• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12910.15
    • RUB159.78
    • EUR14660.77
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Карьера

    Шахмат ўргатиши мумкин бўлган 7 та ҳаётий сабоқ

    Машҳур тадбиркор ва ёзувчи Жеймс Алтушернинг шахсий тажрибаси эътиборингизга ҳавола қилинади.

    “Шахмат туфайли мен севгилимни топдим, коллеж ва аспирантурага кирдим, илк бор ишга қабул қилиндим ва биринчи бизнесим учун капитал киритдим. Шахмат мен учун жуда кўп эшикларни очди, ваҳоланки, улар менинг ёнверимда маҳкам қулфланган ҳисобланарди”, — дейди у.

    1. Шахмат ўқиб изланишга ўргатади

    Баъзилар тахтадаги фигураларни йиллар давомида ўзгартирадилар, аммо ўйинлари ҳеч қачон яхшиланмайди. Менинг бир дўстим бор, ҳар беш йилда у билан бир марта учрашаман. У шахматни яхши кўради, лекин уни ўрганишга ҳаракат қилмайди. У ҳар куни ўйнайди. Худди шу ҳаракатларни амалга оширади. Айнан шу хатоларга йўл қўяди. У ўзига ёққан иш билан шуғулланади, лекин ўйинининг савияси ўзгармайди.

    Нега бундай? У бунга 10 минг соат сарфламаганми? Эҳтимол, сарфлаган. Аммо гап фақат 10 минг соатда эмас. Бу шу вақтни онгли амалиёт тарзида ўтказишда.

    Яхши шахматчи бўлиш учун мураббий керак. Ўтмишдаги буюк ўйинчининг стратегиялари билан танишиш учун ўйин тарихини таҳлил қилишингиз керак бўлади. Бундан ташқари, дебютлар каби муҳим элементларни доимий равишда ўзлаштиришингиз талаб этилади. Ва, албатта, доимо ўйнанг, мағлуб бўлинг ва муваффақиятсизликлар сабабларини англаб етинг.

    Ва ҳамма жойда бу керак. Яъни бизнесни самарали бошқариш учун ҳам таниқли тадбиркорлар ва раҳбарларнинг минглаб маслаҳатлари ва ҳикояларини қайта ўқиб чиқишингиз зарур. Яхши матнларни ёзиш учун сиз доимо ишлашингиз ва кўрсатмаларни диққат билан тинглашингиз керак бўлади.

    Фото: Yandex
    Жеймс Алтушер
    1. Шахмат сизга қандай қилиб виқор билан мағлуб бўлишни ўргатади

    Мен шахмат ўйнашни анча кеч, 17 ёшимда бошлаганман. Орадан бир йил ўтиб, ўз давлатим талабалари орасида энг кучли ўйинчига айландим. Аммо ғалабаларга қарамай, мағлуб бўлиб қолдим.

    Битта мағлубиятдан сўнг шахмат фигураларини ерга сочиб юбордим ва эшикдан отилиб чиқдим. Ҳамма кулиб юборди, мен бир неча кун мактабга бормадим. Икки ойдан кейин дадам билан ўйнадик. Мен эса кап-катта одам шоҳим бурчакка тиқилиб қолганда бақириб йиғлаб юбордим.

    Ва яна бир марта: у пайтда мен аллақачон 18 ёшда эдим, АҚШ ўрта мактаб чемпионатида Ню-Жерси вакили эдим. Биринчи ўйинда ғалаба қозондим, аммо иккинчисида мағлуб бўлдим. Шу қадар хафа бўлдимки, бобом ва бувим мени олиб кетишга мажбур бўлишди. Табиийки, турнирда кейинги иштирок этишим ҳақида оғиз очилмади.

