Нима учун оёқ ва унинг кафти оғрийди: дарҳол хаёлга келмайдиган 5 та сабаб 

Кўпчилик оёқларида оғриқни бошдан кечиради ва аксар ҳолларда бунинг сабаби ноқулай пойабзал ёки юкнинг ортиши билан боғлиқ. Кучли оғриқ кузатилганда мутахассисга мурожаат қилинади.

Симптомлар бир қарашда оддий, тушунарсиз қатор сабабларга кўра юзага келиши мумкин. Фақатгина тажрибали шифокор аниқ ташхис ва даволаш курси ёки профилактика чораларини белгилайди. Акс ҳолда, аллақачон орттирилган касалликларнинг ривожланиши, шунингдек, асоратлар пайдо бўлишининг олдини олиб бўлмайди.

Бош бармоқ деформацияси

Оёқ бош бармоғининг валгус деформацияси (Ҳаллукс валгус) оёқлардаги оғриқнинг энг кенг тарқалган сабабидир. Оғриқ бош бармоқнинг бошқа бармоқларга бурчак остида силжий бошлаганлиги сабабли юзага келади, бу эса бўғимнинг деформациясига олиб келади.

Кўпинча бундай деформация нотўғри танланган пойабзал , жароҳат ёки неврологик касалликлар билан боғлиқ, аммо кўп ҳолларда бу ҳақиқий сабаб эмас фақат оғирлаштирадиган ҳолатдир. Аслида, бош бармоқнинг “ҳаллух валгус” деформацияси нафақат оёқ муаммоси, балки тизимли деформациянинг аломатидир. Оёқ кафтини мушаклар ушлаб туради, аммо агар мушаклар бирор бир сабабга кўра ўз вазифасини бажаришни тўхтаца, оёқ оғришни бошлайди ва деформацияланади.

Бу жараён кўпинча секин кечади ва турли аломатлар билан бирга келади, масалан:

• Оёқ кафтининг олд қисмида оғриқ;
• Товондаги оғриқ;
• Болдирлар соҳасидаги кучланиш ва оғриқ;
• Бурсит;
• Оёқда қизариш ва шиш;
• Қадоқларнинг шаклланиши;
• 2 ва 4 бармоқнинг болғача кўринишидаги деформацияси;
• Ўсган тирноқ.

Мутахассислар “ҳаллух валгус” деформациясини даволаш учун ҳар хил турдаги шиналаридан фойдаланишни қатъиян тавсия этмайди, чунки улар тузатмайди ва кўпинча деформацияни оширади.

Ясси оёқлар

Оёқ кафти баландлигининг пасайиши ясси оёқ касаллигини келтириб чиқаради. Ясси оёқлар оёқ кафтларининг текисланиши билан тавсифланади, бу унинг амортизация функциясини йўқотишига олиб келади. Оқибатда қадам ва вазн тақсимотининг тўғри биомеханикасининг бузилиши ва узоқ муддатда оёқларда оғриқ, умуртқа поғонасининг ҳолатининг ўзгариши, ички орган тизимларининг бузилиши кузатилади. Ясси оёқлар умуртқа поғонаси эгрилиги ёки оёқларда стресснинг кучайиши натижасида ҳар қандай ёшда пайдо бўлиши мумкин.

Оёғингиз билан боғлиқ муаммолар мавжуд бўлса, дарҳол ортопедга мурожаат қилинг. У махсус тадқиқотлар ўтказади ва ортопедик тагликлар, махсус машқлар ёрдамида жарроҳлик ёки консерватив даволанишни тавсия қилади. Баланд пошнали пойабзал лардан бутунлай воз кечиш керак бўлади, чунки уларни кийиш олд оёқнинг ортиқча юкланишига олиб келади ва оғриқни оширади.

Ҳомиладорлик оқибатлари

Кўп аёллар ҳомиладорлик даврида оёқ оғриғига дуч келишади. Бу нафақат тана вазнининг ортиши, балки умуртқа поғонаси чизиғининг бузилишига олиб келадиган оғирлик марказининг ўзгариши билан ҳам боғлиқ.

