Эрдўғон: «Туркияда президент сайлови 14 май куни бўлиб ўтади»

Туркия президенти сайлови 14 май куни бўлиб ўтади. Бу ҳақда республиканинг амалдаги раҳбари Ражаб Тоййиб Эрдўғон маълум қилди, деб ёзади Cumhuriyet.

«Сиз ёшлар билан 14 майдаги сайловларда биргаликда бўлиш имкониятини бергани учун Оллоҳга шукурлар айтишни хоҳлардим», — деди Эрдўғон Бурса шаҳрида ёшлар билан учрашув чоғида. Унинг таъкидлашича, бу муддатидан аввалги сайловлар эмас, балки сайловларнинг бошқа санага кўчирилиши ҳисобланади. Эрдўғон 10 март куни янги санани белгилайди.

Дастлаб мамлакатда умумий сайловлар — бир вақтнинг ўзида ҳам президент, ҳам парламент сайловларини ўтказиш 18 июнга режалаштирилган эди. Адолат ва тараққиёт партияси раҳбари Эрдўғон уларни эртароқ муддатга кўчириши ҳақида кузатувчилар кўп бора айтиб ўтган. Sabah газетаси бу ҳақда ўтган йил декабрида ўз манбаларига таяниб ёзганди. Эрдўғон ҳам бундай сценарий эҳтимолдан холи эмаслигини айтган.

18 январь куни ўз партиядошлари қаршисида нутқ сўзлаётиб, Туркия президенти 1950 йил 14 май кунини хотирлаганди — ўшанда мамлакатда сайловлар бўлиб ўтган ва Отатурк мухолифатчилари ғолиб чиққан эди. «Орадан 73 йил ўтиб, худди шу куни халқимиз ‘олтилик блоки’даги бу қарсакбоз фитначиларга яна ‘йўқ’ дейди», — деди Эрдўғон мухолифатчи партиялар альянсини назарда тутиб.

2014 йилдан буён президент лавозимини эгаллаб келаётган Эрдўғон (унгача 2003 йилдан ҳукумат раҳбари лавозимида ишлаган) сайлов участкаларига ўз тарафдорларини кўпроқ жалб қилиш имкониятларини қидирмоқда, сайлов кунининг ўзгартирилиши шу билан изоҳланади. Бундан ташқари, 14 май — «диндор турклар учун жуда муҳим» сана, деб ёзади ОАВлар. 1950 йилдаги сайловда ғалаба қозонгач,  Аднан Мендерес ва унинг Демократик партияси аҳолининг диний қатлами фойдасига ислоҳотларни амалга оширган эди, бироқ 1961 йилги ҳарбий тўнтаришдан кейин у осиб ўлдирилган, шундан сўнг эса Туркияда ўнглар учун муқаддас шахсга айланган.

Ражаб Тоййиб Эрдўғон 2014 йилда биринчи тўғридан-тўғри президентлик сайловида ғолиб бўлганидан буён ушбу лавозимни эгаллаб келади. 2017 йилда Туркияда конституцияга тузатишлар киритиш ҳақида референдум бўлиб ўтди, улар орасида бошқарувнинг президентлик шаклига ўтиш таклифи ҳам бўлган. Тузатишлар 2019 йилда кучга кириши керак эди, бироқ 2018 йилда Эрдўғон муддатидан олдинги президент ва парламент сайловларини белгилади, уларда ўзи ва «Халқ альянси» ғалаба қозонди.