«Марказий Қизилқум» миллий табиат боғи ва «Оқтоғ-Томди» давлат қўриқхонаси ташкил этилди
Навоий вилоятининг Учқудуқ туманида умумий майдони 1,2 миллион гектар бўлган «Марказий Қизилқум» миллий табиат боғи ва Томди туманида умумий майдони 40 минг гектар бўлган «Оқтоғ-Томди» давлат қўриқхонаси ташкил этилди. Бу ҳақда Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш қўмитаси хабар берди.
Мазкур табиат боғи ва қўриқхона Ўзбекистон президентининг «Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси тизимида муҳофаза этиладиган табиий ҳудудлар ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарори билан давлат табиатни муҳофаза қилиш муассасаси шаклида ташкил этилган.
Таъкидланишича, муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларнинг ташкил этилиши муносабат билан Ўзбекистон ҳудудига нисбатан муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларнинг умумий майдони улуши 11,2 фоизга етказиш амалга оширилди.
«Ташкил этилган табиат боғи ва давлат қўриқхонасининг ҳудудлари жуда муҳим ва бой биохилма-хилликга эгадир. Миллий табиат боғи ва давлат қўриқхонаси Қизилқум чўлининг ноёб табиий мажмуа ва объектларини, шу билан бирга йўқолиб кетиш ҳавфи остида бўлган ноёб ҳайвонлар ва қушларни ҳамда ўсимлик турларини, у ерлардаги ландшафтларни муҳофазага олади», — дейилади хабарда.
Миллий табиат боғи ва давлат қўриқхонаси фаолияти йўлга қўйилиши натижасида Қизилқум чўлининг марказий қисмидаги табиий мажмуа ва объектлар, шу жумладан, Ўзбекистон «Қизил китоб»ига киритилган 30 дан ортиқ турдаги ноёб ҳайвон турлари, 10 дан ортиқ ўсимлик турлари ҳудудий жиҳатдан муҳофаза остига олинади. Қайд этилишича, мазкур муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларда ноёб ҳайвон тури – жайроннинг Қизилқум чўлидаги популяциясининг қарийб 80 фоизи ҳаёт кечиради.
Ушбу муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларнинг ташкил этилиши минтақадаги табиий мажмуаларнинг қайта тикланишига ҳамда экологик хавфсизликка бўлган таҳдидларнинг, яъни, чўлланишнинг ортиб бориши, ҳавонинг қум ва чанг зарралари билан ифлосланиши, иқлимнинг кескин ўзгаришига таъсир кўрсатувчи салбий омилларнинг олди олинишига шароит яратади.
« ‘Марказий Қизилқум’ миллий табиат боғи ва ‘Оқтоғ-Томди’ давлат қўриқхонасининг ташкил этилиши муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларда ноёб ҳайвонлар ва ўсимликлар ҳамда табиий мажмуаларнинг муҳофаза қилиниши натижасида яқин ўн йиллик даврда ҳайвонларнинг бош сони камида 15 фоизга ортиши, ўсимлик популяцияларининг тарқалиш ареаллари 20 фоизга кенгайишига эришилади», — дея таъкидланади хабарда.
Эслатиб ўтамиз, 2021 йилда Қорақалпоғистондаги Мўйноқ туманида умумий майдони 280 507 гектар бўлган давлат табиатни муҳофаза қилиш муассасаси шаклидаги «Судоче-Акпетки» давлат буюртма қўриқхонаси ташкил этилганди.