Ҳомиладорликдан кейин алоҳида муаммо — оёқларнинг деформацияси. Баъзи аёллар ҳомиладорликдан кейин оёқнинг катталашишини, суяк ўсиб, оғриқ пайдо бўлгани таъкидлашади.

Бундай ҳолатнинг пайдо бўлиши тос суяги ҳолатининг бузилиши билан боғлиқ. Ҳомиладорлик даврида кўчирилган оғирлик марказининг мавжудлиги тос суягининг олдинга эгилишига ва пастки орқа қисмида ортиқча бурилишларга олиб келади. Туғуруқдан сўнг унинг асл ҳолати тўлиқ тикланмайди, бу умумий оғирлик марказини олдинга силжитиш билан хавотирлидир. Оқибат — ортиқча юк ва ясси оёқларнинг текисланиши. Бу билан кучли оғриқ, оёқ ва оёқ кафтининг шишиши, уларнинг уйқучанлиги ва санчиши, томир тортиши, томирларнинг варикози юз беради.

Оғриқни йўқотиш учун мунтазам пиёда юриш, қон айланишини яхшилаш, оёқларда босимни камайтириш учун жисмоний машқлар қилиш тавсия этилади. Болани кўтариб юрган вақтда қулай ва юмшоқ пойабзал кийишингиз керак. Қаттиқ пойабзал да юрмаган маъқул, шунингдек, узоқ вақт давомида бир жойда туришдан қочиш керак.

Алоҳида муҳим омил — бу касалликнинг сабабини бартараф этишга, тос бўшлиғининг стабилизаторларини мустаҳкамлашга ва тананинг оғирлик марказини нормаллаштиришга қаратилган терапевтик машқлар бажариш лозим. Бусиз ҳеч қандай натижа бўлмайди.

Умуртқа поғонасининг патологияси

Оёқ ва унинг кафтларида оғриқ пайдо бўлиши, шунингдек, умуртқа поғонаси патологиялари билан боғлиқ бўлиши мумкин, масалан, диск чурраси ёки спондилоз. Бу муаммолар одатда 30 ёшдан кейин ҳаддан ташқари жисмоний фаоллик, шунингдек, ўтирган ҳолатда узоқ вақт ишлаш туфайли юзага келади.

Умуртқа поғонасидан оёқ мушаклари фаолиятига масъул бўлган нерв ўтказгичлари ўтади. Агар нерв ўтказгич умуртқа поғонасидан чиқиш даражасида азият чекса, мушакларга кирадиган сигнал бузилади. Оқибатда, керакли мушак ўз вақтида вазифасини бажара олмайди. Бўғинлар барқарорлигига путур етади, юриш ҳолати ўзгаради, оёқларда заифлик ва қаттиқлик пайдо бўлади.

Умуртқа поғонаси билан боғлиқ муаммолар бўлса, яъни кучли оғриқ ва ҳаракат функцияси бузилган тақдирда, паталогияни аниқлаш ва тўғри ташхис қўйиш учун дарҳол қатор тиббий текширувлар, жумладан, рентген нурлари ҳамда МРТ учун йўлланма берадиган шифокорга мурожаат қилишингиз керак.

Жароҳатлар ва операциялар

Оёқларга, қорин деворига шикаст етказиш ёки жарроҳлик амалиёти оёқ ва оёқ кафтида оғриққа олиб келиши мумкин, чунки бу оёқларнинг қўллаб-қувватловчи тизимига зарар етказади. Бутун бўлимларнинг тўғри биомеханиклари бузилади. Оёқнинг пастки қисмларида оғриқ, уйқучанлик, санчиш ва шиш пайдо бўлади. Операциядан кейинги салбий оқибатларни истисно қилиш учун шифокорнинг даволаниш ва реабилитация бўйича тавсияларига қатъий риоя қилиш талаб этилади.