• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12904.51
    • RUB161.99
    • EUR14575.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +28°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Иқтисодиёт

    Ўзбекистоннинг ЯИМ ҳажми 7,4 фоизга ошди. Бунинг оддий аҳолига таъсири қандай?

    Давлат статистика қўмитаси матбуот хизмати маълумотларига кўра, 2021 йилда Ўзбекистонда ялпи ички маҳсулот (ЯИМ) ҳажми 7,4 фоизга ўсиб, 734,6 трлн сўмни ташкил қилди.

    Бу кўрсаткич аввалги йилларга нисбатан баландроқ бўлди. Хусусан, 2020 йилда ЯИМ ҳажмида 1,6 фоизлик ўсиш қайд этилган эди. 2019 йил якунлари бўйича эса Ўзбекистонда ЯИМ ўсиши 5,5 фоизни ташкил этган. 2018 ва 2017 йилларда бу кўрсаткич мос равишда 5,1 ва 5,3 фоизга тенг эди.

    Фото: «Дарё» / Мадина Нурман

    Фото: «Дарё» / Мадина Нурман

    ЯИМнинг ўсиши мамлакатда кўпроқ маҳсулот ва хизматлар ишлаб чиқарилганлигини англатади ва бу давлат бюджетига солиқ тушумларини кўпайтиради. 

    ЯИМнинг камайиши иқтисодий таназзулнинг белгиси бўлиши мумкин: одамлар камроқ сотиб олади, компаниялар камроқ ишлаб чиқаради, бизнес ва давлат даромадлари пасаяди.

    Бизнинг ҳаёт сифатимиз ЯИМ ўсиши ёки ўсмаслигига чамбарчас боғлиқ. 

    ЯИМга қандай ҳолатлар ўз таъсирини кўрсатади? 

    Биринчидан, иш ва иш ҳақи орқали таъсир кўрсатиш мумкин. Агар компания маҳсулот миқдорини кўпайтириш учун ишлаб чиқаришни кенгайтирса, у янги ишчиларни ёллайди ва иш ҳақини оширади.

    Иккинчидан, солиқлар орқали. Компаниялар ўз фойдаларидан бюджетга солиқ тўлайди ва улардан давлат ўқитувчилар, шифокорлар ва бошқа тоифадаги ишчиларга иш ҳақи, ижтимоий нафақалар тўлайди. Фуқароларни иш билан таъминлайдиган инфратузилма лойиҳаларига пул ажратади. 

    Шунга кўра, компаниялар қанча кўп ишласа, маҳсулот ишлаб чиқарса ва соца, уларнинг солиқ тушумлари шунчалик юқори бўлади ва давлат кўпроқ маблағ сарфлашга қодир бўлади. Мисол учун, йўллар ва метролар, тиббий асбоб-ускуналар ва мактабларни таъмирлаш имкониятлари ошади.

    Иқтисодиёт жуда тез ўсганда, нархлар ҳам у билан бирга осмонга кўтарилса, яхши оқибатларга олиб келмайди. Бироқ ҳар қандай ҳолатда ҳам битта фуқаро учун ЯИМнинг ўсиши, ишсизлик кўпайганидан, аҳоли даромадлари пасайишидан яхшироқдир.

    Инфляция ва ЯИМ

    Фото: «Дарё» / Дилзода Ҳамиджонова

    Фото: «Дарё» / Дилзода Ҳамиджонова

    Инфляция, яъни товар ва хизматлар нархининг ошиши ҳамёнимиз учун энг сезгир ўлчов воситасидир. Инфляция ошиши, истеъмол нархлари индекси ошганини билдиради. 

    Агар йил охирида инфляция қайд этилган бўлса, демак, маълум бир миқдордаги пулга бир йил олдингига қараганда камроқ товар ва хизматлар сотиб олиш мумкин бўлади.

    Юқори инфляция шахсий бюджетга қаттиқ таъсир қилади, чунки пул қадрсизланади ва сиз одатдаги турмуш даражасини сақлаб қолиш учун кўпроқ пул сарфлашингиз керак. 

     

    Мисол учун, бир йил давомида бир кишининг иш ҳақи 1 млн сўмдан 1,1 млн сўмга, яъни 1,1 баробар ошди. 

    Агар инфляция ўсишини 15 фоиз дейдиган бўлсак, унда: 

    (1,1:1,15) * 100% = 96% 

    Иш ҳақи ошганига қарамай, йил давомида реал даромадлар 4 фоизга камайди.

    Инфляция даражаси товарларга бўлган талаб ва таклиф нисбатига боғлиқ, бу эса ЯИМнинг асосий таркибидир.

