23 ноябрь куни ААRC халқаро консалтинг компанияси томонидан «Тошшаҳартрансхизмат» АЖ фаолиятини трасформациялаш бўйича ҳисоботи эълон қилинди, деб хабар бермоқда «Gazeta.uz».
Унга кўра, ҳозирги кунда Тошкентда йўлкира нархи 1400 сўмни (тахминан 0,13 доллар) ташкил этиб, дунёда шаҳар йўловчилар транспортидаги энг арзон тариф нархларидан бири ҳисобланиши айтилди. Шунингдек, Тошкентда ўрнатилган йўлкира ҳақи Нью-Йорк шаҳридан 20 баробар камроқ экани маълум қилинди.
Қайд этилишича, «Тошшаҳартрансхизмат» компанияси ўз-ўзини таъминламагани, даромад ва харажатлар ўртасидаги фарқ COVID-19 таъсирисиз ҳам анча ортганини кузатиш мумкин. Хорижий консултантлар бунинг асосий сабаби сифатида саёҳат нархи фақат бир марта 2019 йилда 1200 сўмдан 1400 сўмга (4 фоизга) ўзгаргани, харажатлар эса 15 фоизга ошгани туфайли деб баҳоламоқда.
Иқтисодчи Ботир Қобилов ўзининг «Заметки Экономиста» Telegram каналида ушбу таҳлилга ўз муносабатини билдирган.
«Нархнинг 4 фоизи ошиши, тушумнинг 4 фоиз ошганини билдирмайди, лекин фараз қилайлик бу логика тўғри, яъни харажатлар 15 фоизга ва тушум 4 фоиз ошган. Аммо гап шундаки, нарх 1200 сўмдан 1400 сўмга ошиши нархнинг 4 фоизга эмас, балки 16.67 фоизга ошганини билдиради. Калькуляторда сиз ҳам текшириб кўринг, балки мен адашаётгандирман? Демак, шунда юқоридаги логиканинг тескариси тўғри бўлиб чиқяптими (16,67 фоиз > 15 фоиз)? Балки матбуот хизмати ушбу матнда 4 фоиз деб ёзиб хато қилган бўлишлари мумкин ёки энг қўрқинчлиси, консултантларнинг ўзи 1200 сўмдан 1400 сўмга ўзгаришни 4 фоиз деб ҳисоблаб беришганми?» — деган саволни ўртага ташлаган Ботир Қобилов.
Шунингдек, у Нью-Йоркда бир марталик йўлкира нархи 2,25 доллар экан, яъни ўртадаги фарқ 20 эмас, 17,3 баробар кўпроқ эканини таъкидлади. Ботир Қобиловнинг фикрича, юқоридаги расмларда фақтгина номинал рақамлар кўрсатилган.
«Осло, Нью-Йорк ва Тошкентни солиштириш учун умумий махражга келтириш керак эмасми? Масалан, аҳоли даромадларидаги фарқ инобатга олиниши керак эмасми? Агар Тошкент ва Нью-Йоркдаги жамоат транспорти фойдаланувчилари бир ойлик ўртача ойлигининг неча фоизи жамоат транспортида бир ой ҳаракатланиш абонементига сарфланади, деб таққосланса, бироз мантиқий солиштирув бўлар эди», — деб таъкидлаган иқтисодчи.
Унинг қайд этишича, Нью-Йоркда бир ойлик жамоат транспорт абонементи 127 доллар туради. Нью-Йоркдаги бир кишининг ўртача ойлиги эса тахминан 3333 долларни ташкил қилади. Нью-Йоркда бир киши ўз даромадининг 3,8 фоизини йўлкирага ишлатади. Тошкентда бир ойлик жамоат транспорти абонементи 166 минг сўм туради, яъни бугунги курс бўйича 15,4 доллар. Тошкентда жамоат транспортида юрадиган аҳолининг ўртача ойлигини 200 доллар деб фараз қилган ҳолда бир киши ўз даромадининг 7,7 фоизини йўлкирага ишлатади. Юқоридаги таҳлилдан Тошкентда йўлкира нархи Нью-Йоркдагига қараганда 2 баробарга қимматроқ экани келиб чиқади.
«Шунинг учун, менимча, нафақат бу, балки шунга ўхшаш ҳисоботларнинг тўлиқ матни жамоатчиликка эълон қилиниши керак, шунда юқоридаги саволларга жавоб топилиши мумкин, биз бекорга хавотир олаётган бўлишимиз мумкин», — дея қайд этган Ботир Қобилов.
Изоҳ (0)