Вазн йўқотиш бўйича онлайн мутахассислар кўпинча очликни озиқ-овқат билан эмас, балки ичимлик билан бостиришни маслаҳат беради. Аммо бизнинг севимли ичимликларимизнинг кўпчилиги оч қоринга истеъмол қилинмаслиги керак. Улар организмга жиддий зарар етказиши мумкин.
Кўпинча маълум бир озиқ-овқатнинг организмга таъсири ҳақида ўйлаймиз, лекин ичимликларга келганда бироз бепарволик билан ёндашамиз. Бир пиёла чой ёки бир стакан шарбатдан қандай зарар бўлиши мумкин? Аммо баъзи ичимликлар фойдали ёки зарарли хусусиятларини фақат кўплаб омиллар билан биргаликда очиб беради: озиқ-овқат истеъмоли, куннинг вақти, саломатлик ҳолати ва ҳоказо. Оч қоринга истеъмол қилинганда одатий ичимлик безовталикка олиб келиши ва айрим касалликлар хавфини оширади.
Аччиқ чой
Фойдаси: кўк ва қора чой антиоксидантларга бой ва соғлиқ учун фойдали. У саратон, юрак-қон томир касалликларини олдини олади, диабет хавфини камайтиради, тана вазни ва холестерин миқдорини камайтиришга ёрдам беради, микробларга қарши таъсирга эга ва ақлий фаолиятни қўллаб-қувватлайди.
Аммо агар оч қоринга ичсангиз нима бўлади?
Чой таркибида танинлар мавжуд. Оч қоринга истеъмол қилинганда танин кўнгил айнишига олиб келиши мумкин. Ичимлик қанчалик кучли бўлса, танин миқдори шунчалик юқори бўлади ва у кўпроқ ноқулайлик туғдиради. Чойни овқатдан кейин дарҳол эмас, балки бироз вақт ўтгач — ярим ёки бир соатдан кейин ичган яхши.
Муҳим: агар сизда темир танқислиги бўлса, чойни истеъмол қилишни камайтиришингиз лозим. Танинлар темирнинг ошқозон-ичак трактида сўрилишини камайтиради.
Қаҳва
Фойдаси: қаҳва чой каби антиоксидантларга бой ва организмга ижобий таъсир кўрсатади: мия фаолиятини яхшилайди, концентрацияни оширади ва кайфиятни яхшилайди. Қаҳва 2-тоифа диабет, айрим саратон ва Алцгеймер ва Паркинсон каби нейродегенератив касалликларнинг ривожланишига тўсқинлик қилиши эҳтимоли аниқланган.
Аммо оч қоринга ичсангиз
Кофе меъда ширасининг секрециясини рағбатлантиради. Шу сабабли оч қоринга қаҳва ичиш тирнаш хусусиятини берувчи ичак синдроми ва ошқозон яраси билан курашувчиларга тавсия этилмайди. Чунки меъда ширасининг ортиқча миқдори ошқозон шиллиқ қаватига зарар етказади, кўнгил айниши ва қайт қилишни келтириб чиқаради.
Аммо қаҳванинг саломатликка салбий таъсирини тасдиқловчи тадқиқотлар мавжуд эмас. Амалиёт шуни кўрсатадики, ҳар бир инсонда қаҳвага реакцияси индивидуалдир. Ҳатто, генетик хусусиятлар мавжуд бўлиб, уларда қаҳва махсус тарзда сўрилади ва танадан чиқарилади. Кимдир оч қоринга икки ҳисса эспрессо қаҳвасини хотиржамлик билан ичади ва ҳеч нарсани сезмайди, кимдир енгил қовурилган латте кофесидан кейин жиғилдон қайнашидан азият чекади. Шу тариқа энг осон йўл — ҳис-туйғуларингизни тинглай олишдир.
Муҳим: аччиқ чой сингари, қаҳва ҳам организм томонидан минералларнинг сўрилишини бузади, шунинг учун соғлом овқатланиш ва бир чашка қаҳва ўртасида танаффус қилган маъқул.