    Яна ўзим мағлуб бўлаётган даҳшатли тушлар кўрдим. Ўйин миямда айланиб юрарди. Фақат узоқ вақтдан кейин мен натижага эмас, балки жараёнга эътибор қаратишни ўргандим. Гап ғалаба қозонишда эмас, яхшиланишда. Кейин мен мағлубиятимни ўрганишни бошладим, биринчи ҳаракатдан тортиб то охиригача ҳамма нарсани бирга олиб бориш учун мураббийга бордим. Шу тариқа мутахассисдан мураббийга айландим.

    Ҳали ҳам ютқазишни ёқтирмайман. Ёмон кўраман. Бу ёмон туйғу. Аммо шу билан бирга мен ҳеч қачон муваффақиятсизликка йўл қўймайман. Ўрганишнинг ягона йўли — янги нарсаларни ўзлаштиришдир. Ва мағлубият — бу ўрганилмаган жойлар белгиланган хаританинг бир тури.

    1. Шахмат сизга қандай рақобат қилишни ўргатади

    Биз атрофимиздаги ҳаётни рақобат эмас деб ўйлашни яхши кўрамиз. Аммо ҳақиқат бошқача: муваффақиятга эришиш учун сиз бошқалардан яхшироқ бўлишингиз керак. Ажралиб туриш лозим.

    Ҳар бир турнир олдидан қаттиқ ҳаяжонга тушардим. Кўнгил айнишигача асабийлашдим. Ўйин ўртасида хатога йўл қўйганимда эса баттар ёмонлашиб, мағлуб бўлар эдим. Аста-секин фикрлаш тарзимни ўзгартира бошладим. Шахмат тахтаси устида кўп вақт ўтказа бошладим. Диққатим ҳар бир ҳаракатни таҳлил қилишга қаратилган бўларди.

    Мағлубиятга киноя билан муносабатда бўлишни ўрганганимдан кейин яхшироқ ўйнай бошладим. Узоқ ўйин давомида рақибнинг ўйинни қандай тугатиши мумкинлигини тушуниб қолганимда янада яхшироқ ўйнадим. Ҳатто энг умидсиз вазиятларда ҳам умидни йўқотмаслик қобилиятини ўзлаштирганимда аввалгиданда яхшироқ натижа кўрсатдим.

    1. Шахмат ақл билан эҳтиёткорликка ўргатади

    Шахмат ўйнаш — параноид бўлишдир. Душман рақибни йўқ қилишни хоҳлайдиган йиртқичдир. Шунинг учун сиз муқаррар равишда ўз вариантларингизни ўйлаб кўришингиз керак. У сизни қандай қилиб ейди? Энг ёмон сценарий нима?

    Кўп ўтмай мен бошқа одамларнинг пулларини бошқараётганимда, яна энг ёмон сценарийлар ҳақида ташвишланардим. Қизлар билан учрашганимда ҳамиша воқеалар ривожланишининг энг ёмон сценарийларини тасаввур қилардим.

    Эҳтимол, ниҳоятда паранояк (психологик бузилишнинг бир тури) эдим. Кўпинча атрофимдаги ҳамма нарсани йиртқичлар деб ўйлардим. Бироқ ҳар биримиз, биринчи навбатда, ўз манфаатларимизни ҳимоя қиламиз. Биз шундай яшаймиз. Асосийси, паранояни қандай бошқаришни ўрганиш. Энди мен аниқ ажрата оламан: бу ерда сиз шубҳаланишингиз мумкин, аммо бу жойда эса хавотирга ўрин йўқ.

    1. Шахмат тўсиқларни енгиб ўтишга ўргатади

    Ўйин туфайли биринчи марта мендан анча катта ва анча ёш дўстларим бор эди. Улар турли мамлакатлар ва ижтимоий гуруҳлардан эди.

    Бир куни мен Буэнос-Айресдаги жаҳонга машҳур шахмат клубига бордим. У ерда Фишер Петросиан Алекхине Капабланкани мағлуб этган. Испанча гапира олмасдим. Клубни бошқарган йигитлар эса инглиз тилини билишмасди. Аммо дўстим уларга шахмат бўйича рейтингим қандай эканини пичирлади ва мен ўзимни дарров ичкарида кўрдим: Аргентинанинг ўсмир чемпионлари билан ўйнадим, кейин эса бу тарихий масканга мени экскурсия қилишди.

