2021 йилда ялпи ички маҳсулотнинг ўсиши фонида Туркия XXI асрнинг порлаётган юлдузига айланди. Бу ҳақда мамлакат президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғон Газиантеп вилоятида ҳукмрон партия функционерлари олдидаги чиқишида айтиб ўтди. Кўрсатувни Туркиянинг Haber Global телеканали эфирга узатди.
«Туркия XXI асрнинг порлаётган юлдузидир», — деди Эрдўғон. У буни 2020 йилда Туркия иқтисодиёти дунё иқтисодиётига нисбатан 1,8 фоизга, 2021 йилнинг биринчи чорагида 7,2 фоизга, иккинчи чоракда 21,7 фоизга, учинчи чоракда 7,8 фоизга ўсгани билан изоҳлади.
«Шубҳасиз, сўнгги уч ой ҳам ўзининг юксак тараққиёти билан ёдда қолади», — деди Туркия президенти.
Бундан ташқари, Эрдўғон Туркия ҳукумати Халқаро валюта жамғармаси олдидаги аввалроқ 23,5 миллиард долларга етган қарзни тўлашга, Марказий банк захираларини 27,5 миллиард доллардан 120 миллиард долларга оширишга муваффақ бўлганини таъкидлади.
Туркия пул-кредит сиёсатини юмшатиш циклини бошдан кечирмоқда, айни пайтда дунёдаги аксарият марказий банклар эса ўз сиёсатини қатъийлаштирмоқда. 2021 йилнинг сентябридан бошлаб Туркия Марказий банки асосий ставкасини 19 фоиздан 14 фоизга туширди. Эрдўғон ставкаларнинг ўсишига қарши, у бундай ёндашув инфляцияни тезлаштиради ва унинг ўсишини тўхтата олмайди, деб даъво қилган.
Эрдўғоннинг сўзларига кўра, ставкани пасайтириш Туркияда иқтисодий ўсишни, экспорт ва кредит беришни рағбатлантириш учун зарур. Шунингдек, Туркия раҳбарининг фикрича, бундай пул сиёсати фойда олиш йўли сифатида судхўрлик қилишни тақиқловчи Ислом қадриятлари билан оқланади.
Туркияда 2021 йил бошидан буён лира курси долларга нисбатан қарийб икки баробарга арзонлашган: курснинг энг жиддий қулаши ноябрда қайд этилди — турк валютаси бир ойда ўз қийматининг 40 фоизини йўқотди. Лиранинг тарихий минимумга қадар тушиб кетиши ортидан 23 ноябрь куни йирик шаҳарларда юзлаб одамлар кўчаларга чиқиб, президентнинг истеъфосини талаб қилди. Эрдўғон эса фуқароларни сабрли бўлишга ва ҳукуматнинг янги иқтисодий моделига ишонишга чақирди, товарлар нархининг ошишидан фойдаланиб қолмоқчи бўлган шахсларга раҳм-шафқат қилмаслигини айтди. Бироқ вазият кундан кунга ёмонлашиб, маҳсулотларнинг нархи ва доллар курси ошиб боряпти.