Коронавируснинг янги тури сабаб қўзғаган пневмония оқибатида 81 киши вафот этди. Вирус Хитойда пайдо бўлган, ҳозир ҳам аксарият ҳолларда айнан Хитойда тарқалмоқда, қурбонларнинг ҳаммаси хитойлик. Хитой раҳбари Си Цзиньпин 25 январь, шанба куни вируснинг тарқалиш тезлиги ошганини маълум қилиб, вазиятни оғир деб атади. Ҳозирги вақтда жаҳоннинг 10 мамлакатида 2800 дан ортиқ одамда янги турдаги пневмония хасталиги борлиги тасдиқланган, яна 5794 кишида вируснинг борлиги тахмин қилинмоқда. 51 киши эса тузалишга муваффақ бўлди.
Вирус тарқалиши муносабати билан Хитойда жами 57 миллион аҳоли истиқомат қиладиган 15 та шаҳар тўлиқ ёки қисман ёпилди. Шунингдек, мамлакатда ёввойи ҳайвонлар савдоси вақтинча тўхтатилди (тахминларга кўра, Ухандаги денгиз маҳсулотлари бозори вируснинг бошланғич манбаси бўлган); мактаб ва университетларда Хитой Янги йил байрами муносабати билан бошланган таътил номаълум муддатга узайтирилди; Буюк Хитой деворининг бир қисми ташрифчилар учун ёпилди. Мамлакатда юз учун тиббий ниқоблар, «Мен 2020 йилги коронавирусдан омон чиқдим» ёзувли футболкалар ва 2012 йилда чиққан Plague Inc пандемия симулятори (компьютер ўйини) савдоси бир неча баробарга ошди.
Хитойнинг Чжендин ноҳияси маъмурияти шаҳарга келиб, айнан «Ухандан келганман» деб рўйхатдан ўтмаган уханликларни излаб топишда ёрдам берганларга мукофот ваъда қилди. Мукофот пули миқдори 145 долларга тенг. Reuters’нинг ёзишича, ижтимоий тармоқ фойдаланувчилари ушбу қарорни қўллаб-қувватлаган. «Агар сиз ўзингиз ҳақингизда маълум қилмасангиз, бошқалар сиз ҳақингизда хабар бергани учун улардан ўпкалаб юрманг. Биз ҳам яшашни истаймиз», — деб ёзган улардан бири. Айни вақтда Испания, Франция, АҚШ ва Япония ўз фуқароларини Ухандан олиб чиқиб кетишга қарор қилган (Ўзбекистон расмийлари эса Хитой Ухандан ўзбекистонликларни олиб чиқишга рад жавобини бераётганини маълум қилган эди).
Ўзбекистонда ҳозирча коронавирус билан хасталанган бирорта ҳам бемор аниқланмади. Расмийлар чегара пунктларида назорат ҳар қачонгидан ҳам кучайтирилганини таъкидламоқда. Соғлиқни сақлаш вазири Алишер Шодмонов эса ватандошларни ҳатто Хитойга бормай туришга чақирди. Айни вақтда Жиззахда коронавирус тарқалгани ҳақидаги хабарлар расман рад этилди (бундай миш-мишлар тарқалишига Қозоғистондаги ўқув машғулотлари суратлари сабаб бўлган).
Ўзбекистон Туризмни ривожлантириш давлат қўмитасига Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан коронавирус бўйича эпидемик вазият барқарорлашгунга қадар Хитойга ўзбекистонлик сайёҳларни юбормаслик тўғрисида ҳам тавсия берилган. Хитойга мунтазам парвозларни амалга оширувчи «Ўзбекистон ҳаво йўллари» рейсларни тўхтатиб туриш режалари ҳақида ҳозирча маълум қилгани йўқ.
Вирус бозорга таъсир қилмоқда. Айнан вируснинг тарқалиши кучаяётгани муносабати билан 27 январь, душанба куни нефть нархи 2 фоизга пастлади. Аввалроқ эпидемия қимматбаҳо маҳсулотлар ишлаб чиқарувчиларнинг акцияларига салбий таъсир кўрсатган, оқибатда LVMH концерни эгаси Бернар Арно жаҳоннинг энг бой одамлари рўйхатидаги пешқадамликни бой берган эди.
Twitter’да Хитойнинг Douban киносервисидан «Чернобиль» сериали ҳақидаги ахборот ўчириб ташлангани ҳақида миш-мишлар пайдо бўлди; бунга фойдаланувчилар Хитой раҳбариятининг эпидемияга муносабатини Чернобилдаги аварияга расмийларнинг кечиккан муносабатига ўхшатгани сабаб бўлган. Бу ҳақда Гонконгдаги South China Morning Post нашри журналисти Жош Е ёзди; «Чернобиль»нинг сценарий муаллифи ва продюсери Крэйг Мейзин эса «кимдир буни тасдиқлай оладими?» деб сўради. Фойдаланувчиларнинг айримлари сериал ҳали ҳам Douban’да борлигини таъкидлаган бўлса, бошқалари бунинг аксини маълум қилди. Ҳар нима бўлганда ҳам, эпидемия бошланган Ухань шаҳрининг мери вируснинг хавфи ҳақида одамлар жуда кеч огоҳлантирилганини тан олиб, истеъфога чиқишга тайёрлигини билдирди.
Билл ва Мелинда Гейтслар фонди янги вирусга қарши курашиш учун 10 миллион доллар хайрия қилади. Ушбу маблағнинг ярми инфекция юқиши ҳолатларини аниқлаш ва Хитойдаги беморларни даволашга, қолган ярми эса вируснинг Африкада тарқалишининг олдини олишга сарфланади.
Изоҳ (0)