Биз шуҳрат ва бойликка ҳатто режалаштирмасдан эришганлар ҳақида гаплашамиз.
Бетт Грем: Котибадан миллионергача
Бир неча ўн йиллар олдин, одамлар хатоларни ўчирғич билан ишқалаб тузатарди. Эри билан ажрашишдан кейин ҳаёти кескин ўзгарган ва Хюстондан нотаниш Далласга кўчиб ўтган Бетт Грехемнинг котиба сифатида матн териши мумкин бўлган ягона даромад манбаи эди. У қандай қилиб матн теришни тезлаштириш ва хатоларини камайтириш ҳақида бир неча бор ўйлайди, бир куни у ишлаётган икки рассомни кўриб қолади. Ўша куни эрталаб Бетт эмульсияли бўёқ ва чўтка билан ишга келади.
Хатоларни ўчириш бўйича биринчи тажрибалар муваффақиятсиз тугайди: бўёқ қоғозга сингиб кетади, узоқ вақт қуритилади, чизиқлар қолдиради ва ёқимсиз ҳид таратади. Грем унга туз ва сода қўшиб, сув ёки елим билан суюлтиради. Ниҳоят у хоҳлаган нарсасига эришади: суюқ, мукаммал оқ ва тез қурийдиган “тузатувчи” аралашма. Дастлаб уни ҳамкасблари ва ўзининг эҳтиёжларини қондириш учун зарур бўлган миқдорда ишлаб чиқаради.
Кейинчалик ихтирони суюқлик сифатида патентлаб, заводда ишлаб чиқаришга ўтади. Кейин Бетт Грехем ихтиросини Gillette’га 47 миллион долларга сотади. Шу йўл билан у қариганда фаровон ҳаёт ва ёлғиз ўсган ўғли Майкл Несмиснинг (машҳур Монкеес рок гуруҳи асосчиси) порлоқ келажагини таъминлайди.
Жой Мангано: Замонавий Золушка ҳикояси
АҚШда Жой Мангано узоқ вақтдан бери яшаб келган, бироқ бутун дунё у ҳақида бир неча йил олдин америкалик аёлнинг ақл бовар қилмайдиган ҳаётий ҳикоясига асосланган “Жой” фильми чиққанида гапира бошлаган. Мангано ажрашгандан кейин учта болани ёлғиз катта қилди, лекин ҳеч қачон қийин шароитларда баҳона изламади, балки улардан фойда олишга ҳаракат қилди. Тасодифан синган бокал бўлакларини супураётиб, Жой қўлини кесиб олади. У ўйлаган биринчи нарса — тозалаётганда қўлларга тегмайдиган швабра ўйлаб топилганда яхши бўларди. Пахта толали “думи” ва сиқиш механизмига эга бўлган Miracle Mop пластик конструксияси Жойнинг биринчи ихтироси эди.
Мангано дастлабки 100 та швабра дизайнини ўз чўнтагидан тўлайди ва уларни отасининг аппарат дўконида сотишга ҳаракат қилади. Ғоя муваффақиятсизликка учрайди: сарфланган 100 000 доллардан ўндан бирини ҳам қайтариб ололмайди. Ўжар Жой таслим бўлмайди: маҳсулотининг асосий мақсадли аудиторияси уй бекалари эканлигини тўғри баҳолаб, у QVC телевизор дўкони билан шартнома имзолайди ва ўзи экранда пайдо бўлиб, ажойиб ёрдамчини реклама қилади. Харизма ва ишонтириш санъати самарасини беради — 20 дақиқалик эфир сабаб 18 мингта швабра сотилади. Америка орзуси ушала бошлайди: атиги 2-3 йилдан сўнг Жой компанияси йилига 1 миллион доллар фойда келтиради. Аммо бу унинг учун етарли эмасдек туюлади ва Miracle Mop’дан кейин бошқа фойдали аксессуарлар пайдо бўлади (қопламали кийим илгичлар, гардероб организаторлари, ўқиш учун кўзойнаклар, оригинал уй атирлари ва бошқалар) — Мангана жами 100 дан ортиқ маҳсулотларини патентлайди ва дунё бўйлаб миллионлаб одамларнинг ҳаётини осонлаштирган оригинал ғоялар соҳибасига айланади.
Ким Левин: ошхонада туғилган илҳом
Яна бир уй бекаси Алабама штатидан Ким Левин эрининг ҳовлида молга бериш учун маккажўхори донини сумкачада олиб чиқиб кетаётганини кўради. Унинг тўртбурчак шакли чарчаган Кимда аввалига шинам ёстиқда ухлаш истагини уйғотади, кейин эса ажойиб ғоя — агар бу донларни ёстиқ жилдига солса, яхши ухлаш тренажёрини яратиш мумкин. Америкалик аёл илк спа-ёстиғини бир неча дақиқада тикади ва ишидан мамнун бўлади: маккажўхори донлари мушаклар кучланишида, донларнинг сирли шитирлаши эса асабни тинчлантиришда ёрдам берди. Кейин Ким микротўлқинли печда янги аксессуарни иситишни тахмин қилади: маккажўхори яхши ҳид чиқаради ва иссиқликни мукаммал ушлаб туради.
