилди

    19:00 / 30.09.2023

    Тошкентда 15 ёшли қиз вафот этди. Бош прокуратура ўлим сабабини маълум қилди

    15:00 / 30.09.2023

    Фармацевтика фаолиятини лицензиялаш бошқармаси бошлиғи ўринбосари 43 ёшида вафот этди

    15:00 / 30.09.2023

    Саудия Профессионал Лигаси. Роналдунинг сўнгги дақиқаларда урган голи эвазига “Ан-Насср” ғалаба қозонди (видео)

    00:00 / 30.09.2023

    Сергелидаги фавқулодда ҳодисадан фойдаланиб, аҳолидан пул ундирмоқчи бўлганлар аниқланди 

    10:00 / 30.09.2023
    About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2023

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.