Янги сиқилган мева шарбатлари
Фойдаси: Мева шарбатлари витамин ва антиоксидантларга бой. Албатта, меъёрида бўлса, соғлиқ учун жуда кўп фойда келтиради. Масалан, анорни олинг: унда антиоксидантларнинг катта дозаси мавжуд. Улар организмни турли ташқи таъсирлардан, саратоннинг айрим турларидан ҳимоя қилади, яллиғланишни камайтиради ва вирусларга қарши таъсирга эга.
Оч қоринга ичсангиз
Мева шарбатларида глюкоза ва фруктоза каби оддий шакар мавжуд. Мисол учун, бир стакан анор шарбати тахминан 34 грамм шакарни ўз ичига олади ва оч қоринга бундай доза қонда глюкоза даражасининг кескин ошишига олиб келади. Бу ҳолда қондаги глюкоза миқдорини тезда камайтириш учун ошқозон ости бези тезда кўп миқдорда инсулин ишлаб чиқариши керак бўлади.
Бунинг натижасида “шакар миқдорининг тушиб-чиқиши” ёки глюкемик ўзгарувчанлик пайдо бўлади. Баъзи тадқиқотлар шуни кўрсатадики, “тушиб-чиқишлар” доимий равишда қондаги юқори глюкоза даражасидан кам эмас. Глюкозадаги бундай сакрашлар 2-тоифа диабет, юрак-қон томир касалликлари ва вазн ортиши хавфини оширади. Шунинг учун айрим мева шарбатларини овқат билан ёки овқатдан сўнг дарҳол ичган афзал.
Муҳим: оч қоринга ичилган шакар қўшилган ҳар қандай ичимликлар (компотлар, мевали ичимликлар, ширин чойлар, қадоқланган шарбатлар) туфайли қанд миқдорининг ўзгариши юзага келади. Одатда, бу пайтда шакардан бўлак организм учун фойдали ҳеч нарса йўқ — фақат шакар. Шунинг учун уларни нафақат оч қоринга истеъмол қилиш, балки уларни диетадан бутунлай чиқариб ташлаш тавсия этилади.
Нимани ичса бўлади?
Очлик пайтида сизга фойда келтирадиган вариант — бу газсиз тоза сув. Нима учун бизга сув керак?
- Сув тана ҳужайраларига озуқа моддалари ва кислородни ўтказувчидир.
- Танадаги сувнинг етарли миқдори юқори энергия, жисмоний ва ақлий фаолият, нормал ҳарорат ва босимни сақлашга ёрдам беради.
- Сув билан токсинлар организмни тарк этади, ичаклар тўғри ишлайди, терлаш нормаллашади.
- Сув терининг намланиши ва эластиклиги, унинг барқарор янгиланиши ва жозибали кўринишининг калитидир.
- Организмдаги ҳар бир ҳужайра массасининг тахминан 70 фоизи сувдан иборат бўлиб, сувсизланишнинг олдини олиш учун бу ҳажмни доимий равишда ушлаб туриш керак.
Етарлича суюқлик ичмаслигингизни қандай билса бўлади?
- Қувватингиз йўқ, бошингиз айланиб, бошингиз оғрияпти.
- Сизга кўнгил айниш, овқат ҳазм қилиш тизимининг беқарор иши, тез-тез кучли очлик ҳисси ҳамроҳ бўлади.
- Тери қуруқ, ҳеч қандай крем бу муаммони ҳал қилишга ёрдам бермайди.
Қачон ва қанча сув ичиш керак?
Турли хил тавсиялар мавжуд: 1 кг танага 30 мл сув ёки кунига 2 ёки ундан ортиқ литр. Мавсумга, жисмоний фаоллик ва саломатлик ҳолатига қараб, бу кўрсаткичлар фарқ қилиши мумкин. Сувни қўрқмасдан оч қоринга ва овқатланиш оралиғида ичиш мумкин.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)