    Шахмат менга илгари имконсиз бўлиб туюлган кўплаб ижтимоий тўсиқларни енгиб ўтишга ёрдам берди. Ўйин менга сўзсиз тушунарли тилда гапиришни ўргатди, яъни маҳорат тилида.

    1. Шахмат сизга ҳамфикрларни топишга ўргатади

    Одамлар кўпинча шахматчиларни ақлли деб ўйлашади. Бу аслида кўпроқ маданий афсона. Даҳолар ҳам, аҳмоқлар ҳам бўлади. Бироқ шахмат ва IQ даражаси ўртасидаги боғлиқлик ҳақидаги нотўғри тушунча менга ноёб имкониятларни берди.

    Масалан, коллежга киришдан олдин жуда ёмон баҳога ўқир эдим. Яхшиямки, имтиҳон олувчим паст даражали шахматчи бўлиб чиқди. Суҳбат давомида мен унга бир нечта ўйинларни таҳлил қилишда ёрдам бердим. Ва мен коллежга кирдим.

    Бирорта университет мени аспирантурага киритмаган. Дунёдаги энг яхши шахмат компьютерида ишлаётган битта ўрта мактаб бундан мустасно.

    Иш излаётганимда барча суҳбатларда муваффақиятсизликка учраганман. Мен бирорта саволга жавоб бера олмас эдим. Бир куни яна бир хижолатли суҳбатдан сўнг ўзимнинг ноқулай костюмим билан ташқарига чиқдим ва яхши кўрган қизимга қўнғироқ қилиб: “Мен Нью-Йорк учун етарли даражада ҳеч нимага эга эмасман”, дедим.

    Кейин шахмат столлари ўрнатилган қўшни боққа ўйнагани бордим. Биринчи рақибим — ҳақиқий мураббийни мағлуб этдим. Ўйин тугагач, мен юқорига қарадим ва муваффақиятсиз бошлиғимнинг хўжайинини кўрдим. “Мен илгари ҳеч ким Илонни мағлуб этганини кўрмаганман”, деди у ўйчанлик билан. Кейин паркда бир соат сайр қилиб, шахмат, интернет, телевизор ва бошқа нарсалар ҳақида суҳбатлашдик. Мен иш топдим.

    Шахмат мен учун ҳамма нарсани англатади. Йўқ, мен бу борада энг зўр эмасман. Лекин бошқалардан яхшироқ бўлиш учун етарлича яхши. Сиз чиндан ҳам ёқтирадиган ҳар қандай фаолиятда бундай натижаларга эришишингиз мумкин.

    Агар бирор нарсага чинакам иштиёқ билан ёндашсангиз, атрофингизда бир зумда сизни ҳимоя қиладиган ва олға силжитадиган жамият пайдо бўлади. Сиз шунчаки шахс эмас, балки кўпроқ нарсага айланасиз.

    1. Шахмат ривожланишга ўргатади

    Атрофга назар ташласангиз, одамлар турли зинапояларда жойлашганга ўхшаб кўринишини тушунасиз. Мендан баланд бўлганлар бор — улардан ўрганиш керак. Менга тенг — сиз улар билан ҳамкорлик қилишингиз мумкин. Ва пастроқ бўлганлар — улар билан билим алмашиш ва юқорига кўтарилишга ёрдам бериш муҳимдир.

    Бундай даражалар ҳамма жойда мавжуд: ёзувчилар, бизнесменлар, ишлаб чиқувчилар. Ва бундай нарвон кишини рағбатлантиради. Мен энди яхшироқ ўйнаганларга шахмат доналарини улоқтирмайман, аксинча, ривожланишни хоҳлайман. Кимдан ва нимани ўрганишни биламан. Мен ўзимга ўхшаш одамларни топаман.

