«Толибон» ҳаракати 14 август куни Афғонистондаги тўққизта вилоят маъмурий марказларини эгаллаб олганини маълум қилди. Бу ҳақда «Интерфакс» хабар берди.
«Пактика, Пактия, Кунар, Фороб, Балх ва Лагман ‘Толибон’ ихтиёрига ўтган. Шаҳарларни эгаллаш вақтида минглаб аскарлар, полиция ва бошқа ҳарбий кучлар ўз қуролини топширган ва ‘Толибон’ ҳаракати мужоҳидлари томонига ўтган», — дейилади ҳаракатнинг расмий баёнотида.
Шунингдек, баёнотда қайд этилишича, эгалланган вилоятлар ҳудудидаги минглаб енгил ва оғир қуроллар, миллионлаб ўқ-дорилар, ҳарбийлар ва ноҳарбий транспорт воситалари, ускуналар ҳаракат вакилларининг ихтиёрига ўтган.
Балх вилояти собиқ губернатори, Ислом жамияти (Афғонистондаги тожик ва форс тилида мулоқот қилувчи аҳолининг бирлашмаси) партияси етакчиларидан бири Ато Муҳаммад Нур ҳудуднинг «Толибон» томонидан эгалланишига фитна сабаб бўлганини маълум қилган.
«Фитна оқибатида барча ҳукумат объектлари ва кучлар ‘Толибон’ ихтиёрига ўтди. Ушбу фитнанинг асоратлари чуқур ва оғир бўлади, улар маршал Абдулла Рашид ҳамда мени тузоққа туширмоқчи бўлишди», — деб ёзган вилоят раҳбари Facebook’да.
«Кураш шу билан тугамайди», — дея қўшимча қилган Муҳаммад Нур. Губернатор «Толибон»га қарши мардонавор курашган Балх шаҳри аҳолисига миннатдорлик билдирган.
Афғонистон ҳудудининг, тахминан, учдан икки қисми «Толибон» ихтиёрига ўтган.
«Толибон» аъзолари 14 августда Кобул жанубидаги Логар вилоятида фаол жанг қилган. «Толибон» етакчи кучлари мамлакат пойтахтидан 11 километр узоқликда юргани ҳақида хабарлар тарқалган. Айни вақтда «Толибон»нинг пойтахтни эгаллашга жиддий куч сарфлаётгани, кучли босим билан Кобул томон юриш қилаётгани ҳақида ахборотлар кўзга ташланмаган.
Ғарб ОАВда жангариларнинг аста-секин Кобулни ўраб олаётгани ҳақида хабарлар берилган. BBC’нинг қайд этишича, шаҳарда халқаро аэропортдаги юклама ортиб кетган, хорижликлар, чет элда сиёсий бошпана олиш ҳуқуқига эга бўлган афғонистонликлар мамлакатдан чиқиб кетишга уринмоқда.
14 августда Афғонистон президенти Ашраф Ғани кутилаётган беқарорликни бартараф қилишни ваъда берган ва бу учун қуролли кучларни ислоҳ этиш лозимлиги ҳақида халққа мурожаат йўллаганди. Президент «Толибон» Афғонистонни эгаллаб олаётган бир паллада мамлакатдаги мавжуд чигал вазият бўйича халқаро ҳамкорлар билан маслаҳатлашувлар ўтказилаётганини билдирган.
Хориж давлатларининг, жумладан АҚШ, Канада ва Буюк Британия қўшинлари ўз ватандошларини Кобулдан уйга эвакуация қилиш юзасидан махсхус операциялар амалга оширишни бошлаган.
Шанба куни «Толибон» вакиллари Афғонистодаги бешинчи энг катта шаҳар — Жалолободни ҳам эгаллаган.
Нангархор вилояти депутати Аброрулло Мурод шаҳарнинг «Толибон» ихтиёрига жангсиз топширилгани ва бу борадаги қарор ҳудуд оқсоқоллари томонидан чиқарилганлигини айтган. «Толибон» ҳам шаҳарнинг мужоҳидлар назоратига ўтганлигини расман тасдиқлаган.
«Жиҳод ал-Фатх операцияси давомида Нангархор вилоятининг маркази — Жалолобод шаҳри тўлиқ эгалланди. Губернатор қароргоҳи, разведка бошқармаси, полиция идораси ва бошқа объектлар мужоҳидларнинг назорати остига олинди», — деган «Толибон» расмий вакили Кари Аҳмадий.
Унинг сўзларига кўра, якшанба тонгида Дайкунди вилоятининг маркази Нили шаҳри ҳам «Толибон» томонидан эгалланган. Афғонистон ҳукумати бу маълумотни расман тасдиқламади.
Кобул ва Жалолобод Афғонистон шарқида «Толибон» ихтиёрига ўтмаган, ҳукумат бошқарувидаги икки катта шаҳар бўлиб турганди.
АҚШ, НАТО ва Европанинг бошқа давлатлари Афғонистон ҳудудидан ўз қўшинларини олиб чиқиб кета бошлагач, мамлакатда «Толибон» жангарилари фаоллашди ва 34 та вилоятдан 20 тасини эгаллашга муваффақ бўлди.
АҚШ ҳамда унинг иттифоқчилари ҳарбийларни олиб чиқиб кетишни август охиригача якунлашни режалаштирганди. Аммо «Толибон»нинг жуда тез ҳаракатлангани вазиятни чигаллаштириб юборди. Айрим Ғарб давлатлари Афғонистондаги фуқароларини, дипломатларни ва хориждан бошпана ажратилган афғонистонликларни қутқариш операциялари учун Кобулга ҳарбийларни юбормоқда.
Аввал «Толибон» Мозори-Шарифни эгаллагани, Афғонистон ҳукумат кучлари Ўзбекистон томон қочгани, Термиздаги «Дўстлик кўприги» афғон ҳарбийлари билан тўлгани, Мозори-Шарифдан қочган маршал Дўстум вертолётда Ўзбекистонга ўтган бўлиши мумкинлиги, Ўзбекистон 84 нафар афғон ҳарбий хизматчисини қабул қилгани, улар орасида ярадорлар ҳам борлиги ҳақида хабарлар берилганди.
Изоҳ (0)