Ресурслардан самарасиз фойдаланиш оқибатида Ўзбекистоннинг иқтисодий ўсиши пасаймоқда
Ўзбекистон энергетика ва минерал ресурсларга, жумладан, табиий газ, олтин, мис, уран ва кўмир захираларига бой 30 та давлат қаторига киради. Бу «Дарё»га Жаҳон банкининг Uzbekistan: The Second Systematic Country Diagnostic ҳисоботидан маълум бўлди.
Иқтисодий модель табиий ресурслар билан таъминланганлигидан мамлакат фаол фойдаланади, аммо бу ёндашув мамлакат учун қимматга тушмоқда. Аҳоли учун бу ресурслардан олинадиган фойда чегараланган, атроф-муҳитга салбий таъсири эса жуда юқори.
2016 йилдаги сўнгги натижаларга кўра, кенг тарқалган ер деградацияси ялпи ички маҳсулотнинг 4 фоизига тенг йўқотишларга олиб келган. Ўзбекистон бутун дунёда сувдан самарасиз фойдаланувчи давлатлар қаторида туради, бунга сабаб мамлакатдаги қишлоқ хўжалиги соҳасидир.
Буни қандай тузатиш мумкин?
Ҳукумат хусусий сектор кўмагида яшил иқтисодиётга устувор аҳамият бериб, қисқа муддатли атроф-муҳитни яхшилаш ва самарадорликни оширишга эришиши мумкин.Ўзбекистон иссиқхона газлари эмиссияси интенсивлиги бўйича дунёда бешинчи ўринда, мамлакатнинг ялпи ички маҳсулот бирлигига тўғри келадиган энергия сиғими ҳам дунёда энг юқори ўринлардан бирини эгаллайди.
Ифлослантирувчи моддалар эмиссияси интенсивлиги сўнгги йигирма йил ичида камайиб кетганига қарамай, Марказий Осиё минтақасидаги қўшниларига нисбатан бу кўрсаткич давлатда икки баравар кўпдир.
Ўзбекистонда иссиқхона газлари эмиссияси бўйича етакчи ўринни энергетика сектори эгаллаб турибди, унга умумий чиқиндиларнинг 79 фоиз тўғри келади. Қишлоқ хўжалигида эса 15 фоиз.
Энергетикада ҳам, қишлоқ хўжалигида ҳам иқлим таъсирини юмшатиш бўйича улкан чора-тадбирлар белгиланган, бунда хусусий сектор, айниқса, муҳим рол ўйнайди.
Аввалроқ Ўзбекистонда яшил технологияларни ҳаётга татбиқ этишдаги муаммолар ҳақида хабар берилган эди.
