Эксперт: Сохта пулни қандай ажратиш мумкин?

Республика суд экспертизаси маркази етакчи эксперти сохта пулларга алданиб қолмаслик учун нималарга эътибор бериш кераклиги тўғрисидаги маълумотлар билан бўлишди, деб хабар беради ЎзА.

«Фуқароларимиз уй шароитида миллий валютамизни қоғозини сифати ва устидаги ранглардан бемалол ажратиб олса бўлади. Аввало, банкнотни яхшилаб ҳис этишни ўрганиш керак. Унда махсус муҳр бор, муҳр релф яратиб туради. Кўзи ожиз одамлар ҳам қўли билан ҳис этишга ёрдам берувчи қабариқлар борки, қўл орқали пайпаслаб, билса бўлади. Бунда ундаги ўлчами ва силлиқлиги ҳам муҳим. Аслида расмлар ва ёзувлар бир хил, ранглар тиниқ бўлади. 50 минглик ёки 100 минглик бўлсин, ҳаммаси чироқ тушганда четидаги белгиси ҳар хил тусга киради.

Қисқаси, пулдаги сув белгиси, қиялик бурчагига қараб ҳаракатланадиган ҳимоя ипи, тасвирларнинг бўртиб туриши ва арканинг тагида оқ рангли бўёқда босилган Ўзбекистон Республикасининг харитаси орқали тезда аниқлаб олиш мумкин. Банкнотнинг пастки қисмидаги нақшда яширин тасвир мавжуд бўлиб, бу лотин ёзувидаги UZ сўзидан иборат. Бу ҳам маълум қиялик бурчагида бемалол кўринади», – дейди Ҳадича Сулаймонова номидаги Республика суд экспертизаси маркази етакчи эксперти Малика Қамбарова.

Таъкидланишича, буларнинг ҳеч бири сохта пулларда бўлмайди. Ҳатто устида бармоқ юрганда ғадир-будирлик сезилмайди. Уларнинг қоғозини сифати бир икки марта букилса ёки сув тегса, йиртилиб бўёқлари қўлга ўтиб қолади.

Аммо баъзи сохта пуллар жуда мураккаб тайёрланган бўлади, уларни оддий кўзда ажратиш қийин. Бу вақтда турли ускуналар, ҳеч бўлмаса лупа керак бўлади.

«Қалбаки пуллар масаласида кўпроқ банклар билан ишлаймиз. Яқинда текширишга олиб келинган катта миқдордаги евронинг асосий қисми сохта бўлиб чиқди. Айни вақтда фуқаролар келиб ариза ёзиб, тегишли тўловни амалга оширса, энг камида ўн кун муддатда пулларини текшириб берамиз. Ҳар бир объект учун 900 минг атрофида тўлов амалга оширилади», — дейди Малика Қамбарова.