«Бир кун аввал ўзимни кўприкдан сувга ташламоқчи бўлиб тургандим, эртаси куни эса уйли бўлдим». Қорақалпоғистонда янги барпо этилган ижтимоий шаҳарча ва у ерда яшайдиган оилалар тақдири

Шавкат Мирзиёев 23—24 февраль кунлари Қорақалпоғистон Республикасида бўлиб қайтди. Биз журналистлар гуруҳи ушбу ташрифдан бир кун аввал Қорақалпоғистонга етиб бориб, кун давомида президент ўтган йилларда бориб кўрган, бугунги кунда эса амалда бажарилган лойиҳаларнинг айримлари билан танишдик. Улардан бири Хўжайли тумани «Саришунгул» овул фуқаролар йиғини ҳудудидаги ижтимоий шаҳарча бўлди.

Шавкат Мирзиёев 2017 йилнинг 20—21 январь кунлари Қорақалпоғистонга ташрифи давомида «Мурувват» аёллар интернатида ҳам бўлиб, муассаса фаолияти билан танишган, бу ердаги шарт-шароитларни янада яхшилаш бўйича кўрсатма ва тавсиялар берган эди. Давлат раҳбари кўрсатмалари асосида «Мурувват» уйи Нукус шаҳри ҳудудига кўчирилган. Бу манзилда эса эндиликда ижтимоий шаҳарча барпо этилган.

Қиймати 7,6 миллиард сўм бўлган мазкур лойиҳа биноси 3 та блокдан иборат. Ушбу бинода ёлғиз яшаётганлар, боқувчисини йўқотган хотин-қизлар, кам таъминланган ва уй-жойга муҳтож бўлган 124 та оила яшаши учун барча шароит яратилган. Шунингдек, ижтимоий шаҳарчада «Тиббий-ижтимоий хизматлар кўрсатиш маркази» хизмат хоналари ташкил этилган бўлиб, шу жойнинг ўзида боқувчисини йўқотган кексаларга сифатли ижтимоий хизмат кўрсатилади.

Ижтимоий шаҳарчада ҳоким ёрдамчиси ҳамда профилактика инспектори хоналари мавжуд. Шунингдек, мазкур ҳудудга жамоат тартибини сақлаш ва назорат қилиш мақсадида кузатув камералари ўрнатилган.

Бундан ташқари, шаҳарчада 50 ўринли болалар боғчаси, «Ишга марҳамат» мономаркази филиали ташкил этилади. Шунингдек, бу жойда спорт зал, спорт майдончаси, кутубхона, IT-марказ, Wi-Fi зонаси, компьютер хонаси, дўкон, маиший хизмат кўрсатиш шохобчалари, сартарошхона, пойабзал тикиш устахонаси, тўйхона, нон ва нон маҳсулотларини ишлаб чиқариш цехи ва аҳоли учун бошқа шароитлар яратилади.

«Дарё» мухбири бу ерда яшаётган оила вакиллари, шунингдек, масъуллар билан суҳбатда бўлди.

Хўжайли тумани ҳокимининг хотин-қизлар масалалари бўйича ўринбосари Замира Хўжамуродованинг таъкидлашича, бугунги кунда фақат 1-қаватда оилалар истиқомат қилишмоқда, яқин орада 2 ва 3-қаватларга ҳам оилалар олиб келинади.

Оилаларнинг барчаси ўзимизнинг туманимиздан танланган. Асосан, ногирон, ижтимоий ҳимояга муҳтож хотин-қизлар, вояга етмаган ногирон фарзандини тарбиялаётган оилаларга уйлар берилган. Масалан, бир оиламизнинг мия саратонига чалинган ўғли бор эди. Улар бор маблағларини ўғлининг даволаниши учун сарфлашган. Бироқ уларнинг ўғли вафот этди. Оиланинг аҳволи эса яхшиланмади. Оила боши ногирон, унинг аёли эса туман тиббиёт бирлашмасида ишлайди.

Бизнинг мақсадимиз фақатгина оилаларга уй бериш эмас, балки уларни иш билан таъминлаш. Бу ердан сал нарироқда иссиқхоналар бор, оилалар ўша ерда ишлашади, кимдир иссиқхонада ишлашни билмаса, ўзимиз ўргатамиз. Ҳар бир оилага алоҳида иссиқхона берилган. Шунингдек, яқин атрофда тикув цехи бор, оилалар вакиллари ўша ерга ҳам ишга киришлари мумкин. Бундан ташқари, пишириқ пишириш, сартарошлик курсларимиз бор, кимдир қизиқса, шу каби касбларга ҳам ўргатамиз.

Ижтимоий шаҳарчада болалар учун 25 кишилик боғча ҳам ташкил этилган. Шунингдек, бу ерда дорихона, озиқ-овқат дўконлари ҳам бор.

Хўжайли тумани ҳокимининг хотин-қизлар масалалари бўйича ўринбосари Замира Хўжамуродова

Биз туман ҳокимининг ўринбосари айтиб ўтган оила вакиллари билан ҳам суҳбатда бўлдик.

Ижтимоий шаҳарчага кўчиб келишимиздан аввал 15 йил давомида ижарада яшадик. Бизнинг 2007 йилда туғилган Бобуржон исмли ўғлимиз бор эди. У мия саратони билан касалланди. Ўғлимиз доим айтар эди, «ая, ҳамма нарсамиз бор, лекин уйимиз йўқ», деб. Уни шифокорларга кўрсатиб юрган вақтларимизда ҳаётдан кўз юмди. Шундан сўнг, уй-жой қилишга шароитимиз бўлмади, турмуш ўртоғим ҳам ўпкасидан касалланиб қолди. У киши меҳнатга лаёқатсиз бўлдилар. Бир ўзим жуда қийналдим. Қийин шароитда яшар эдик.

