Сўнгги янгиликлар Асосий янгиликлар Энг кўп ўқилган
Ўзб
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng

Daryo.uz Daryo.uz

  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
Сўнгги янгиликлар
    • USD 12190.01
    • RUB 126.91
    • EUR 12987.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentда
      +14°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter

    Daryo logo white Daryo logo dark

    • Маҳаллий
      • Меҳридарё
      • Бошқалар
    • Марказий Осиё
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
      • Афгонистон
    • Дунё
    • Пул
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
      • Бизнес
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
    • Колумнистлар
    • Мультимедиа

    Daryo.uz Daryo.uz

    Молия

    Ўзбекистонда нақд пулга бўлган талаб нега ошмоқда?

    14.07.2022, 17:23 34703

    Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти экспертлари сўнгги ойларда нақд пулга талаб ошишига сабаб бўлаётган омилларни таҳлил қилди.

    Фото: «Дарё» / Мадина Нурман

    Фото: «Дарё» / Мадина Нурман

    Нақд пулга талабнинг ошишига узоқ муддатли омиллар (иқтисодий ўсиш, демографик ўзгаришлар ва молия секторининг ривожланиши) билан бир қаторда қуйидагилар таъсир кўрсатмоқда: 

    • мавсумий иқтисодий фаолликнинг ошиши;
    • чет элдан пул ўтказмалари кўпайиши; 
    • валюта курслари барқарорлиги.

    2022 йил 1 июнь ҳолатига кўра, муомаладаги нақд пуллар ҳажми 36,9 трлн сўмга етиб, 2017 йилнинг 1 июнь ҳолатига (13,2 трлн сўм) нисбатан 2,8 баробар ошди. 

    Аммо нақд пулларнинг кенг маънодаги пул массаси таркибидаги улуши камайиб бормоқда. 

     

    Ушбу кўрсаткич 2017 йил 1 июнда 31,2 фоизни ташкил этган бўлса, 2022 йилнинг шу даврига келиб 23 фоизгача камайди. 

    2017 йилдан бошлаб нақд пулга бўлган талаб мавсумий характерга эга бўлиб келмоқда. 

    Апрель май ойларидан бошлаб иқтисодий фаолликнинг жадаллашуви нақд пулга бўлган талабни оширади ва ушбу тенденция ноябрь ойларига қадар давом этади. 

    Иқтисодий фаоллик қуйидаги сабабларга кўра ошади:

    • тўй ва шунга ўхшаш маросимлар сонининг кўпайиши; 
    • қурилиш ишларининг тезлашиши;
    • дам олиш ва улар билан боғлиқ харажатларнинг ортиши; 
    • ёзги пишиқчилик ва бошқалар. 

    Ноябрдан март ойигача бўлган даврда муомаладаги нақд пул ҳажми сезиларли даражада камаяди. 

    Апрель ноябрь ойларида чет элдан пул ўтказмаларининг кўпайиши билан аҳоли томонидан валюта сотуви ҳажми ҳам ошиб боради. 

     

    Сўмнинг долларга нисбатан қадрининг мустаҳкамланиши ёки барқарорлигини сақлаб туриши шароитида ушбу тенденция янада жадаллашади.  

    2022 йилнинг 5 ойида пул ўтказмалари ҳажми 4,19 млрд долларни ташкил этиб, ўтган йилнинг мос даврига (2,61 млрд доллар) нисбатан 61 фоизга ёки 1,58 млрд долларга кўпайди. 

    Мазкур даврда банклар томонидан жисмоний шахслардан 4,32 млрд доллар миқдорида валюта сотиб олинди ва бу ўтган йилнинг мос даврига (2,72 млрд доллар) нисбатан 59 фоизга кўпроқ ҳисобланади. 

    Катта ҳажмдаги олди-сотди операцияларини (уй-жой, машина олди-сотдиси) хорижий валютада (доллар, евро) амалга оширилганда, ўз-ўзидан миллий валютага талаб камаяди. 

    Ички валюта бозорида сўмнинг долларга нисбатан қадрининг ошиши ортидан аҳолининг кўпчилиги хорижий валютадаги жамғармаларини миллий валютага ўтказишни афзал кўра бошлади. 

     

    Валюта курси барқарорлиги сақланиб турган бир шароитда 2022 йил 15 июлдан 200 минг сўмлик банкноталарнинг муомалага чиқарилиши катта ҳажмдаги нақд ҳисоб-китобларни осонлаштириб, долларлашув даражасини янада камайишига хизмат қилиши мумкин.  

    Сўнгги 4 йилда тўлов тизимининг ривожлантирилиши натижасида нақд пулсиз ҳисоб-китоблар ҳажми сезиларли даражада ошди. 

