• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12834.61
    • RUB162.65
    • EUR14662.26
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +23°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Пул

    Ўзбекистонда банан ва папая етиштирилмоқда

    Ўзбекистонда кўп миқдорда банан, манго, папая каби мевалар етиштирилмаса-да, аммо улар тажриба тариқасида экилаётган ер майдонларидан яхши ҳосил олинмоқда. Бу ҳақда Қишлоқ хўжалиги вазирлиги хабар бермоқда.

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Қовун дарахти ёки папая — тропик ва субтропик иссиқ минтақаларда ўсувчи мевали дарахт бўлиб, совуққа чидамсиз. Ушбу дарахт 25 йилдан ошиқроқ муддат мобайнида гуллаб-яшнайди.

    «Папаин», яъни қовун дарахти мевасини озиқ-овқат саноатида гўштни юмшатиш, пиво тайёрлаш, сақичлар тайёрлашда ишлатилади. 

    Тиббиётда эса ундан қорасон яраларни, онкологик касалликларни ҳамда бўғим, юрак-қон томир тизим хасталикларини даволашда фойдаланилади. Тўқимачилик саноатида ипак ишлаб чиқариш, жунларни юмшатишда асқотади. Косметикада ундан ажойиб совун ва шампунлар олинади.

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Қовун дарахтининг пишган меваси инсонга C витаминини 100 фоиз, провитамин А нинг эса 60 фоиз кунлик меъёрини бериши мумкин. Бундан ташқари, унинг таркибида кальций, магний, калий, натрий, темир, фосфор ва бошқа кўплаб микроэлементлар мавжуд.

    Папаин мамлакат ер майдонларида ҳам синов-тажриба тариқасида экилмоқда. У асосан Ҳиндистон, Бразилия, Индонезия, Австралия, Непал, АҚШ, ЖАР, Нигерия каби мамлакатларда кўп миқдорда етиштирилади.

    Етиштириш 

    Қовун дарахти асосан, уруғидан кўпайтирилади. Аммо уни қаламчалаш ва пайванд қилиш йўли билан ҳам кўпайтириш мумкин. Уруғи эти ва плёнка қобиғидан ажратилади ва сўнгра сояда қуритилади. 

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Улар зич ёпиладиган идишда сақланади, бундай ҳолатда уларнинг унувчанлиги узоқ вақт сақланади. Қовун дарахти тупроққа у қадар талабчан эмас, лекин уни қумоқ тупроққа экмаслик керак. 

    Уни экаётганда тупроқни ортиқча намлаш керак эмас, бундай шароитларда қовун дарахтининг илдизи чириш касаллигидан зарарланади. Қовун дарахти кўчатларини йилнинг исталган вақтида етиштириш мумкин. Буни баҳорда, сернам об-ҳавода амалга ошириш мақсадга мувофиқдир.

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Тупроқ-иқлимга мос навлар 

    Ҳар бир мамлакатда шу жойнинг тупроқ-иқлимига мос ва касаллик ҳамда зараркунандаларга чидамли муайян турлар етиштирилади. 

    Қовун дарахтининг меваларини бир неча кунгача сақлаш мумкин ва у қайнатилган ҳолида озиқ-овқатга ишлатилади. Унинг кўпгина маданийлашган ва ёввойи турлари мавжуд: «Гарлеагуэрcифолиа Солмс», «Carиcа»,  «Боургани Солмс», эквадор қовун дарахти – «Чийсопетала Ҳеллс» ва бошқалар. 

    Қовун дарахтининг ғўза сингари бир йиллик шакллари ҳам бор бўлиб, улар уруғидан сепилади ва йил охирида йиғиб олинади. Тез ҳосилга киради. У уруғи экилгач, тахминан бир йилдан сўнг, гуллай бошлайди. Бироқ экилганидан уч ой ўтиб,  гуллаган ҳолатлари ҳам бўлган.

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Қовун дарахти иссиқсевар ўсимлик бўлиб, унинг фаол ўсиши учун кескин ўзгармайдиган 23-27 даражадаги ҳарорат зарур. Қишки даврдаги салқин ҳаво оқими баргларининг тўкилишига олиб келади. 

    Ҳарорат 15 даражадан пасайганда эса, ўсимликнинг умумий ўсиши ҳам секинлашиб қолади. Ҳаво ҳарорати 29-31 даражадан ошса, қовун дарахти учун салбий ҳолатлар юзага келади ва натижада ҳосилдорлик пасайиши мумкин.

    «Папаин» йил бўйи ҳосил беради. Эътиборлиси, унинг мевалари бир-биридан фарқ қилади. Эркак мевалар умуман бошқача шаклга эга бўлади: улар думалоқ, узунлиги 15-20 сантиметр, вазни 300-600 грамм бўлади. Мевалари ҳар хил ўлчамда, вазни ва шакл ҳам турлича. 

    Улар 170-230 кунда пишади. Мевалари узун шохчаларда осилиб туради. Пишган меванинг ранги урғочи меваникига ўхшаб кетади. Бундай меваларни истеъмол қилиш мумкин, улар серсув, этдор, жуда майин бўлиб, мазаси қовоқни, хурмони ва бироз тезпишар қовунларни эслатади. 

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Пўсти юпқа бўлгани боис, тез бузилади. Меваларни сарғая бошлаган вақтда узиб олиш ва уларни тўлиқ пишгунга қадар қоронғу жойда 3-5 кун сақлаш ҳам мумкин.

