Инсон ҳар куни мулоқотга киришади, суҳбатлашади. Бироқ суҳбат ҳамиша ҳам ижобий якун топмаслиги, иккинчи шахсда яхши таассурот қолмаслиги мумкин. Муносабатларнинг мустаҳкамлиги учун самимият ва инсонийлик тамойиллари муҳим экани аниқ, лекин шундай жиҳатлар борки, уларга амал қилиш исталган инсонда симпатия уйғотиш ва алоқаларнинг келажаги бўлишига ҳисса қўшади.
Дейл Карнеги айтганидек, инсонга унинг исми айтиб чақирилганидан ёқимли ва муҳим товуш бўлмайди. Инсон исмини айтиб мурожаат қилиниши ва суҳбат давомида қайта-қайта такрорланиши, суҳбатдошда ишонч, симпатия ва бошқа ижтимоий эмоцияларни ҳис қилишга сабабчи бўлиши психологик жиҳатдан исботланган. Суҳбатдошингиз билан энди танишган бўлсангиз, исмини қайта сўрашдан уялманг, телефонда гаплашаётган бўлсангиз, ёддан чиқмаслиги учун ёзиб олинг. Сиз мулоқот қилаётган инсон ҳар гал ўз исмини эшитганида сергакланади ва эътиборингиздан кайфияти кўтарилади. Ишонинг, ҳеч қайси сўз сиз мулоқот қилаётган инсон қулоқларига исмичалик ёқимли туюлмайди.
Хато қилишдан чўчиманг
Атрофда ҳамма мукаммалликка интилаётган бир вақтда сиз борингизча бўлинг, аммо шу борлигингизда маданият ва ҳурматни мужассам этинг. Хато қилишдан қўрқманг. Каттадан ҳам, кичикдан ҳам нимадир ўрганиш мумкинлигини инобатга олиб, қаршингиздаги инсон дарҳақиқат ҳақ бўлса, хатони тузатишига имкон беринг. Сизнинг фикрингиз бўлгани учунгина уни маъқуллаб турманг. Самимий муносабат ва алоқалар қурилиши учун икки томон бир-бирини тушуниши ва камчиликлари билан қабул қилиши, вақти келганда фикрини билдириб тўғрилаши керак.
Суҳбатдошингизни учинчи шахс номидан мақтанг
Тўсатдан ва беҳудага мақташ лаганбардорлик эканини унутмаган ҳолда, керакли ва дарҳақиқат эътироф этилиши керак бўлган вазиятда суҳбатдошингизни мақтанг. Ўзингиз номингиздан мақташга хижолат бўлсангиз, бошқа шахс номидан фикрингизни ифодаланг. Масалан, «Лазиза Бахтиёровна, дўстим Фарҳод Дадабеков сизни шаҳримизнинг энг яхши шифокори эканингизни таъкидлагани сабаб ҳам сизнинг қабулингизга ёзилдим». Лазиза Бахтиёровнага сизнинг дўстингиз ким ёки унинг исми нима эканини аҳамияти ҳам қизиғи йўқ, лекин ўзи ҳақидаги ушбу илиқ фикрни назаридан четда қолдирмаслиги аниқ.
Суҳбатдошингиз билан «бир кемада» бўлишга ҳаракат қилинг
Сиз мулоқот қилаётган инсон қўл ҳаракатлари, имо-ишоралар билан ўлиб-куйиб, жон куйдириб бир нималарни тушунтираётган бир вақтда сизнинг оёқларингизни чалиштириб, қўлларингизни қарсиллатиб эснаб ўтиришингиз энди бошланган суҳбатнинг узоққа бормаслигининг гарови. Аввало, суҳбат қанчалик муҳимлигини аниқлаб, аввалдан шунга ўзингизни тайёрланг ва гаплашиш давомида вазият ҳамда қаршингиздаги инсоннинг ўзини тутишидан келиб чиқиб жавоб қайтаринг.
Кўйлак енгларини шимаринг
Бу сизнинг киришимли эканингиз, хавотирга ўрин йўқлиги, суҳбатдошингизга ишонч билдираётганингиз ва ундан ёмонлик кутмаётганингиздан далолат беради.
Суҳбатдошни ҳис этинг
Турса ҳам, ўтирса ҳам нолийверадиган кишиларни истисно қилган ҳолда шуни айтиш мумкинки, инсонлар ҳаммага ҳам дардини дастурхон қилавермайди. Сиз билан бўлишяптими, демак сизни ўзига яқин олади. Буни қадрланг ва қаршингиздаги инсон туйғулари билан ўйнашманг. Муаммоларини маълум қилса, уни диққат билан тингланг, маслаҳат беринг ва ҳамдардлик билдиринг. Самимий муносабат истасангиз, шунчаки билдирманг, ростан ҳам тушуниш ва ҳис қилишга урининг.
Қаршингиздаги инсон билан манфаат учунгина муносабатда бўлманг
Аксарият муносабатлар манфаат устига қурилгани учун ҳам ҳаётингизда учрайдиган инсонлар кўп, бир умрлилик қадрдонлар кам бўлиши мумкин. Масалан, раҳбар қўл остидаги ишчисига пулини оляпти бажаради-да, дегандек муносабатда бўлиши, ўша ишчининг ҳам фақат юклатилган вазифани бажариш билан чекланиши, янгиликлар киритиш ҳақида ўйлаб ҳам кўрмаслиги, бу эса корхона ёки ташкилотнинг фаолиятида прогресс бўлмаслигига олиб келиши мумкин. Қаршингиздаги инсонга «Қойил лекин, дўндириб ташладинг фақат кичик бир камчилинг...», — дея хатоларини тушунтиринг.
Керак вақтда кўмак олишдан тортинманг
Ростан ҳам кўмакка муҳтожлик сезаётган бўлсангиз сўранг, тортинманг. Сиз ишонч билдириб ёрдам сўраган инсон ўзини алоҳида ҳис қилади, масъулиятни ҳис қилиб, кўмакка ошиқади. Фақат ёрдам берар экан деб бошига чиқиб олманг, қўлингиздан келадиган ишни ўзингиз мустақил бажаринг, дарҳақиқат эҳтиёж сезганингиздан кейин мурожаат қилинг.
Изоҳ (0)