Аввалига Ким ўз ихтиросидан тижорат мақсадларида фойдаланишни хаёлига ҳам келтирмайди: у қариндошлари ва дўстларига совға қилиш учун дам олиш ёстиқларини ясайди. Аммо сарафан радио (бирор нарсанинг оғиздан оғизга ўтиб, тез тарқалиши) туфайли буюртмалар кўпайиши сабабли келажакдаги истиқболлар ҳақида ўйлай бошлайди.
Ким компания тузади, уни Vuvit деб номлайди ва реклама ишларини ҳам ўз зиммасига олади: дўконларга қўнғироқ қилади, кўргазмалар ва тақдимотларда қатнашади, у ерда ўз ихтироси ҳақида гапиради, ҳунармандчилик ярмаркаларида пештахта ортида туради. Энг йирик чакана сотувчилардан бири Saks Fifth Avenue ─ спа-ёстиқларини сотувга олиб чиққанида омад унга кулиб боқади. Даромадли шартнома стартапни янги босқичга олиб чиқишга ёрдам беради: Левин олинган фойдани маҳсулотни яхшилаш ва оммалаштиришга сарфлайди. Бугунги кунда Ким кўп миллион долларлик империя эгаси бўлиб, у спа-ёстиқлари билан бир қаторда уй-рўзғор буюмларининг кенг ассортиментини ҳам ишлаб чиқаради.
Шери Шмелтсер: ўйин бўлиб бошланган бизнес
Бир миллион доллар йўқ жойдан ─ том маънода тешиклардан пайдо бўлади. Уй бекаси ва уч фарзанднинг онаси Шери Шмелтсер болаларининг Crocs поябзалини шунчаки безашга қарор қилади. Аввалига тешикларга гуллар, сўнгра тугмачалар ва шундан кейингина ─ кичик лойдан ҳайкалчалар қўшилади. Шундай қилиб, қулай, аммо зерикарли кўринадиган каучук поябзаллар бир зумда ўзгаради. Аввало қўшнилар ва уларнинг болаларига Шмелзер аксессуарларини 3 долларга сотади. Талаб ўса бошлаганида оилавий тадбиркорликни ташкил қилиш вақти келгани маълум бўлади.
Барча жамғармаларини хавф остига қўйиб, эр-хотин муваффақиятсизликка учрамайди: ой сайин даромад ўсиб борди ва жиббитлар дизайни янги вариантлар билан тўлдирилди. Гуллар ва жониворлар, ҳарфлар ва рақамлар, севимли мултфильм қаҳрамонлари, давлат байроқлари – Шерининг тасаввури чексиз эди. Бир йил ичида ажойиб аксессуарлар сотуви бутун дунё бўйлаб 8 миллион донага етди ва эр-хотин Шмелзерлар маҳсулотларини Crocs’га 20 миллион долларга сотишди.
Жули Дин: эҳтиёж бойликка олиб келади
Cambridge Satchel компаниясининг муваффақияти ҳақиқатан ҳам ажойиб, чунки Буюк Британиядаги энг замонавий ва таниқли брендлардан бири 10 ёшга ҳам тўлмаган. Ажабланарлиси шундаки, ҳар бир ўзини ҳурмат қиладиган инглиз мода блогери ва кўча модаси ихлосмандларида бўлиши керак бўлган “Кембриж сумкаси” ғояси ҳеч қачон модага қизиқмаган уй бекаси Жули Динда туғилган.
Унинг барча эътибори болаларга ва уларнинг мактаб муаммоларига қаратилганди: каттаси Эмили синфда шафқатсизларча таҳқирланган (камида оиланинг молиявий аҳволи оғирлиги сабабли), кичиги Макс том маънода “поттериан” бўлиб, ухлаганда ҳам портфелини ёнидан қўймай, ўзини “Хогвартс талабалари каби” тутарди. Вазият яна чегарага етганда инглиз хоним компьютерга ўтиради, бироз гугллайди ва эскизлари бўйича ўнлаб чарм сумка тикиш учун ўзи танлаган ательега буюртма беради. “Кембриж сумкаси”да Жули сумка қандай бўлиши кераклиги ҳақидаги ўз ғоялари ва болаларнинг идеал мактаб сумкаси ҳақидаги орзуларини мужассам этган.
Сумкалар тайёр бўлгач, уларни нимадир қилиш керак эди. Дастлаб, Жули интернет-сайт ёрдамида савдо қилди — чиройли сумкалар жуда тез тарқалди. Жули ўзини мактаб аудиторияси билан чекламасликка қарор қилди ва мода блогерларига таянди. У янги бренд ҳақида маълумот ва жозибали фотосуратлар тайёрлаш учун жуда кўп вақт сарфлади. Тақдимотларда, мода кечаларида ва шунчаки кўчаларда Кембриж Satchel машур бўлди.
Сумкалар тобора оммалашиб, эътибордан четда қолмади: New York Fashion Week-2011 арафасида Элле УК Жулидан бўлажак мода намойиши учун “Кембриж сумкалари”нинг бир нечта намуналарини тақдим этишни сўради. Ўша пайтда классик қора ва жигарранг рангларда ишлаб чиқарилган Кембриж Satchel ранг палитраси максимал даражада кенгайтирилди — ёрқин ранглари пайдо бўлди. Нью-Йорк мода ҳафталиги подиумларидан Кембриж сумкаси Bloomingdales ва Сакс витриналарига чиқди. Ҳозирги кунда “Кембриж сумкалари” дунёнинг 100 дан ортиқ мамлакатларида сотилади.
Изоҳ (0)