Ҳар бир инсон турли жисмоний зўриқишлардан сўнг чарчоқ ҳис қилади. Аммо қисқа масофага пиёда юришдан ёки уйқудан уйғонгандан кейин чарчоқ ҳиссини туйсангиз бунинг сабаби билан қизиқиб кўриш фойдадан ҳоли бўлмайди.
Маълум бўлишича, чарчоқ сабаблари жиддий касалликлар билан боғлиқ эмас ва уларни осонлик билан бартараф этиш йўллари мавжуд, деб ёзади “Новый очаг” нашри.
Доимий чарчоқ бирор касаллик аломатими?
Ҳолсизлик ўз-ўзидан келиб чиқадиган касаллик эмас, аммо хавотирли аломат бўлиши ҳам мумкин. Чарчоқ, мушаклар кучсизлиги, бош оғриғи, асабийлашиш ва бошқа белгилар билан биргаликда келганда муаммони ҳал этишда шифокор ёрдами зарур. Тонгда уйқудан қийинчилик билан уйғонсангиз, эрталабдан ҳолсиз ва чарчаган бўлсангиз, ўзингизни қувватсиз ҳис қилсангиз ва иш кунини тезроқ якунлаб ухлашни истасангиз — бу ҳолат сабабини аниқлаш лозим.
Нега тезда чарчаб қоласиз?
Етарлича суюқлик қабул қилмаслик
Ҳатто, озгина чанқаш ҳам ноқулайлик, шу жумладан, ҳолсизлик ва чарчоқни келтириб чиқаради. Жисмоний машғулот кунларида, иссиқ об-ҳавода ёки руҳий стресс кучайганда етарли миқдорда сув ичишни ва унинг миқдорини кўпайтиришни унутманг.
Магний етишмовчилиги
Танада магний етишмовчилигининг асосий белгиларидан бири қувватсизликдир. Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, кунига 300–1000 миллиграмм магний дозаси сурункали чарчоқ ва ақлий зўриқиш аломатларини камайтиради.
Стресс
Мияда адреналин кўпайиши туфайли юзага келадиган стресс пайтида кўпроқ қувват сарфланади. Стрессдан қутулишга ҳаракат қилинг — чуқур нафас олиш ва медитация асабий тарангликни бартараф этишга ёрдам беради.
Ҳаракатсизлик
Кўпчилик кун якунида спорт залига бориш керак деб ўйлайди. Аммо мунтазам жисмоний машқлар келгусида энергия олишнинг ажойиб усули ҳисобланади. Агар мунтазам равишда машқ қилишни бошласангиз, тез орада ўзингизни фаол ва ишчан ҳис қиласиз.
Нотўғри овқатланиш
Оддий углеводлар ва шакар даражаси юқори бўлган маҳсулотлар қонда қанд миқдорини оширади. Шундан сўнг улар тезда тушади. Бундай тебранишлар ҳолсизликка сабаб бўлади.
Ярим тунгача гаджетлардан фойдаланиш
Смартфон, планшет ва ноутбукларни ётишдан бир ёки икки соат олдин ўчириб қўйган афзал. Телефонни ўзингизга яқин тутманг, ухлаётганингизда Интернет ёки барча мессенжер билдиришномаларини ўчириб қўйганингизга ишонч ҳосил қилинг. Вибрацияли ёки кирувчи хабар сигналлари жиддий равишда уйқу сифатини бузади.
Ортиқча зўриқиш билан ишлаш
Ўзингизни доимо серғайрат деб ўйламанг ва ҳар бир таклифга “ҳа” деб жавоб берманг. Агар бир пайтда кўп вазифаларни бажаришга ҳаракат қилсангиз, эртами-кечми чарчайсиз. Ҳар доим дам олишга вақт топинг: бунда ишингиз самарадорлиги сезиларли даражада ошади.
Темир танқислиги
Органлар ва тўқималарга кислород етказиб берувчи қизил қон ҳужайралари етишмовчилиги натижасида чарчоқ пайдо бўлади. Темир танқислигининг сезиларли ва яширин ҳолати учун қон таҳлили муаммони аниқлашга ёрдам беради. Таомномага ёнғоқ, дуккакли ўсимликлар ва денгиз ўтлари каби темирга бой озиқ-овқатларни киритиш орқали темир танқислигидан қутилинг. Анемия аниқланганда шифокор қўшимча дори-дармонларни буюради.
Нонушта қилмаслик
Кучли фаолият учун организмда етарлича “ёқилғи” бўлиши керак. Эрталаб нонуштасиз, ўзингизни ёмон хис қиласиз. Организм энергияга муҳтож ва эрталабки нонушта учун у сизга “раҳмат” дейди.
Кондиционернинг чанг босган филтрлари
Кондиционерларни камдан кам тозалаш баъзиларимиз уйда бошдан кечирадиган чарчоқнинг кенг тарқалган сабабидир. Аллергияга мойил одамлар кондиционерларга тартибсиз техник хизмат кўрсатишни замонамизнинг асосий муаммоларидан бири деб аташади.
Спиртли ичимликлар
Спиртли ичимликлар бир мунча вақт бўшаштириши мумкин, лекин умуман олганда улар марказий асаб тизимини қўзғатади, бу эса уйқу ҳолатига таъсир қилади. Шу боис алкоголли маҳсулотларни истеъмол қилганлар эрталаб чарчоқ ҳисси билан уйғонади.
Борди-ю, юқоридаги сабабларнинг ҳеч бири сизга мос келмаса ва тез чарчаш одатий муаммога айланган бўлса, шифокорга учранг.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)