Макрон ва Байден дунёда озиқ-овқат маҳсулотлари инқирози кузатилишидан огоҳлантирди

Украинадаги ҳодисалар туфайли бутун дунёда озиқ-овқат маҳсулотлари етишмовчилиги туфайли инқироз юзага келиши мумкин. Бу ҳақда G7 давлатлари саммититда Франция президенти Эммануэль Макрон маълум қилган, унинг ҳамкасби АҚШ давлат раҳбари Жо Байден ҳам мазкур масаладан хавотирда эканлигини билдирган.

«Вазият озиқ-овқат инқирозини юзага келтириши, бир қатор мамлакатларда оғир ижтимоий ҳодисалар ва улкан сиёсий оқибатларга сабаб бўлиши мумкин», — дея Макрон сўзларидан иқтибос келтирган BFMTV.

Унинг сўзларига кўра Россиянинг Украинада олиб бораётган махсус ҳарбий ооперацияларнинг тўғридан-тўғри таъсири туфайли экин экиш ишлари хавф остида қолиб кетган.

Франция президенти ҳарбий ҳаракатлар сабаб Россия ва Украинадан дон маҳсулотларини оладиган айрим мамлакатларда қийинчиликлар даври бошланганини қайд этган ҳамда Мисрни шундай давлатлардан бири сифатида мисол қилиб келтирган. Макроннинг фикрича қисқа вақт давомида кузатилган бундай муаммолар вазият 12 – 18 ойдан кейин янада жиддийлашиши мумкинлигидан далолат бермоқда.

Воқеалар ривожининг бундай кечишини олдини олиш учун Макрон зудлик билан «ўт очиш тартиби»ни бекор қилиш, «озиқ-овқат маҳсулотлари экспортига нисбатан чекловларни» олиб ташлаш ва «экинлар экиш учун» имкониятлар яратиш зарурлигини таклиф қилган.

«Озиқ-овқат етишмовчилиги ростдан ҳам кузатилади», — деган АҚШ президенти Байден саммитдан кейин ўтказилган матбуот анжуманида.

У ҳам G7 «Катта еттилик» мамлакатларининг раҳбарлари бундай инқирозни олдини олиш мақсадида буғдой етиштириш ҳажмини ошириш масалаларини муҳокама қилишганини таъкидлаган. Байден Европа ва бошқа хориж мамлакатларида ташқарига озиқ-овқат маҳсулотлари етказиб беришга нисбатан чекловлар қўллаш масалалари ҳақида суҳбатлашилганини ҳам айтиб ўтган.

БМТ озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилотининг бош иқтисодчиси Максимо Тореро март ўрталарида Украинадаги уруш туфайли агросаноат озиқ-овқат маҳсулотларини етказиб берилишидаги муаммолар дунёда инқирозни юзага келтириши ҳақида гапирганди.

«Озиқ-овқат маҳсулотларининг нархи борасида муаммолар кузатилди. Мамлакатлар ҳозир қилаётган иш вазиятни янада чигаллаштирди ва уруш озиқ-овқат маҳсулотлари инқирозини жуда осон юзага келтириши мумкин», — деган БМТ эксперти.

Буғдой нархи Украинадаги вазият фонида маҳсулот танқис бўлиб қолиши борасидаги хавотирлар туфайли кўтарилган. 4 март ҳоалтига буғдой нархи бир ҳафта ичида бушел учун 11,31 долларга етган яъни 43,4 фоизга ошган. Бу маҳсулот сотувида охирги 14 йил ичида кузатилган максимум қиймат.

15 март куни Россия ҳукумати Евросиё иқтисодий иттифоқига аъзо давлатлар Арманистон, Беларусь, Қозоғистон, Қирғизистон ҳудудларига 30 июнга қадар ғалла экспортига чекловлар белгилаган. Россия вазирлар маҳкамаси мазкур қарор ташқи чекловлар шароитида ички озиқ-овқат бозорини ҳимоя қилиш мақсадида қабул қилинганини тушунтирган.