Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази (CERR) 2021 йилнинг март ойида келгуси уч ой ичида ўз бизнесини ривожлантириш истиқболларини қандай баҳолашларини билиш учун Ўзбекистон бўйлаб 1000 га яқин корхоналар билан суҳбат ўтказди. «Gazeta.uz» Марказнинг сўров натижаларига оид маълумотлар билан бўлишди.
Маълум қилинишича, корхоналарни ўрганиш икки йўналишда олиб борилган: бизнеснинг ҳозирги ҳолатини сифатли баҳолаш ва тадбиркорларнинг кейинги 3 ой ичида ўз бизнесларини ривожлантириш истиқболларига бўлган умидлари.
Ишбилармонлик муҳитининг жамланган кўрсаткичи 2021 йилнинг февраль ойига нисбатан 5 поғона ўсган ва 65 баллни ташкил этган, бу мамлакатдаги ишбилармонлик муҳитининг ҳолатини ижобий деб баҳолайди. Бу кўрсаткич 2020 йилнинг апрелидаги инқироз даврига нисбатан 2 баравар юқори.
Тармоқ контекстида, қишлоқ хўжалиги соҳасидаги ишбилармонлик муҳитининг кўрсаткичи 13 пунктга ўсган ва 81 пунктни ташкил этган, хизматлар ўтган ойга нисбатан 1 пунктга бироз пасайганини кўрсатган ва март ойида 58 пунктни ташкил этган, қурилиш ва саноат 2 пунктга ўсган ва мос равишда 67 ва 54 пунктни ташкил этган.
Жамланган ишбилармонлик муҳити кўрсаткичининг ўсиши қуйидаги таркибий қисмларининг ўсиши билан боғлиқ.
Март ойида бизнеснинг ҳозирги ҳолати кўрсаткичи 3 пунктга ўсган ва мос равишда 47 пунктни ташкил этган, бу эса ўз навбатида тадбиркорларнинг бизнеснинг ҳозирги ҳолатига нисбатан ижобий фикрларини тавсифлайди.
Ўз бизнесининг ҳозирги ҳолатини яхши деб қайд этган респондентларнинг улуши бир хил даражада (41 фоиз) қолган. 40 фоиз корхоналарда товар/хизматларга бўлган талаб яхшиланган (февраль ойида 37 фоиз), ходимлар сони эса корхоналарнинг 28 фоизда (февраль ойида 20 фоиз) ошган.
Тадбиркорларнинг қишлоқ хўжалиги соҳасида ўз бизнесининг ҳозирги ҳолатига нисбатан фикри февраль ойидаги 50 пунктдан март ойидаги 70 пунктгача сезиларли даражада яхшиланган.
Ўтган ойда саноатда бир оз пасайиш қайд этилган — 38 пункт (февралда 39 пункт), қурилиш — 42 пункт (февралда 45 пункт) ва хизмат кўрсатиш соҳасида — 36 пункт (февралда 43 пункт). Хизмат вакиллари бизнеснинг ёмон ҳолатини товар ва хизматларга бўлган талабнинг камайиши (21 фоиз) ва кредитларни тўлашдаги қийинчиликлар (21 фоиз) билан боғлашган.
Респондентларнинг 83 фоизи уларнинг бизнес истиқболлари яхшиланади, деб тахмин қилган (февраль ойида, 79 фоиз). Товар ва хизматларга бўлган талаб яхшиланишини кутаётган тадбиркорлар сони ўтган ойдаги каби 73 фоизни ташкил этган.
Бизнеснинг ҳозирги ҳолатидан фарқли ўлароқ, барча соҳа вакиллари оптимистик тахминларга эга:
- қурилиш — 94 пункт;
- қишлоқ хўжалиги — 93 пункт;
- хизматлар — 82 пункт;
- саноат — 71 пункт
Умуман олганда, жорий вазият ва тахминлар ўртасидаги муносабатлар тадбиркорларнинг ҳисоб-китобларига кўра, иқтисодиётни ривожлантиришда ижобий тенденция кейинги 3 ой давом этади.
Тадқиқот натижалари коронавирус пандемияси ва салбий табиий ҳодисалар билан боғлиқ оқибатлардан иқтисодиётни изчил тиклашни кўрсатмоқда, бу эса корхоналарни ўз вақтида қўллаб-қувватлаш бўйича амалга оширилган чора-тадбирлар ва сўнгги йилларда ишбилармонлик муҳитини яхшилаш ва қулай ишбилармонлик муҳитини шакллантириш соҳасидаги ўзгаришлар билан боғлиқ, дея хулоса ясайди марказ.
Аввалроқ Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази февраль ойида Ўзбекистонда кўчмас мулк ва автомобиль бозорида талаб қандай ўзгарганини таҳлил қилганди.
Изоҳ (0)