Сўнгги йилларда Ўзбекистонда фаол равишда янги бинолар қурилмоқда, шунингдек, тижорат кўчмас мулки бозорида таклифлар сони ҳам ошиб бормоқда. First Development Group (FDG) девелоперлик компаниясининг сотишлар бўлимининг раҳбари Мурад Холназаров бозор ҳолатини баҳолаб, тижорат объектларини баҳолашнинг муҳим тамойилларини белгилади.
First Development Group компанияси 2019 йилда Parkent Plaza ТЖК биринчи фазасининг 7 қаватли уйининг қурилишини тугатди, 2020 йилнинг февраль ойи якунида эса иккинчи фазанинг 9 қаватли уйини топширишни мақсад қилиб олган. Компания менежерлари диққат билан кўчмас мулк бозоридаги вазиятни ўрганиб, унинг тенденцияларини кузатмоқдалар.
Ким ва қачон тижорат кўчмас мулкини харид қилади?
Харидорлар асосан иккита гуруҳга бўлинади: ўз эҳтиёжлари учун ва ижарага топшириш учун харид қилаётганлар. Parkent Plaza’да иккинчи гуруҳ аксариятни ташкил этади. Объект қиймати қурилиш босқичига юқори даражада боғлиқ бўлади. Кўчмас мулкни пойдевор ётқизиш чуқур қазиш босқичида харид қилишдан фойда одатда 30–40%ни ташкил қилади. Бундан ташқари, эрта харид қилишда девелопер муддатли тўлов кўринишида тўлов қилишнинг мослашувчан шартларини тақдим этади. Бироқ, лойиҳанинг дастлабки босқичларида ўз маблағларини инвестиция қилишга тайёр бўлган тадбиркорлар сони катта эмас. Parkent Plaza ТЖКнинг иккинчи фазасида тижорат хоналарига бўлган қизиқиш айнан ҳозир, уйни февраль ойида топширишдан олдин ошиб бормоқда.
Тижорат кўчмас мулки қанча йилдан сўнг ўзини қоплайди
Ушбу туман учун квадратига 15 АҚШ долларига тенг ўртача ижара ставкасида, инвестор зарар кўрмаслик нуқтасига 5—6 йилдан сўнг эришади. Аслида бу эртароқ содир бўлади, чунки ҳар йили нархлар индексацияси амалга оширилиб, ижарачи тўловни ўртача 5—10%га оширади.
Реалликда яна битта қўшимча чизма мавжуд. Инвестор кўчмас мулкнинг ўзини қоплашини кутмай, ундан гаров таъминоти сифатида фойдаланади. Банкда олинган кредит ҳисобига у яна битта тижорат биносини харид қилиб, ойлик тўловларни биринчи объектдан олинадиган ижара тўловлари ҳисобига сўндириб боради. Шундай тарзда, тадбиркор биринчи йиллар давомида ҳеч нимага эга бўлмай, лекин бирданига юқори даромад келтирувчи иккита объектнинг эгасига айланади. Кейинчалик у улардан ижара тўлови кўринишида даромад олиш мақсадида фойдаланиши ёки сезиларли устама нархда қайта сотиши мумкин.
Эътиборни нимага қаратиш лозим
Уйнинг локацияси ва жойлашиши
Уйларнинг ёнида Korzinka.uz ва Makro каби йирик супермаркетлар мавжудлиги — ижобий томонлардан бири. Шу билан бирга, кўчмас мулкингиз олдида серқатнов йўл бўлиши муҳим. Мисол учун, «ТАПОиЧ»да уч босқичли транспорт чорраҳаси ва йўлусти метро линияси мавжудлиги яқин орадаги туманнинг турар жой мажмуаларининг жозибадорлигини янада оширди.
Бунинг устига, бизнинг девелоперлик тажрибамиз кўрсатишича, уй йўлга жуда яқин жойлашмаслиги керак. Доимо йўловчилар зонаси ва автотураргоҳ учун етарли жой қолдириш лозим. Инсонлар мунтазам равишда қаҳвахона ёки ўқув маркази олдидан ўтишса, уларнинг бир қисми шубҳасиз ичкарига кириб кўришга истак билдиради.
Яна битта нозик томони шундаки — бу автомобиль ҳаракатининг йўналиши. Масалан, машиналарнинг катта оқими Parkent Plaza ёнидан кечқурунги пайтда ўтади, яъни инсонлар марказдан уйга қайтган маҳалда. Ишдан кейин биз ресторанга, тренажер зали ёки ўқув марказига киришни истаб қоламиз. Агарда мажмуа йўлнинг бошқа тарафида жойлашганида, асосий оқим эрталаб, инсонлар ишга кетаётганларида ва ҳамма жойлар ҳамма очилмаган пайтда ўтар эди.
ТЖМ ўлчамлари ва сотилган хонадонлар миқдори
Яшовчилар — бу потенциал мижозлар. Агарда барча хонадонлар сотиб бўлинган бўлса, бу туманда кўчмас мулкка бўлган талаб юқори эканлигидан дарак беради ва сиз ҳеч қандай қийинчиликсиз хоналарни ижарага топширишингиз керак бўлади. Аудитория катталиги оддий арифметик ҳаракатлар билан ҳисоблаб чиқарилади. Масалан, Parkent Plaza ТЖМнинг иккинчи босқичида турар жой фондининг 97% сотилди. Сотилган 114 хонадонларнинг ҳар бирида 4 одамдан яшаётганини тасаввур қилсак, унда 456 яшовчига эга бўламиз ва уларга қаҳвахоналар, дўконлар, фитнес-марказлар ва болалар боғчалари керак бўлади. Айнан шу одамлар сизнинг ижарачиларингизга фойда келтиришади. Бизнесингиз учун бу ерда ишлаш фойдали бўлса, демак бу сизга ҳам фойда келтиради.
Сайт: fdg.uz
Telegram: t.me/fdguz.me
Instagram: @fdg_uz
Facebook: fb.com/firstdevelopmentgroup
Савдо бўлимининг телефони: (+998) 78−150−55−11
Реклама ҳуқуқи асосида.
Изоҳ (0)