Қозоғистон президенти Қосим-Жўмарт Тўқаев Элбоши ҳақидаги қонунни тугатиш бўйича тегишли ҳужжатни имзолади. Бу ҳақда Оқўрда матбуот хизмати хабар берди.
“Давлат раҳбари “Қозоғистон Республикасининг биринчи президенти – Элбоши тўғрисидаъги конституциявий қонунини ўз кучини йўқотган деб топиш тўғрисида”ги конституциявий қонунини имзолади, — деб хабар беради Оқўрда матбуот хизмати.
Қозоғистон парламенти 2023 йил январь ойида Элбоши тўғрисидаги қонунни ўз кучини йўқотган деб эълон қилди. Қозоғистон адлия вазири Элбоши тўғрисидаги конституциявий қонун бекор қилинганидан кейин дахлсизликнинг барча кафолатлари собиқ президент учун сақланиб қолишини айтган.
2023 йил 11 январда Қозоғистон Конституциявий суди “Қозоғистон Республикасининг биринчи президенти – Элбоши тўғрисида”ги қонунни ўз кучини йўқотган деб топганди.
Нурсултон Назарбоев Қозоғистон президенти лавозимини 30 йилдан ортиқроқ эгаллаб келган, 2019 йил мартида истеъфога чиқишини эълон қилган. Шундан кейин у биринчи президент ва халқ етакчиси (элбоши) махсус мақомлари соҳиби каби бир қатор устунликларни сақлаб қолди, улар 2000 йилда “Қозоғистон Республикаси биринчи президенти — Элбоши тўғрисида”ги конституциявий қонунда белгилаб қўйилган. Кейинчалик ҳужжатга биринчи президентнинг ролини кучайтирувчи тузатишлар киритилди. Элбоши расмий унвонини Назарбоев 2010 йилда қўлга киритди.
Истеъфосидан кейин Назарбоев фахрий сенатор унвонига ҳам эга бўлди. Қозоғистон парламенти юқори палатаси депутатларининг барчаси бу қарорни ёқлаб овоз берди, парламентга эса ўша пайтда биринчи президентнинг қизи Дариға Назарбоева раҳбарлик қиларди.
2022 йил январидаги намойишлардан кейин амалдаги президент Қосим-Жўмарт Тўқаев “янги давлатчилик модели”га ўтишга, шу жумладан, Конституцияни ўзгартиришга қарор қилди. Тузатишлар ўша йили ёзда бўлиб ўтган референдумда қабул қилинди. Натижада конституциянинг 46-моддасидан 4-банд олиб ташланди, унга мувофиқ, биринчи президентнинг мақоми ва ваколатлари Конституция ва тегишли конституциявий қонун томонидан белгиланилар эди.
Изоҳ (0)