    28.04.2023, 18:06   Изоҳ (0)   7043
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Ҳаёт синовлари олдида таслим бўлмасликка ундайдиган энг яхши фильмлар

    01.02.2023, 20:41

    Apple асосчиси Стив Жобсдан дунёқарашингизни ўзгартирадиган 20 та иқтибос

    27.02.2023, 12:57

    Қандай қилиб муваффақиятли инсон бўлиш ҳақида машҳурлардан 10 та маслаҳат 

    07.03.2023, 09:28

    Миллиардер хонимлар: Forbes-2023 рўйхатидан ўрин олган дунёдаги энг бой аёллар ва уларнинг муваффақият сирлари

    14.04.2023, 14:50

    Нега яҳудийлар жуда бой? Миллиардер бўлиш учун улар амал қиладиган 10 та қоида

    13.04.2023, 09:44

    Нима учун соч тўкилади ва уни қандай тўхтатиш керак? Трихолог жавоб беради 

    04.04.2023, 20:45
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Kapitalbank 2024 йилги Brand Awards International мукофотига сазовор бўлди


    CHERY билан ўз орзунгизни амалга оширинг: барча моделлар учун бошланғич тўлов пасайтирилди! 


    Молиявий саводхонлик мактаб остонасидан бошланади


    Уклонда такси ҳайдовчилари учун катта тадбир ўтказилди!


    Mobiuz “МаззаФест”да янги “Мазза” ва “Мазза 2.0” тариф режаларини тақдим этади


    InfinBANK Global Money Week 2025 да иштирок этди


    Siberian Wellness — Ўзбекистонда 15 йил


    ОКМК 2,3 миллиард доллар кредит маблағларини жалб қилди ва 125 миллион доллар молиявий харажатларни иқтисод қилди


    Молиявий фирибгарлик: мураккаб схемалар бўйича содда тушунчалар 


    HONOR компанияси HONOR 400 Lite смартфонини тақдим этди. Қизиқ, у нимаси билан лол қолдира олади?


    Silk Avia Шаҳрисабзга кўпроқ парвоз қилади


    Парвоз — катта шаҳар характерига эга қулай бизнес-класс турар жой


    Coca-Cola 139 йиллик илҳом, ажойиб кашфиётлар, машҳур кампаниялар ва бутун дунё севиб қолган таъмни тақдим этмоқда 


    Зиффлеръдан катта тақдимот: янги қиёфа, замонавий дизайн ва ақлли маиший техникалар


    UZCARD SHERDOR премиум картаси энди МКБАНКда мавжуд

     

    Тавсия этамиз

    “Улар ўз ватани мустақил бўлиши учун курашган эди” — Туркистон легионининг аянчли тарихи

    8 май, 15:09

    Рашидов, газли ичимликлар заводи, Қизил майдон. 9 май — Тошкент тарихидан фотолавҳалар

    7 май, 14:40

    Фазовий пойганинг бошланиши — Гагариннинг парвози ёлғон бўлганми?

    6 май, 18:00
    Audio Icon

    “Қуролли қушчалар”. Ўзбекистонда ишлаб чиқарилаётган дронлар ҳақида

    5 май, 21:10
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Францияда икки генерал ҳокимиятни танқид қилгани учун ишдан олинди

    Дунё | 9 май, 21:35

    “Ливерпуль” “Реал”нинг қароридан норози бўлди

    Спорт | 9 май, 21:12

    НАТО Киевга тинчлик шартномасининг бир қисми сифатида аъзоликни ваъда қилмаганини билдирди

    Дунё | 9 май, 20:35

    Суперлига. Водий дербисида “Нефтчи” устун келди

    Спорт | 9 май, 20:21

    Жиззахда ҳаракатланиб кетаётган юк машинаси ёниб кетди

    Ўзбекистон | 9 май, 19:51

    Покистон Ҳиндистонга 400 тагача дрон учирди

    Дунё | 9 май, 19:20

    Трамп АҚШнинг бой фуқаролари учун даромад солиғини 40 фоизгача оширади

    Дунё | 9 май, 19:00
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.