• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12634.34
    • RUB162.37
    • EUR14821.34
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +28°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Илм-фан

    Катта адрон коллайдерида фанга номаълум янги зарра кашф этилди

    Европа ядровий тадқиқотлар маркази (CERN) тасарруфидаги Катта адрон коллайдерининг детекторларидан бири фанга номаълум бўлган янги турдаги заррачани кашф этгани хабар қилинмоқда. «Дарё» 1 июль куни naked-sciense.ru сайтида эълон қилинган мақоланинг таржимасини тақдим этади.

    Фото: CERN

    Фото: CERN

    Физиклар тахминига кўра, ушбу аниқланган янги турдаги заррача ҳозирча фанга номаълум бўлган заррачалар туркумининг биринчи вакили бўлиши мумкин. У тўртта мафтун кваркдан иборат экани аниқланган. Биринчи бора дуч келинаётган ушбу янги турдаги заррача ҳақида CERN томонидан ўтказилган семинарда маълум қилинган ва бу ҳақидаги мақола архивга ҳам жойланган. Ушбу заррача замонавий физикадаги марказий масалалардан бўлмиш – Коинотнинг Стандарт моделини баён қилувчи фундаментал заррачаларни, яъни кваркларни янада яхшироқ тушунишга ёрдам бериши кутилмоқда.

    Одатда, кварклар иккитадан (кварк-антикварк тарзида) ёки учтадан бирлашиб, протон ва нейтронларни ҳосил қилади. Йирикроқ заррачаларни эса олимлар экзотик заррачалар дейишади ва шунга қарамай, фанда тетракварклар ва пентакварклар деб номланадиган бундай экзотик заррачаларнинг тўрт ёки бешта кваркдан иборат бўлишини анчадан буён тахмин қилинади. Катта адрон коллайдерида сўнгги йилларда ўтказилган тажрибалар табиатда шундай адронларнинг мавжудлигини тасдиқламоқда. Коинотдаги тўрт фундаментал ўзаро таъсирлардан бири бўлмиш кучли ядровий ўзаро таъсирларни ўрганиш учун бу турдаги заррачалар идеал тарзда мос келади.

    «Биз яқиндагина аниқлаган заррача айнан бир турдаги оғир кварклардан: иккита мафтун кварк ва антикварклардан ташкил топган биринчи заррачадир», – деган Катта адрон коллайдери вакили Жовани Пассалева. Фикрининг давомида у «ҳозиргача Катта адрон коллайдерида ва бошқа тажрибаларда фақат максимум иккита оғир кваркдан иборат тетракваркларни аниқланган эди, улардан бирортасида айнан бир турдаги кварк иккитадан кўп бўлмаган» – деган.

    Шартли равишда Тcccc деб ном олган янги турдаги тетракваркларни аниқлаш мақсадида катта адрон коллайдери жамоаси уларнинг эҳтимолий массасини ҳисоблаб чиқди ва Катта адрон коллайдерида 2009–2013 йилларда ҳамда 2015–2018 йилларда олинган маълумотларни таҳлил қилди. Натижада, 6 900 ва 6 400–6 600 мегаэлектронволт диапазонларидаги иккита энергия сакрашларини қайд қилинди. Олинган натижаларни ўрганиш асносида олимлар 6 200–6 700 мегаэлектронволт диапазонида бештадан ортиқ стандарт оғишларни аниқлашган.

    Янги турдаги заррача кашф қилинганини тасдиқлаш учун бу натижа кифоя қилади, боз устига, ўша сакрашлардаги масса Тccccнинг ҳисоб-китоблардаги эҳтимолий массасига мос келади. Олимлар бу ҳақида «Бу – ноёб заррача экзотик адрон, у оддий материя зарраларидаги сингари икки ёки уч кваркдан эмас, балки тўрт кваркдан иборат бўлиб, оғир кварклардан ташкил топган дастлабки заррачадир», – дейишмоқда.

    Янги заррачанинг «ҳақиқий тетракваркми», яъни зич боғланган тўртта кваркдан иборатми ёки иккита оддий жуфтликдан иборатми – буниси ҳозирча номаълум. Нима бўлганда ҳам ушбу янги заррача назариётчиларга заррачаларнинг кучли ўзаро таъсирларини баён қилувчи квант хромодинамикаси моделларини синаб кўриш имконини беради. Кашфиёт муаллифлари бу борадаги тадқиқотларни 2021 йилда, яъни коллайдер навбатдаги марта ишга туширилганида давом эттирмоқчи.