    Мевалари янгилигида истеъмол қилинади. Улардан желе, сироп, шарбатлар тайёрланади. Қовун дарахтининг мевалари жуда фойдали ва тўйимли бўлгани учун кўпгина тропик ва субстропик мамлакатларда нонуштада севиб истеъмол қилинади. Шунингдек, ундан турли салатлар, пироглар, шарбатлар ва қандолатчилик маҳсулотлари тайёрлашда ишлатилади.

    Бахтиёрлик ҳиссини берувчи банан

    Фойдали мевалардан бири банандир. Айниқса, у болаларнинг саломатлигини мустаҳкамлашда асқотади. Банан банансимонлар оиласига мансуб кўп йиллик тропик ўсимлик ҳисобланади. У дастлаб Африка, Осиёнинг тропик ва субтропик зоналари ҳамда Малайя архипелагида етиштирилган. Ҳозирда асосан Лотин Америкаси мамлакатларида ўстирилади.

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Банан дарахтининг бўйи 15 метргача етади. Бир туп дарахт 300 донагача, яъни 60 килограммгача мева тугади. Меваси ҳўл ва қуритилган ҳолда истеъмол қилинади.

    Банан таркибида А, С витаминлари, фосфор, калий, клетчатка, табиий шакар мавжуд. У қондаги глюкоза миқдорини соғлом сақлашга кўмаклашади.

    Шунингдек, кўпгина касалликларга даво бўла олади. Банан ошқозон кислотасини зарарсизлантириб, жиғилдон қайнашини бартараф этади. Унинг таркибида сув кам бўлса-да, шакари ва калорияси юқори. Жисмоний машғулотлар олдидан бир дона банан истеъмол қилиш қувватнинг тўлиқ тикланишига ёрдам беради.

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Фото: Қишлоқ хўжалиги вазирлиги

    Гарчи банан фойдали мева бўлса-да, унинг истеъмолга яроқсиз навлари ҳам бор.

    У илдиз бачкилари ёрдамида кўпаяди. Айрим турларидан балиқчиликда фойдаланиладиган арқонлар, балиқ овлаш тўрларида ишлатиладиган тола (абака) олинади.

    06.09.2022, 18:21   Изоҳ (0)   13314
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    «Чўнтагимда 500 доллар қолган эди» — АҚШда яшаб «Uber» компаниясида ишлаётган ўзбекистонлик IT-мутахассиси ҳикояси

    05.09.2022, 21:14

    Ўзбекистонда йил бошидан бери маҳаллий парвозлар нархи сезиларли даражада ошди

    05.09.2022, 20:36

    «Газпром» ва «Лукойл»га алоқадор шубҳали ўлимлар: олти ой ичида саккиз нафар россиялик тадбиркор ҳалок бўлди

    05.09.2022, 20:07

    Байрам кунларида қандай қилиб озиқ-овқатни тежаш орқали дунёни очликдан халос этишга ҳисса қўшиш мумкин?

    03.09.2022, 15:13

    Нега Нигерияда диндор болалар кўчада тиланчилик қилади?

    29.08.2022, 23:22

    Марсда сабзавот ўстириш қанчалик ҳақиқатга яқин?

    29.08.2022, 12:43
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    МКБАНК халқаро молия бозорида: Қозоғистон банкларидан 15 миллион доллар жалб қилинди


    Чирчиқдаги янги боғ - замонавий кўнгилочар ва дам олиш маскани очилди


    Абадий ишончлилик ва хавфсизлик: GWM соҳанинг янги стандартларини жорий этмоқда


    ЛУКОИЛ: ёш истеъдодлар овози катта саҳнада янгради


    Xon Saroy томонидан анъанавий “Менинг орзуйимдаги уй” расмлар танлови бошланди 


    Chery газга ўтмоқда: кафолат тўлиқ сақланиб қолинади, ўрнатиш эса 31 майгача бепул! 


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    Сўзлар аҳамиятга эга: TBC Bank 8 март табрикларини пулларга айлантириб, аёллар тадбиркорлигини қўллаб-қувватлади


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- халқаро PLAS-Форумида қатнашди


    Янгийўлда “Томорқа мактаби” очилди


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    Ўзбекистон Миллий банки Хитой юани айирбошлаш хизматини Тошкент шаҳри ва пойтахт аэропортида йўлга қўйди


    Centrum Air янги Airbus A320neo — авиапаркидаги тўққизинчи самолётни қабул қилиб олди 


    Систит — бу уят эмас!


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда

     

    Тавсия этамиз

    Гитлердан сўнг энг машҳур нацист – дорга осилган Риббентропнинг аянчли тақдири

    31 май, 19:25

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    34 ёшли аёл 24 соат ичида турникда тортилиш бўйича Гиннес рекордини ўрнатди

    Дунё | 3 июн, 00:00

    “Трамп Путин ва Зеленский билан учрашувга тайёр” — Оқ уй матбуот котиби 

    Дунё | 2 июн, 23:45

    “Украина ўт очишни тўлиқ тўхтатишни талаб қилмоқда” — Владимир Зеленский

    Дунё | 2 июн, 23:30

    Парижда Макроннинг ҳайкали ўғирлаб кетилди

    Дунё | 2 июн, 23:15

    Япония 10 минг нафар ўзбекистонлик мутахассисни иш билан таъминлайди

    Ўзбекистон | 2 июн, 22:58

    Истанбулда Россия ва Украина ўртасидаги музокараларнинг иккинчи босқичи бўлиб ўтди. Нималарга келишилди?

    Дунё | 2 июн, 22:40

    Ямал “Олтин тўп” ҳақида гапирди

    Спорт | 2 июн, 22:28

    Наманганда Onix люкидан танасини чиқариб ҳаракатланган қиз узр сўради (видео) 

    Ўзбекистон | 2 июн, 22:25
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.