    Муомаладаги банк карталари сони 1,7 баробарга, ўрнатилган тўлов терминаллари сони 1,8 баробарга, банкомат ва инфокиоскалар сони 2,7 баробарга кўпайди. 

     

    2022 йил январь май ойларида тўлов терминаллари орқали тушган тушумлар ҳажми 58,2 трлн сўмга етди. 

    Бу ўтган йилнинг мос даврига (39,9 трлн сўм) нисбатан 1,5 баробар (2018 йил январь май ойларига (23 трлн сўм) нисбатан 2,5 баробар кўпдир.  

    Аввалроқ Марказий банк Ўзбекистонда 15 июлдан бошлаб 200 минг сўмлик банкноталар муомалага чиқарилишини маълум қилганди.

    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Саудия Профессионал Лигаси. “Ан-Насср” 7 та гол урилган ўйинда “Ал-Аҳли” устидан ғалаба қозонди, Роналдудан дубль

    Бугун, 01:12

    Эмомали Раҳмон Европада Қуръон ёқилишига муносабат билдирди 

    Кеча, 23:55

    Қозоғистон бутун Марказий Осиёни ўсимлик ёғи билан таъминламоқчи

    Кеча, 23:40

    Афғонистонда 12 яшар қиз ов милтиғида отиб ўлдирилди

    Кеча, 23:25

    Ханчжоу—2022. Футбол бўйича Ўзбекистон терма жамоаси Гонгконгни мағлуб этди, стол теннисида эса имконият бой берилди

    Кеча, 23:24

    Қирғизистонда транспорт бекатлари интернет ва кондиционер билан жиҳозланади

    Кеча, 23:10

    Бош вазир истеъфосини талаб қилаётганлар, сотувга чиққан iPhone 15, АҚШга келаётган рекорд даражадаги мигрантлар — 22 сентябрь суратлари

    Кеча, 22:50

    Туркманистон Хитойга газ етказиб беришдан тушган даромадни оширди

    Кеча, 22:36

    “Фаластинликлар Араб-Исроил келишувларига вето қўймаслиги керак” — Нетаняху

    Кеча, 22:22

    Россия мудофаа харажатларини мислсиз даражада оширмоқчи: Bloomberg суммани очиқлади 

    Кеча, 21:16

    Тавсия этамиз

    Бош вазир истеъфосини талаб қилаётганлар, сотувга чиққан iPhone 15, АҚШга келаётган рекорд даражадаги мигрантлар — 22 сентябрь суратлари

    22:00 / 22.09.2023

    “Док-1 Макс” иши: 33 минг доллар олди-бердисида воситачилик қилгани айтилган айбланувчига қамоққа олиш тарзидаги эҳтиёт чораси қўлланди

    15:00 / 22.09.2023

    Намангандаги болаларнинг оммавий заҳарланиши Соғлиқни сақлаш вазири назоратида экани маълум қилинди

    07:00 / 22.09.2023

    “Беш-олти фуқаро ўтирибди. Орқа эшикдан чиқиб кетинг хўжайин, деб сизни халқдан узиб қўядиганлар ҳам бўлади” — Зоир Мирзаев раҳбар инқирози ҳақида

    23:00 / 21.09.2023

    МОЛИЯ

    Пул

    “Олтин васвасаси”: Нима учун Марказий Осиё давлатлари олтинга пул тикмоқда?

    17:00 / 22.09.2023

    Олтинга инвестиция киритиш ишончлими?

    20:00 / 21.09.2023

    Ўзбекистон уран қазиб олиш бўйича дунёда 5-ўринда. Асосий кўрсаткичлар

    16:00 / 15.09.2023

    Меҳнат дафтарчаси йўқолса, қандай қилиб пенсияга чиқиш мумкинлиги тушунтирилди

    14:00 / 09.09.2023

    Кўп ўқилганлар

    Чустдаги болалар заҳарланиши бўйича Бош прокуратура жамоатчиликдан тасдиқланмаган хабарларни тарқатмасликни сўради 

    01:00 / 22.09.2023

    Чустда болаларнинг оммавий заҳарланиши ортидан соғлиқни сақлаш вазири ўринбосари Элмира Боситхонова ишдан олингани ҳақидаги хабарлар юзасидан изоҳ берилди

    13:00 / 22.09.2023

    Саратонни енгган, лифтда кўзи ёриган ва оғир дардга чалинган турмуш ўртоғини парваришлаётган Саида Раметова 66 ёшда (фото, видео)

    13:00 / 22.09.2023

    Шавкат Мирзиёев Чустдаги болалар заҳарланиши ҳолатига муносабат билдирди

    19:00 / 22.09.2023

    Нафақат гўзаллиги, балки истеъдоди билан ҳам томошабинларнинг қалбидан жой олган турк актрисалари (фото)

    09:00 / 22.09.2023
    About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2023

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    Нимани қидирамиз?