Россия қўшинлари томонидан Украина бўйлаб ёппасига ракета зарбалари берилиши фонида россиялик мансабдорлар ва бизнес вакилларининг бир қисми «тушкунликка тушган ва ғамгин кайфиятда», улар мамлакатда иқтисодий ва сиёсий вазият ёмонлашишини кутмоқда. Бу ҳақда «Россия элитаси»нинг юқори мансабли вакиллари анонимлик шарти билан The Washington Post газетасига маълум қилган.
Россия президенти Владимир Путиннинг ташаббуси билан амалга оширилган ва Россия армиясининг муваффақиятсизликлари юзасидан танқидларни бостиришга қаратилган Украинадаги вазиятни кескинлаштириш таъсири вақтинчалик бўлади, деди бир нечта мансабдор ва тадбиркорлар.
«Жанг майдонида бошқа муаммолар ҳам бор. Бу (Украинанинг муҳим инфратузилмасига зарбалар) босим оғирлигини ўзига олади, деб ўйламайман», — деди москвалик нуфузли бизнесменлардан бири.
The Washington Post суҳбатдошлари сўзларига кўра, агар зарбалар орқали Украина энергия тизимига зарар етказишга муваффақ бўлинса ва жанговар ҳаракатлар қишга чўзилса ҳам, ўққа тутишларни давом эттириш учун Россияга ракеталар етмай қолиши мумкин. Мансабдорлардан бири маълум қилишича, ракеталар ишлаб чиқарилмоқда, бироқ захиралар тугаб битиш арафасида турибди, янгилари эса саноқли миқдорда чиқарилмоқда.
«Статус-кво (ҳозирги вазият) ҳеч кимни қониқтирмаяпти. Ҳарбий ёки сиёсий ғалаба иложсиз эканлиги тушунарли. Аммо мағлубият ҳам имконсиз. Бу худди шахмат ўйинидаги каби цугцвангга айланмоқда — ҳар битта қадам аввалгисидан ёмонлашиб бормоқда, бироқ ҳеч нарса қилиб бўлмайди», — деди амалдорлардан бири газетага.
Ёз ойларидаги оптимизм бутунлай йўқолди, ўшанда Россия элитасидаги кўпчилик мамлакат вазиятни ўз фойдасига ўзгартириб, чиқиш йўлини топишига ишонган эди, деди ҳукуматдаги яна бир манба. «Одамлар кўряптики, уларнинг келажаги йўқ», — дея қўшиб қўйди у.
Москвалик бизнесменнинг айтишича, мажбурий сафарбарлик Путиннинг оммабоплигига путур етказиб бўлган, бу эса унинг президент лавозимидаги легитимлиги бош таянчларидан бири эди. Унинг фикрича, фронтдан сафарбар қилинганларнинг жасадлари кела бошлагач, вазият янада ёмонлашади.
«Путиннинг эҳтимолий хатти-ҳаракатлари арсенали жуда чекланган. Фуқаролик инфратузилмасига зарбалар беришдан ташқари, у фақат тактик ядро қуролини қўллаши мумкин. Агар Украинанинг қарши ҳужуми давом этса, энди нима қилиш керак, деган савол яна Путиннинг қаршисига чиқади», — деди Россия молия вазири собиқ ўринбосари, ҳозирда АҚШда яшаётган Сергей Алексашенко.
Бироқ Кремлнинг таҳдидларига қарамай, Путин Украинада ядро қуролини қўллашига Москвада кўпчилик ишонмайди, деди москвалик бизнесмен. Унинг фикрича, шундай бўлган тақдирда, Россия президентининг қўлида сўнгги чора қолмайди, Хитой эса вазиятнинг бундай кескинлашувига тўсқинлик қилиши мумкин.
Бизнесменнинг тахмин қилишича, Саудия Арабистони томонидан нефть қазиб чиқаришни қисқартириш ташаббусининг қўллаб-қувватланиши Россия президентига ишонч бағишлаган, у Европада ички инқироз юзага келса, уларнинг «Украина билан иши бўлмай қолади», деб ўйламоқда.
Иқтисодчилар ва бизнес вакиллари айтишича, санкциялар Россия иқтисодиётига тобора кучлироқ зарба бермоқда, «Катта еттилик» мамлакатлари томонидан декабрда Россия нефти нархига киритиладиган чекловлар эса янги зарбага айланади. Урушни давом эттириш учун Путинга пул керак, деди Парижнинг Sciences Po институти проректори, иқтисодчи Сергей Гуриев. «Унга Эрон ва Шимолий Кореядан олаётган қурол пулини тўлаш учун маблағ керак. Бироқ декабрда биз бутунлай янги воқеликка гувоҳ бўламиз», — дея қўшиб қўйди у.
Санкциялар кучайтирилишини кутиш фонида фронтдан келаётган ҳар битта хабар Россия иқтисодиёти учун зарбага айланмоқда, деди москвалик бизнесменлардан яна бири. «Бутун бизнес юз бераётган воқеалардан жабр кўрмоқда. Ҳамма ўз инвестициявий режаларини тўхтатиб қўйди», — деди тадбиркор.
Яна икки нафар россиялик бизнесмен гапириб беришича, Россия савдо оқимларини Ғарбдан Хитой, Қозоғистон ва Ҳиндистонга қайта йўналтира олишига бўлган ишонч тез сўниб битган. Қозоғистон Россияга қараб кетаётган Европа товарларидан иборат юкларни блоклашни, Хитой эса баъзи етказмаларни тўхтатишни бошлади. «Ҳамма бутунлай умидсизликка тушган. Кайфият жуда ёмон», — дея қўшимча қилди яна бир россиялик бизнесмен.
The Washington Post қайд этишича, Москва элитаси вакиллари мамлакат раҳбарияти ўзгариши эҳтимоли ҳақида шундай гапира бошлашганки, Путиннинг 20 йилдан ортиқ давом этган ҳукмронлиги даврида шу пайтгача бундай вазият кузатилмаганди. Аммо улардан ҳеч бири бу қандай ва қачон юз бериши мумкинлигини айта олмайди.
«Биз инқилобий вазиятга киришни бошладик, — деди мансабдорлардан бири нашрга. — Ҳамма нимадир — ҳокимият ёки уруш — ўзгаришини кутяпти. ‘Қирғийлар’ янада шафқатсизроқ ҳаракатларни истаяпти, ‘каптарлар’ умуман ҳеч қанақа урушни хоҳламаяпти. Сиёсий тизим алмашадиган фурсат пишиб етилмоқда. Лекин бу қандай юз беришини мен билмайман».
Изоҳ (0)