Қайнона — ёш оиланинг мустаҳкам илдиз отишида асосий рол ўйнайдиган шахс. Бу мақомнинг завқидан кўра, масъулияти кўпроқ. Тошкент вилоятининг Пискент тумани «Оқтепа» маҳалласидаги 85 ёшли Анора ая Жонсаидова турли миллатларга мансуб нақ етти келинга бош бўлиб яшамоқда. Турмуш ўртоғи Серикбой ота билан тўққиз фарзандни камолга етказиб, етти ўғилни ўзбек, қозоқ, турк, тожик, уйғур, рус, грузин қизларига уйлантирган онахон бугун невара-чеваралари бағрида мамнун умргузаронлик қилмоқда.
«Дарё» мухбири ушбу хонадонда бўлиб, Анора ая билан суҳбатлашди.
«Қийинчиликларни бирга енгдик»
Оддий хонадонда камтарона умр кечираётган Анора аянинг миллати қозоқ, турмуш ўртоғи Серикбой Жонсаидов — ярим қозоқ, ярим тожик.
«Раҳматли чолим билан пахта мавсумида танишганмиз. Мен пахта терардим, у киши ҳисобчи эди. 20 ёш эдим турмушга чиққанимда. 1957 йили тўнғичимиз туғилди. Лекин 6 ойдан кейин ўлиб қолди. Роса йиғлаганман. Бир болани қоринда 9 ой кўтариб, туғиб, ярим ёшга етгунча жон ҳалак бўлишини ота-оналар яхши билади, тушунади.
Орадан икки йил ўтиб, ўғлим Маҳмуджон туғилди. Шундан кейин Парвардигор кетма-кет саккиз фарзанд берди. Ўзим ҳам катта оилада, 10 ака-ука ва опа-сингил ичида ўсганман. Болаларим кўплигидан фақат суюнганман. Лекин бир этак ўғил-қизнинг қорнини тўйдириш, кийинтириш, ўқитишга хўжайиним топган пул ҳар доим ҳам етмасди. Рўзғорга ёрдам деб, 30 йил магазинда сотувчи бўлиб ишладим. Очарчилик йиллари ҳам эр-хотин тинмадик. Тўққиз болани оқ ювиб, оқ тараб, қийинчиликларни бирга енгдик.
Хўжайиним ҳаётлигида айлантиргани Сочи, Тбилисиларга олиб борарди. Соғинаман ўша пайтларни. Совет ҳукумати менга ‘Қаҳрамон она’ медалини берган», – дейди онахон.
Пискентнинг Фармонбибиси
Оқтепаликларнинг аксарият Анора аяни «замонавий Фармонбиби» дейди — «Келинлар қўзғолони» асарига шу онахон ҳаёти асос бўлгандек гўё. Лекин кинодан фарқли бир жиҳат бор — етти келин етти миллатга мансуб.
«Тўнғичим Маҳмуджонни уйлантириш арафасида унга бир қанча қизларни кўрсатдик. Аммо биз топган номзодларнинг ҳеч бири маъқул келмади. Охири ўзи рус қизи Ира билан танишиб, оила қурди. Ира хонадонимизнинг урф-одатларига тез кўникди. Рус, ўзбек, қозоқ тилларида яхши гаплашади. Тўрт йил аввал Москвага кўчиб кетишди. Фарзанд-у неваралари билан бахтли яшашяпти.
Кейинги ўғилларим ҳам биз топган қизларга уйланмади. Ҳаммаси жуфтини ўзи танлади. Ҳасан-Ҳусанларимнинг бири қозоқ-тожик Фотимага, бошқаси қозоқ қизи Норгулга уйланган. Ҳусаним олти йил бурун ‘авария’ оқибатида вафот этди. Болалари тез-тез келиб туради, хабар олади.
Турсунбой ўғлимнинг хотини уйғур. Исми Лола. Суннатилло қозоқ қизи Алияни севиб, никоҳига олган. Иккиси ҳозир Қозоғистонда яшайди. Абдумуталибимнинг хотини Раъно эса турк. Кенжам Абдусамад 40 ёшида грузин қизи Ания билан оила қурди. Иккала қизим ҳам қозоқ йигитларига турмушга чиққан. Каттам Клара оиласи билан Чимкентда яшайди.
Мендан узоқда яшайдиган болаларим йилда бир-икки келиб туради. Лекин кунора интернетда кўришиб, гаплашиб турамиз. Қолган фарзандларим шу қишлоқда — атрофимда. 28 неварам ва 26 чеварам бор. Ҳаммаси бойлигим, бахтим», — дейди Анора ая.
«Келинларнинг ҳеч бирини камситиб, ажратмадим»
Анора ая Жонсаидова оила мустаҳкамлиги кўпинча қайнонага боғлиқ, дейди.