    Ҳаёт сифатини баҳолаш учун аҳоли жон бошига ЯИМ каби кўрсаткич ҳам қўлланилади (умумий кўрсаткич аҳоли сонига бўлинади). Унинг қиймати кўпинча АҚШ долларига айлантирилади ва халқаро таққослаш учун ишлатилади.

    28.01.2022, 22:07   Изоҳ (0)   19734
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Бирлашган Араб Амирликларига — ярим аср. Араблар нефтдан топилган пулларга қандай мамлакат қуришга муваффақ бўлди?

    28.01.2022, 20:53

    2022 йилда олтин нархлари қайси томонга ўзгаради ва бу Ўзбекистонга қандай таъсир ўтказади?

    28.01.2022, 19:38

    Ўзбекистон енгил автомобиллар ишлаб чиқариш ҳажмини камайтирганига қарамасдан, уларнинг экспортини рекорд даражага етказди

    27.01.2022, 21:09

    Ўзбекистонда ялпи ички маҳсулот ҳажми 2021 йилда 7,4 фоизга ўсди

    27.01.2022, 16:56

    Ўзбекистонда майда пуллар камайиб кетмоқда. Бунга сабаб нима?

    27.01.2022, 07:10

    Ўзбекистон 2021 йилда нималар сотиб олди ва сотди?

    22.01.2022, 13:13
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Huawei Ўзбекистондаги “Теч Carnival”да Интеллектуал дунё ривожини жадаллаштирмоқда


    Илғор қурилиш технологиялари асосида қад ростлаётган Қуйи Чотқол ГЭС


    Kapitalbank ходимларининг рақамли кўникмаларини ривожлантирмоқда 



    ANORBANK Хусусий секторни ривожлантириш бўйича Ислом корпорацияси билан 10 миллион АҚШ долларига тенг келишув имзолади


    ZTE корхонаси GSMA М360 Евросиё форумида суний интеллект рақамли иқтисодиёт ривожига қўшаётган ҳиссаси ҳақида маълумот берди


    Huawei Cloud TechWave Summit 2025: Яқин Шарқ ва Марказий Осиёда муваффақиятни ошириш учун интеллектуалликни тезлаштириш 


    Энг чуқур ғор, энг баланд кўприк ва энг сирли маскан – Наманганга борамиз


    Mobiuz IQAir ҳаво сифати датчигини ўрнатди


    Жамғармалар билан қандай ишлаш зарур: банк омонатлари, акциялар ёки инвестицион пакетлар? (давоми)


    AKFA Medline University Hospital AHA расмий ўқув маркази мақомини қўлга киритди


    Оқтепа Лавашдан “Кулгили нархлар”: севимли таомлар — ҳар бир позиция 10 мингдан 20 минг сўмгача бўлган махсус нархларда


    APEX BANK Тошкентда Бош офис ва Марказий сотув офисини очди


    Centrum Air Истанбул ва Ўзбекистоннинг уч шаҳри ўртасида тўғридан-тўғри рейсларни йўлга қўймоқда


    Тармоқда болалар хавфсизлиги : Octobankдан маслаҳатлар

     

    Тавсия этамиз

    Аёл овчилардан илғор самолётларга қадар — Украина рус Shahed’ларини қандай овлайди?

    19 май, 20:10

    “Ленд-Лиз” ёрдами совға бўлмаган — Британия иккинчи жаҳон урушида берилган ёрдамни қандай қайтарган эди?

    19 май, 15:00

    “Ёвузлик империяси заминимизга ҳеч қачон қайтмаслиги учун” — жамоатчилик ўроқ-болғали қизил байроқ ва қора-оловранг лентани тақиқлашни сўрамоқда

    13 май, 22:22

    Улар доим дунёда энг яхшиларидан бўлган — покистонлик ҳарбий учувчилар ҳақида

    12 май, 21:30
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Суперлига. “Навбаҳор” ўз майдонида йирик ҳисобда ғалаба қозонди

    Спорт | 25 май, 20:49

    Бразилияда колага ружу қўйган эркак организмидан 35 та тош чиқди (видео)

    Дунё | 25 май, 20:37

    Исроил барча фаол пиёда ва зирҳли бригадаларини Ғазога киритди 

    Дунё | 25 май, 19:15

    Трамп Гарвард университетида ўқийдиган хорижлик талабалар маълумотини сўради 

    Дунё | 25 май, 18:40

    Европанинг икки топ клуби япониялик футболчи учун курашмоқда

    Спорт | 25 май, 18:21

    Қозоғистонда чигирткаларга қарши дронлардан фойдаланилади

    Қозоғистон | 25 май, 18:10

    Ўзбекистон ва Венгрия вагонсозлик соҳасида биргаликда ишлаб чиқаришни йўлга қўяди

    Ўзбекистон | 25 май, 17:40
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.