• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12456.25
    • RUB158.36
    • EUR14461.71
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +36°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Нима учун 50 ёшдан ошганларга ярим тайёр маҳсулотларни истеъмол қилмаслик тавсия этилади?

    Бугун сосиска, колбаса, дудланган гўшт ва музлатилган ярим тайёр таомлар нимаси билан организмга зиён келтириши мумкинлиги ва нима учун эллик ёшдан сўнг (ҳатто ундан олдин ҳам!) улардан воз кечишингиз кераклигини муҳокама қиламиз.

    Қайта ишланган гўшт нима?

    Ёғсиз гўшт, шубҳасиз, фойдали. Курка ва товуқ гўшти — юқори протеинли мазали ва соғлом таомларни тайёрлаш учун ажойиб имконият. Аммо агар гўшт териси билан саноат гўшт майдалагичда бир неча марта ўтказилган, қаттиқ тузланган, зираворлар билан хушбўйланган ҳолда қадоқланган бўлса, бундай маҳсулотлардан деярли ҳеч қандай фойда йўқ, аксинча, соғлиққа зарар етказади.

    Гап қайси маҳсулотлар ҳақида кетмоқда?

    Мана бир нечта мисоллар:

    • Сосиска;
    • Колбаса;
    • Дудланган гўшт;
    • Консерваланган гўшт.

    Нима учун бундай маҳсулотлар зарарли?

    Статистикага кўра, ратционида қайта ишланган озиқ-овқатлар кўп бўлган одамлар соғлом турмуш тарзини олиб бориш эҳтимоли камроқ. Улар янги мева ва сабзавотларни камроқ истеъмол қилади.

    Муайян маҳсулотларнинг зарари ва фойдалари ҳақида тадқиқот олиб борадиган олимлар аниқроқ натижаларга эришиш учун ушбу омилларни ҳисобга олишга ҳаракат қиладилар. Бир қатор тадқиқотлар шуни кўрсатдики, қайта ишланган гўшт маҳсулотларини тез-тез ишлатиш сурункали касалликларнинг ривожланиш хавфини оширади.

    Буларга қуйидагилар киради:

    • Юқори қон босими;
    • Юрак-қон томир касалликлари;
    • Сурункали обструктив ўпка касаллиги (КОАH)
    • Ичак ва ошқозон саратони.

    Нитратларнинг нима аҳамияти бор?

    Нитратлар ўз-ўзидан хавфли эмас. Аммо уларнинг баъзилари озиқ-овқатда (ёки организмда) нитритларга, бошқалари эса кансероген нитрозо бирикмаларига айланиши мумкин.

    Гўштнинг қизил рангини сақлаб қолиш, таъми ўзгаришига қарши курашиш ва сақлаш вақтида бузилишнинг олдини олиш учун гўшт маҳсулотларига оз миқдорда нитритлар қўшилади.

    Умуман олганда, бу ўринда ҳеч қандай қўрқинчли нарса йўқ — колбасадаги бир чимдим нитрит овқатдан заҳарланишдан кўра яхшироқдир.

    Нитрoзо бирикмаларига айлантирилган нитрит кансероген таъсирга эга бўлиши мумкин.

    Нитрoзаминларнинг мумкин бўлган манбалари:

     

    • Қайта ишланган гўшт маҳсулотлари;
    • Талабга жавоб бермайдиган ичимлик суви;
    • Тамаки тутуни;
    • Тузланган сабзавотлар.

    Озиқ-овқат маҳсулотларида нитрозаминлар, асосан, қайта ишланган гўшт маҳсулотларига юқори ҳарорат билан (130 градусдан юқори) таъсир қилганда, масалан, колбаса қовурилганда ҳосил бўлади.

    Нима учун дудланган гўшт зарарли?

    Гўштни дудлаб пишириш — уни узоқроқ сақлашнинг энг қадимги усулларидан бири, шунинг учун кўпчилигимиз гўштдаги бу ҳид ва таъмни яхши кўришимиз ажабланарли эмас.

    Бироқ дудлаш жарайони полициклик ароматик углеводородлар (PAH) каби потенсиал зарарли моддаларни ишлаб чиқаради. Бундай моддалар органик хом ашё — кўмир, ёғоч, тамаки, озиқ-овқат ва бошқаларни ёқиш пайтида ҳосил бўладиган бирикмалардир. Зарарли моддалар тутун билан дудланган маҳсулотлар юзасига, шунингдек, очиқ оловда, панжара ёки печда пиширилган гўштга тушади.

    Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, полициклик ароматик углеводородларнинг бир қисми ҳам соғлиққа зарар етказиши мумкин, шу жумладан, саратон хавфини оширади.

    Шунингдек, гўшт ёки балиқни юқори ҳароратда пишириш гетероциклик аминларнинг (HА) ҳосил бўлишига олиб келади. Бундай усулда тайёрланган таомни тановул қилиш йўғон ичак, кўкрак саратони хавфини ошириши мумкин. Шу боис гўштни паст ҳароратда ёки буғда пиширишни афзал кўриш, куйиб пишган гўштдан воз кечиш лозим.

    Тузнинг хавфи қай даражада?

    Деярли барча гўшт деликатеслари тузга тўйинтирилади — бу нафақат уларни мазали қилади, балки консервант сифатида ҳам ишлайди.

    Туз билан боғлиқ муаммо — бир нечта тадқиқотлар шуни кўрсатдики, натрийга бой парҳез ошқозон саратони хавфини оширади. Олимлар туз Ҳелиcобаcтер пйлори бактерияларининг кўпайишини кучайтириши мумкинлигини аниқлади. У ошқозон ярасини келтириб чиқаради, бу саратон учун хавф омилидир.

    Қайта ишланган озиқ-овқатлардаги ёғлар нима учун зарарли?

    Деликатес гўштлари одатда жуда ёғли (бу уларни мазали қилади) бўлади, аммо бу ёғларнинг деярли барчаси тўйинган бўлиб, семириш ва юрак касалликларига олиб келади. Турли тўйинган ёғ манбалари колбаса ва бошқа маҳсулотларга ҳажмни ошириш ва харажатларни камайтириш учун қўшилади.

    Музлатилган озиқ-овқатлар ҳақида нима дейиш мумкин?

    Музлатилган чучвара — агар улар одатий ингредиентлар билан тайёрланган ва ортиқча нарсалар қўшилмаган бўлса, ажойиб таомдир. Афсуски, дўкондан музлатилган бундай ярим тайёр овқатларни харид қилганингизда, улар таркибида кўп миқдорда туз, тўйинган ёғ, ортиқча шакар ва крахмал йўқлигига ишонч ҳосил қила олмайсиз.

    Бу ҳолда вақтни тежаш саломатликка тобора кўпроқ салбий таъсир кўрсата бошлайди. Шу боис мазали соғлом таомларни ўзингиз тайёрлашга вақт ажратинг ва уни музлатиб қўйинг.

    Узоқ йиллар давомида соғлом бўлиш учун сабзавот, мева, дон, ёғсиз гўшт ва ёғли балиқлардан иборат парҳезга риоя қилиш керак. Албатта, ҳаётнинг ритми ҳар доим ҳам ҳар куни овқат пиширишга имкон бермайди. Бу вақтда консерва ва музлатилган овқатлар ёрдамга келади. Лекин ақл билан танланг — “тушонка” ўрнига консерваланган балиқ, чучвара ўрнига музлатилган мевалар ва камроқ туз билан қадоқланган сабзавотлар (масалан, ловия) ва ҳоказо.

    Мавзуга доир:

    • 40 ёшдан сўнг ҳамма истеъмол қилиши керак бўлган қаришга қарши 9 та маҳсулот
    • Тез тайёр бўладиган лапшаларни истеъмол қилиш нима учун зарарли?
    • Диетологлар саратон хавфини оширувчи кансерогенлар яширинган 7 та озиқ-овқат гуруҳини маълум қилди
    30.03.2023, 17:32   Изоҳ (0)   8447
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Чиройли қоматга эришиш учун кўпчилик амал қиладиган одатлар. Аслида улар фойда бермаслиги аниқланди 

    30.03.2023, 09:16

    Умуртқа поғонаси чуррасини даволаш: жарроҳлик амалиёти зарурми?

    29.03.2023, 17:30

    Камроқ касал бўлиш учун иммунитетни қандай ошириш керак?

    29.03.2023, 13:48

    Ҳар куни авокадо истеъмол қилинса, организмда қандай ўзгаришлар кузатилади?