Кейин эса бизга шароитлари бор уй беришди. Ҳозирги кунда бир нафар фарзандимиз ҳам бор.

Ўзимизни маблағ тарафдан тиклаб олиш учун бир сотихлик иссиқхона ҳам берилди. У ерга маҳаллий қора картошка экканмиз. Насиб қилса, унинг ҳосилини ҳам оламиз. Бу ерда бир инсон учун ҳаёт давомида нима керак бўлса, ҳамма нарса яратилган.

Дилноза Рахмонқулова

Биз билан суҳбатлашган яна бир оиланинг тақдири эса анчагина мураккаб синовлардан ўтган. 32 ёшли Сайёра Садикова дастлаб турмушидан ажралган, 7 йилга озодликдан маҳрум этилган, бир йилдан сўнг афв этилган, узоқ йиллар мобайнида ижарада яшаб юрган, ўзини кўприкдан ташламоқчи бўлган, эртаси куни эса унга уй берилганини маълум қилишган.

Мен 2014 йили турмушдан ажрашганимдан кейин ота-онам билан бирга яшадим. Яшаган вақтларимизда укамнинг турмуш ўртоғи — келинимиз билан келишмаганман. Фарзандимни уйга ташлаб, ишга чиқиб кетганимда жанжал бўлган. Шу сабаб уйдан ҳам чиқиб кетганман.

Ўша вақтларда бир хатога йўл қўйдим, кейин эса 7 йилга озодликдан маҳрум этилдим. Орадан бир йил ўтиб, афв қилиндим. У ердан чиқиб келгач, узоқ вақт давомида ишга жойлаша олмадим.

Фарзандимни ота-онамга ташлаб кетгандим, мен қамоқдан чиқиб келганимда у 3,5 ёшда эди. Кейин эса фарзандим билан 4 йил давомида ижарада яшадик. Шундай кунлар бўлганки, ўзим ишлаб, фарзандимни бир ўзини ташлаб кетдим, ижарада яшайдиган уйимизнинг пулини тўлолмаганимиздан чиқиб кетиб, кўчада яшадик. Анча вақт президент порталига, туман ҳокимлигига уй-жой масаласида мурожаат билан чиққанман. Бизнинг мурожаатимиз қабул қилиниб, уйли бўлдик.

Ижарада яшаб юрган вақтларимиз ўғлим «биз қачон уй оламиз, бошқа синфдошларимнинг уйи бор, бизники йўқ», дерди. Бу ерга кўчиб келганимизда «ая, бу бизнинг уйимизми?», деганида уни қаттиқ қучоқлаб йиғлаб юбордим.

4 февраль куни ўғлимнинг туғилган куни эди. 3 февраль куни кечқурун эса ҳокимиятдан телефон қилишди ва менга уй беришганини айтишди. Бу уй ўғлимнинг туғилган кунига совға бўлди. Ўғлимга эртага кўчишимизни, бизга уй беришганини айтиб йиғласам, у ҳам менга қўшилиб йиғлади.

Ўғлим туғилган кунига велосипед олиб беришимни сўраганди. Ўзим ишласам-да, велосипедни олиб беролмадим. Кейин унга «велосипед эмас, президентимиз сенга уй-жой совға қилдилар», деб айтдим.

3 февраль куни кечқурун пулим йўқлигидан, ўғлимга ҳеч нарса олиб беролмаганимдан қаттиқ стрессга тушиб, ичимдаги бор нарсани чиқариб йиғлаш учун Бек кўприк номли кўприкка келгандим. Ўзимни кўприкдан сувга ташлаб юбормоқчи бўлдим. Ўша ерда турганимда Миллий гвардия ходимлари мени ушлаб қолишганди. Кейин эса ота-онам билан телефонда гаплашдим. Улар «сен ўлиб кетаверасан, лекин бу ерда фарзандинг қолиб кетади. Келажакда у ҳам сендан ортиқ бўлмайди, у ҳам қамалади, яхши бўлмайди. Биз ҳам қари кишилармиз, қачондир вафот этамиз», дейишди. Фарзандим ҳам телефонда «мени ташлаб кетяпсизми?», деб йиғлади, мен ҳам унга қўшилиб йиғладим.

Агар ўша вақтда ўзимни сувга ташлаб юборганимда бу нарсаларни кўрмас эдим, фарзандим ҳам етим бўлиб қолар эди. Ҳозир бу ердалигимни кўриб «туш бўлса керак», дейман. Ахир уй беришларидан бир кун аввал кўприк устида ўзимни сувга ташлаш учун тургандим. Энди фақат фарзандим учун яшайман.

Бу ерда барча шароитлар, жумладан, болалар боғчаси, иссиқхоналар бор. Шунингдек, касбга ўқиш учун шароитлар ҳам қилиб беришди. Мен гўзаллик салонида ишлаш учун ўқимоқчиман. Фарзандим компьютерга қизиқади, у ҳам бу борада ўқияпти. Бундан ташқари, бизга иссиқхона беришди, ўша ерга картошка экканмиз.

Ҳозирги кунда қийин аҳволдаги аёлларга нотўғри йўлларга кирмасликларини, фақат ва фақат сабр қилишларини айтиб қоламан.

Сайёра Садикова

Албатта, ҳар бир қийинчилик вақтлар ўтиб ортда қолади. Давлат ҳам ўзининг фуқароларига бефарқ эмас. Бу нарсаларни айнан шу лаҳзаларда, ушбу қаҳрамонларимиз каби турли тақдирларни кўрган инсонлардан эшитиб, билиб олиш мумкин.