«Яширмайман, етти келиннинг тилини топиш, йўриғимга солиш осон бўлмаган. Ҳаммасини миллати бошқалигига ўзбек-қозоқ урф-одатларини ўргатишда қийналганман. Кўпчилик тотувлигимиз сирини сўрайди. Менимча, оила аҳиллиги ва мустаҳкамлиги кўпроқ қайнонага боғлиқ. Эрим иккимиз барча келинларни бирдек суйдик, миллатчилик қилиб, ажратмадик.
Оиламиздаги ҳамма тўй-маърака қозоқ урф-одатлари бўйича ўтказилади, қозоқча таомлар пиширилади. Одатий кунлар ош, бешбармоқ, маставани кўпроқ еймиз. Нафақам 850 минг сўм. Ҳар куни келди-кетди бўлгани учун бу пул рўзғорга сарфланади», — дейди онахон.
«Президент назарига тушибмиз, демак, бекор яшамабмиз»
Президент Шавкат Мирзиёев 2021 йилнинг октябрь ойида Тошкент вилоятига ташрифи давомида кўпмиллатли Жонсаидовлар оиласи ҳақида гапираркан, «Мана сизга бағрикенглик намунаси, мана сизга тотувликнинг ёрқин ифодаси. Мен ушбу оиланинг ҳаёти, тажрибаси, бағрикенглигини тарғиб қилиб, кино олдираман», дея таъкидлаган эди.
Анора ая давлат раҳбарининг бу эътирофидан суюнганини айтади: «Раҳматли чолим билан қурган оиламиз ҳақида кино олинишини эшитиб, жуда қувондим. Оддий турмушимиз президент назарига тушгани биз учун катта бахт. Умримиз бекорга ўтмаганига хурсандман».
«Онамнинг сабри тошдан мустаҳкам»
Анора аянинг 45 га кирган кенжа қизи Дилором Жонсаидованинг айтишича, онасининг бемисл сабри сабаб етти ўғилнинг оиласи тинч-тотув.
«Бугун бир келин билан муросаси тўғри келмай, арзимаган баҳонани кўтариб, икки ёшни ажратиб юбораётган қайноналар қанча! Энди етти келинни йўлга солишни ўйланг. Ҳамма оилада бўлганидек, баъзи келинларимиз ҳам онасиникига аразлаб кетган.
Ўшанда онам фақат акаларимга танбеҳ бериб, тезроқ яраштиришга шошиларди. Онамнинг сабри тошдан мустаҳкам. Феъли оғир-босиқ бўлгани учун ҳам турфа оила, муҳит, урф-одатларни кўриб ўсган етти келиннинг характери, инжиқлиги-ю камчиликларига кўз юмди, уларнинг тилини топди.
Дадам билан онамнинг ўртасида тўққиз ёш фарқ бор. Уларнинг урушганини ҳеч эслолмайман, жуда бахтли яшашган. Отам 1998 йили 71 ёшида вафот этган», — дейди Дилором Жонсаидова.
«Барчамизга бирдек меҳр берган»
Олтинчи ўғил Абдумуталиб ва турк келини Раъно тўққиз йил фарзанд кўролмаган. Аммо онахоннинг панд-насиҳати сабаб улар сабр қилди, вақт ўтиб уч ўғил-қизнинг ота-онаси бўлди.
«Бу хонадонга 2006 йили келин бўлиб тушганман. У пайтларда ёш бўлганим учун билмаганларимни овсинларимдан кўра қайнонамдан сўраб, ўрганганман. Хато-камчиликларимни ҳам яхши сўзлари билан тўғрилашимда кўмаклашган. Ҳозиргача маслаҳат бериб, бизга бош-қош бўлади.
Тўққиз йил фарзанд кўролмадик. Ўша вақтларда ҳам қайнонам ‘сабр қилинглар, ҳаммаси яхши бўлади’, деб оиламизни сақлаб қолишга сабабчи бўлди. Худога шукр, Яратган уч фарзанд берди.
Қайнонам етти келинига бирдек меҳр бериб, яхши муносабатда бўлгани учун ҳаммамиз аҳил-иноқ яшаяпмиз, опа-сингилдек бўлиб кетганмиз», — дейди Раъно Жонсаидова.
Анора ая Жонсаидованинг оддий хонадонини Пискент туманининг байналминал марказига қиёслаш мумкин. Бу оилада ўзбекистонликларга хос бағрикенглик ва олижанобликни кўриб, камтарона ҳаётга ҳавас қиласан киши. Турли миллатга мансуб келинларни бирлаштирган хонадон ва Анора аянинг тажрибаси кино баҳона кўплаб қайнона-келинларга намуна бўлиши шубҳасиз.
Изоҳ (0)