БМТ Афғонистондаги вазият туфайли қочқинларнинг йирик оқими пайдо бўлишидан хавотирда

Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ)нинг Қочқинлар иши бўйича бошқармаси Афғонистондаги вазиятнинг кескинлашиши мамлакатни ташлаб чиқувчиларнинг йирик оқимига сабаб бўлишидан хавотирда. Бу ҳақда БМТ баёнотида айтилган.

БМТ маълумотларига кўра, 2021 йилнинг январидан бери тахминан 270 минг афғонистонлик ўз уйларини тарк этишга мажбур бўлган. Ҳозирда мамлакатда ички қочқинлар сони 3,5 миллиондан ошган.

«Сўнгги ҳафталарда Афғонистондаги хавфсизлик ҳолати ёмонлашди, кўплаб оилаларнинг хавфсизлик қидириб қочишдан бошқа иложи қолмаяпти», — дейилади баёнотда.

БМТ, шунингдек, қуролли тўқнашувлар, нодавлат қуролли гуруҳлар томонидан товламачилик ҳолатлари ва йўллардаги портловчи моддалар ҳақида айтиб берган қочқинларнинг сўзларини ҳам келтирди.

Шу билан бирга, ҳарбий қарама-қаршилик юз берган жойларда ижтимоий ёрдам хизматлари ишламаётгани ва одамлар ишсиз қолаётгани таъкидланди.

Афғонистонда ҳукумат кучлари ва «Толибон» ҳаракати ўртасида тез-тез тўқнашувлар содир бўлмоқда. 2021 йил май ойида АҚШ ва унинг иттифоқчилари ўз қўшинларини Афғонистондан олиб чиқишни бошлагандан сўнг «Толибон» мамлакатда ҳарбий кампаниясини бошлади.

«2021 йилнинг биринчи чорагида тинч аҳоли орасида қурбонлар сони 2020 йилга нисбатан 29 фоизга ошди. Улар орасида аёллар ва болалар улуши тобора ортиб бормоқда», — дейди БМТ.

Ташкилотнинг таъкидлашича, қочқинлар сонининг ўсишига нафақат ҳарбий қарама-қаршиликлар, балки коронавирус тарқалиши, шунингдек, қурғоқчилик ҳам таъсир ўтказмоқда. Агар Афғонистонда зўравонлик авж олишига барҳам берилмаса, бу қўшни мамлакатларга қочиб кетадиганлар сонининг кўпайишига олиб келади.

«Барча афғонистонлик қочқинларнинг қарийб 90 фоизи — икки миллиондан ортиғини Эрон ва Покистон қабул қилмоқда. Иккала мамлакат ҳам қочқинларни ҳимоя, тиббий ёрдам ва таълим хизматлари билан таъминламоқда», — дея қўшимча қилди БМТ.

Шу билан бирга, қочқинлар Эрон ва Покистондан ташқари, Марказий Осиё мамлакатларига ҳам йўл олмоқда. Хусусан, 13—14 июль кунлари қирғиз миллатига мансуб 347 нафар Афғонистон фуқароси Тожикистон чегарасини кесиб ўтган. Шунингдек, тахминан, 1500 минг нафар Афғонистон ҳарбийлари «Толибон» вакиллари билан ҳарбий тўқнашувлардан кейин Тожикистон ҳудудига қочиб ўтганди.