    28.03.2023, 18:59

    Хавфли касаллик саналадиган қандли диабетнинг 9 та аломати

    28.03.2023, 17:59

    Чарчоқ ва ҳолсизликнинг энг кенг тарқалган 11 сабаби

    28.03.2023, 13:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Маркет Yandex Go Самарқандда ишга тушди


    Ўзбекистон терма жамоасининг дунёдаги энг йирик спорт тадбирига чиқиши Kia брендининг мавқеини янада мустаҳкамлашга хизмат қилади 


    "Эcо Expo Central Асиа 2025" доирасида халқаро экологик ташаббуслар бирлашмоқда


    Click & Смарт Business (собиқ УЗКАССА): бизнес муваффақияти ва мижозлар қулайлиги учун ҳамкорлик


    Тошкент ва Бангкок ўртасида тўғридан-тўғри авиақатнов: Centrum Air янги халқаро йўналишни ишга туширади 


    “Микрокредитбанк” АТБ IX Германия-Ўзбекистон бизнес форуми доирасида ОДДО БҲФ банк билан 50 миллион долларлик шартнома имзолади


    “Wyndham Garden Чарвак” курорт мажмуаси қурилиши қандай кечаётганини кўрсатди


    BYD Astana Motors расмий дилерлик тармоғи Тошкентдаги барча бешта дилерлик марказида "Бест Буй Дай" тадбирини ўтказади


    Тошкент шаҳар ҳокимлиги кўмагида 2025 йил 2-4 октябрь кунлари CAEx HoReCa & UzFPT кўргазмаси бўлиб ўтади


    Савдо, финтех ва “яшил” лойиҳалар: Octobank Хитой билан ҳамкорликни қандай йўлга қўймоқда


    Анорбанк ва Beelab Ўзбекистон рақамли банкинг бозорида ҳамкорлик ўрнатди


    American University of Technology (AUT)  28 июнь - Очиқ эшиклар кунига таклиф этади


    Paynet хизматлари энди Kapitalbank банкоматларида мавжуд


    Оқтепа Лаваш “Калмар ўйини” асосида Далгона Боксини чиқарди


    “S&P” Ўзбекистон Миллий Банкининг рейтинг прогнозини “ижобий”га кўтарди 

     

    Тавсия этамиз

    “Трампнинг Титаниги тўхтайди” — Эрон элчиси

    25 июн, 13:39

    АҚШнинг Яқин Шарқдаги ҳарбий базалари сони нечта ва қаерда жойлашган?

    24 июн, 19:05

    Вашингтон Теҳронга қарши ҳарбий кампаниядан Хитой ва Россияни жиловлашда фойдаланмоқчими? Минтақамизни нималар кутади?

    19 июн, 22:05

    Челябинскка қулаган метеорит — 540 килоли осмон жисми қандай топилган эди?

    19 июн, 13:31
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Исроилдаги университетнинг олтита лабораторияси Эрон ҳужумлари оқибатида вайрон қилинди 

    Дунё | 25 июн, 20:35

    Отаси томондан Ўзбекистонга олиб келиниб, онаси билан мулоқот қилдирилмаган 3 ёшли қиз Россияга қайтарилди

    Ўзбекистон | 25 июн, 20:25

    Трамп Украинада назорат йўқолганини таъкидлади

    Дунё | 25 июн, 20:15

    Эмомали Раҳмон Тожикистон президентлигига қандай келган?

    Дунё | 25 июн, 20:05

    Тошкентда кўплаб автобус йўналишларининг қатнов йўли вақтинча ўзгартирилди

    Ўзбекистон | 25 июн, 19:50

    Тошкент ва Бангкок ўртасида тўғридан-тўғри авиақатнов: Centrum Air янги халқаро йўналишни ишга туширади 

    Реклама | 25 июн, 18:00

    Исроилга мойиллик кўрсатишни истамаган номзод Нью Йорк мэри бўлиши мумкин

    Дунё | 25 июн, 19:40

    Сенат мухолифат ҳуқуқларини кучайтиришга оид қонунни маъқуллади

    Ўзбекистон | 25 июн, 19:30

    “Ҳукумат молиявий секторда асосий рол ўйнаётгани ёмон”. ХВЖ Ўзбекистон иқтисодий сиёсатини таҳлил қилди

    Иқтисодиёт | 25 июн, 19:20

    Қуёш, денгиз ва эркинлик: саёҳат қилишни орзу қилувчилар учун ажойиб фильмлар

    Кино | 25 июн, 19:10

    Андижонда 2,5 гектар ерни турар жой тоифасига ўзгартириб бериш учун 44 минг доллар талаб қилган шахс ушланди

    Ўзбекистон | 25 июн, 19:01
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.