Ўзбекистонда 1 январдан автомобиль сотиб олганлик учун йиғим тўлиқ бекор қилинди

Ўзбекистонда автотранспорт воситаларини сотиб олганлик учун йиғим олиб ташланди. Бу ҳақда «2022 йил учун Ўзбекистон Республикасининг давлат бюджети тўғрисида»ги қонуни матнига таяниб, ҳуқуқшунос Хушнуд Худойбердиев маълум қилди.

Унинг ёзишича, ушбу қонунда автомобилни сотиб олганлик учун йиғим назарда тутилмаган. Демак, ушбу йиғим 1 январдан тўлиқ бекор қилинган. Бунгача амалда бўлган тартибга кўра, автосалондан янги машина сотиб олганда шартнома нархининг 3 фоизи миқдорида йиғим тўланарди (масалан, 100 миллион сўмлик машина учун 3 миллион сўм, 300 миллион сўмлик бўлса, 9 миллион сўм).

Агар иккиламчи бозордан машина сотиб олинганда ишлаб чиқилган йилига қараб ҳар бир от кучи учун 29 минг 700 сўмгача йиғим олинарди. Масалан, ишлаб чиқарилганига 3 йил тўлмаган 100 от кучига тенг машинани сотиб олганлик учун деярли 3 миллион сўм йиғим тўланарди.

Энди шу йиғимлар 1 январдан тўлиқ бекор қилинди.

«Агар кимдир машина сотиб олган-у, лекин ўз номига расмийлаштиришдаги катта харажатдан қочиб, ‘генералная доверенност’ олиб ҳайдаб юрган бўлса, улар эндиликда машиналарини ўз номларига ўтказиб олишлари мумкин. Тўғри, ҳозир нотариусда тўланадиган давлат божининг юқори ставкалари ўз кучида турибди, аммо тез орада давлат божлари ҳам камайтирилиши кутилмоқда. Янада аниқроқ айтганда, машинанинг от кучи ва йилидан қатъи назар, базавий ставканинг 3 баробари (810 минг сўм) этиб белгиланиши режалаштирилмоқда», — деб ёзади у.

Иқтисодчи Отабек Бакировнинг ёзишича, «истеъмолчиларга қарши жазоловчи ва монополист» UzAuto Motors’ни қўлловчи тарзидаги бу йиғим миқдори баъзида эски автомобиллар нархининг ўзидан ҳам қиммат бўлиб кетган ва ўзбекистонликларнинг автомобиль олди-сотдисини расмийлаштиришдан кўра, ишончнома асосида битим амалга оширишдан ўзга чораси қолмаган.

Шунингдек, бу бўйича Бюджет кодексига киритилган тегишли ўзгартиришлар ҳали очиқланмаганини эслатиб ўтган.

«Автомобиль олди-сотди шартномаларини ЙҲХБдан рўйхатдан ўтказиш учун йиғимлар бекор қилинди (эртагаёқ ЙҲХБга боришга сал шошмай туринг, бизга ҳужжат етиб келмади ёки Бюджет кодексига ўзгартириш киритилмади, дея пайсалга солишлари мумкин). Халқ томон юриш дея баҳоланган ушбу эзгу иш учун кам сонли бўлса-да, сайланган депутатларга ва бюджет жараёнига алоқадор бошқа барча халқпарварларга ташаккур билдириш керак бўлади», — деб ёзади Бакиров.

Аввалроқ Дониёр Ғаниев иккиламчи бозордаги автомобиллар олди-сотдисидаги божларни пасайтиришни сўраб депутатлик сўрови юборгани, мазкур сўровга Молия вазирлиги 2022 йил бюджет параметрларини шакллантиришда автотранспорт воситаларини сотиб олганлик учун ундириладиган йиғимларни бекор қилиш кўзда тутилаётганини маълум қилгани тўғрисида хабар берилганди.