    03.07.2020, 17:58   Изоҳ (0)   39677
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Саратонни даволашнинг янги усули топилди

    02.07.2020, 21:56

    Италиядаги шаҳарчаларнинг бирида коронавирусга чалинганларнинг 40 фоизида касаллик белгисиз ўтгани аниқланди

    01.07.2020, 18:26

    Хитойда чўчқа гриппининг янги штамми аниқланди. У янги пандемияни юзага келтириши мумкин

    01.07.2020, 06:07

    Олимлар коронавирус инсон организмининг яна қайси органига зарар етказишини маълум қилди

    29.06.2020, 18:13

    Олимлар: Коронавирусдан тузалган беморларда бир нечта янги касалликлар пайдо бўлади

    28.06.2020, 18:28

    Британияда саратоннинг даволаб бўлмайдиган шаклига қарши дори воситаси яратилди

    27.06.2020, 21:39
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    InfinBANK’дан VISA картаси энди Swoo Pay иловасида


    Чиқим ва кирим: назорат сари илк қадам


    Туризмдаги трендлар 2025: Хитойда Марказий Осиёга – Қозоғистон, Ўзбекистон, Қирғизистонга қизиқиш ўсмоқда


    Ўзбекистон Миллий банки халқаро капитал бозорида 400 млн АҚШ долларлик облигацияларни муваффақиятли жойлаштирди


    Beeline Uzbekistan ҳудудларда рақамли ривожланишни жадаллаштирмоқда


    Нео Insurance — суғурта бозоридаги рақамли ўзгаришларнинг 2 йиллик натижаси 


    Central Asian University RUR ва THE Impact Rankings 2025 халқаро рейтингларида ўз мавқеини мустаҳкамламоқда


    “КАФОЛАТ суғурта компанияси” АЖнинг молиявий барқарорлик рейтинги “Fitch Ratings” томонидан “Ижобий” прогнози билан “Б+” даражасида тасдиқланди


    Ичкаридан назар: Imzo фабрикаси қандай ишлайди?


    Kia Ўзбекистон бозорини эгалламоқда: 2025 йилнинг биринчи ярмида рекорд даражадаги сотувлар


    Ипак Йўли Банкдан Tradeloan: халқаро битимларни молиялаштириш


    BI Sad’O Business лойиҳасида очиқ эшиклар куни бўлиб ўтди ва ЧИЛЛА акцияси бошланди


    Centrum Air 25 июлдан Тошкент — Сеул тўғридан-тўғри рейсларини бошлайди 


    Ўзбекистонда янгиланган HAVAL H6 расман ишга туширилди


    Ипотекага хонадон, совға сифатида эса — омборхона!

     

    Тавсия этамиз

    Оиласини қашшоқлик ва очликдан қутқарган жангчи йигит: Арда Гюлернинг курашга тўла ҳаёт мактуби

    13 июл, 22:15

    Кремль соясидаги жумбоқлар: сирли равишда вафот этган россиялик тадбиркор ва амалдорлар

    10 июл, 20:40

    Исроилнинг Ғазодаги қирғини ягона эмас: Инсоният тарихидаги энг йирик геноцидлар қандай содир бўлганди?

    10 июл, 19:12

    Patriot: Исроил воз кечган, Украина эса кўпроғига эга чиқишни истаётган ярим асpлик тизим ҳақида нималар маълум?

    8 июл, 20:45
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    12 млн тонналик айсберг Гренландиядаги қишлоққа яқинлашди

    Дунё | 13 июл, 23:55

    Эрон Исроилни “экологик жиноят”да айблади

    Дунё | 13 июл, 23:40

    АҚШда 7 балли зилзила кузатилиши мумкин

    Дунё | 13 июл, 23:20

    Лондонда самолёт қулаб тушди (видео)

    Дунё | 13 июл, 23:10

    Францияда маҳбус сумка ичига яшириниб, қамоқдан қочди

    Дунё | 13 июл, 22:58

    “Эрон ядро бомбаси билан Исроилни йўқ қилишга тайёр” — Нетаньяху

    Дунё | 13 июл, 22:30

    Оиласини қашшоқлик ва очликдан қутқарган жангчи йигит: Арда Гюлернинг курашга тўла ҳаёт мактуби

    Футбол | 13 июл, 22:15

    Украина Озарбайжондан газ сотиб олмоқчи

    Дунё | 13 июл, 21:55

    Трамп Мексика ва Европа Иттифоқи товарларига 30 фоизлик бож солади

    Дунё | 13 июл, 21:30

    “Исроил Эрон президентини ўлдиришга урингани учун товон тўлайди” — эронлик амалдор

    Дунё | 13 июл, 21:05
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.