Фарғонадаги «Обод қишлоқ» дастурига киритилган маҳалла аҳолиси нега қўлбола симёғочлардан фойдаланмоқда?

«Дарё» интернет-нашрига Фарғона вилояти Риштон тумани Хуррамобод қишлоғи «Наврўз» маҳалласи аҳолисидан мурожаат келди. Мурожаатдан маълум бўлишича, мазкур қишлоқ 2018 йилда «Обод қишлоқ» дастурига киритилган. Дастур асосида ҳудуддаги айрим кўчаларга асфальт ётқизилган, электр ва тоза ичимлик суви тармоғи тортилган. Бироқ бу ишлар аксарият ички кўчаларга ва «Наврўз» маҳалласигача етиб бормаган. Маҳалла аҳолиси айни пайтда хавфсизлик талабларига жавоб бермайдиган қўлбола симёғочлар ва оддий симлар ёрдамида электр энергиясидан фойдаланмоқда. Ичимлик суви тармоғи маҳалла бошига келганда тўхтаб қолган. Ички кўчалардаги йўлларнинг аҳволи ҳам талаб даражасида эмас.

«Дарё» мухбири вазият билан танишиш учун Риштон туманининг Хуррамобод қишлоғида бўлди.

– Маҳаллага янги уй солиб, оилам билан кўчиб чиққанимга қарийб 9 йил бўлди. Ўша пайтда ёғочдан, дарахтлардан қўлбола симёғоч ясаб, оддий сим ёрдамида электр тортиб келгандик. Ҳозиргача шу муаммо ҳал бўлмаяпти. Бу симлар ҳар икки йилда яроқсиз ҳолга келиб қолади. Ҳаммасини қайтадан алмаштириб чиқамиз. Симёғочларимиз ҳам дарахтлар билан бирга ўсиб кетаверади.

Ўтган йили «Ўзбекэнерго»га интернет орқали мурожаат қилдим. Мурожаатимни туман электр тармоқлари корхонасига юборишибди. Телефон қилиб, тайёр симёғочлар бор, тез орада ўрнатиб берамиз, дейишди. Кутдик, мутасаддилардан ҳам, симёғочлардан ҳам дарак бўлмади. Туман электр тармоқлари корхонасига яна қайта мурожаат қилсам, сиз бу муаммолар билан бошингизни қотирманг, тез битадиган иш эмас бу, вақти келганда ўзимиз ҳал қиламиз, дейишди. Мана орадан 6–7 ой вақт ўтди, лекин ҳеч қандай ўзгариш йўқ.

Ўтган йили ичимлик суви тортиш ишлари бошланганди. Маҳалламизнинг бошигача сув келди. Кейин уни ҳам тўхтатиб қўйишди. Сабабини сўрасак, лойиҳада шу ергача кўрсатилган, у ёғига ўзларинг ўртада пул йиғиб тортиб оласизлар, деб ташлаб кетишди.

Йўлларимизнинг ҳолати ҳам жуда чатоқ эди. Ёмғир ёғса бу йўллардан юриб бўлмайди. Болалар мактабга, боғчага боролмайди. Мажбурликдан, ўзимиз ғишт заводининг чиқиндиларини олиб келиб, йўлга ташладик. Аслида мана шу кўчанинг давоми катта йўлга чиқиши керак. Шунда қишлоқ марказига, мактаб ва боғчага бориш масофаси анча қисқаради, – дейди Ойбек Аҳмаджонов.

– 9 та неварам бор. Мана шу неварам туғилган пайтда ҳам электр, сув, йўл муаммо эди. Неварам ҳозир 2-синфда ўқияпти. 8–9 йилдан бери ҳеч ким қизиқмаяпти бу муаммоларни ҳал қилиш билан. Ҳаммада ёш бола бор, уларнинг касал бўлиши бор, кечаси туриши бор. Электр ҳаммага керак-да. Болалар учун ҳам энг зарури шу. Каттароқ кучланишдаги электр жиҳозларини умуман ишлатиб бўлмайди, кўтармайди симлар.

Сувку, майли кўчанинг бошигача келиб қолди. Лекин йўлимизни тузатиш керак. Агар таксига чиқсангиз, бу кўчаларга киришга умуман рози бўлмайди. Чунки, йўл ёмон-да. Бунинг устига айланиб келиш керак, – дейди Патилахон Абдуллажонова.

– Сув, электр ва йўл. Халқнинг ҳақиқий эътирози бу, ҳақли эътирози. Ўзи «Обод қишлоқ» дастури асосида қилиниши керак бўлган асосий иш ҳам сув, электр ва йўл эди. Ички кўчаларга юрсангиз, қийшайган ёғоч «столба»ларнинг анчасини кўрасиз. «Наврўз» маҳалласидагилар ўзлари теракдан симёғоч ясаб олишган.

Мана шу янги қўйилган бетон симёғочларга қачон электр токи уланса, ўшанда эски симёғочларни янги маҳаллаларга ўрнатиб беришар экан. Лекин беш-ўнта симёғоч билан ҳамма кўчанинг муаммосини ҳал қилиб бўлармикан? Нима учун ўзи «Обод қишлоқ» дастурига тушди бу ер? Президентимиз нима деб жон куйдиряпти, қишлоқларимиз ҳам обод бўлсин, шароитлари шаҳарникига яқинлашсин, одамлар ҳаётдан рози бўлиб яшасин, дейишяптику. Бунга ким эътибор беряпти?

Қишлоқни дастурга туширишдан аввал Президент маслаҳатчиси келиб, уйма-уй юриб, муаммоларни ўрганган эди. Кирмаган хонадонимиз қолмаганди. Шу ҳаракатлар натижасида Хуррамобод қишлоғи биринчилардан бўлиб «Обод қишлоқ» дастурига кирди. Бу Президентимиз берган имконият эди. Буни ижро қилувчилар жой-жойига қўйиб, тадбирини, чорасини кўриб тақсимлаши керак эди. Лекин кўп ишлар чала қолиб кетди, – дейди маҳалла фуқаролар йиғини мутахассиси.

Ҳолат юзасидан қўшимча маълумот олиш мақсадида МФЙ идорасида бўлдик. «Хуррамобод» маҳалла фуқаролар йиғини раиси Акбарали Мамажоновнинг айтишича, МФЙ таркибида учта қишлоқ бор. 810 хонадонда 4200 нафардан ортиқ аҳоли яшайди. Ҳудудда 2 та умумтаълим мактаби, битта мактабгача таълим муассасаси ва қишлоқ оилавий поликлиникаси жойлашган.

Ўзбекистон Президентининг 2018 йил 29 март кунги «Обод қишлоқ» дастури тўғрисида»ги фармонига кўра қишлоқ ободонлаштириш рўйхатига киритилган.

– «Обод қишлоқ» дастури доирасида 2300 метр йўл асфальт қилинди. Дўтир, Жаҳонобод ва Хуррамобод қишлоқлари аҳолисига тиббий хизмат кўрсатадиган қишлоқ оилавий поликлиникаси мукаммал таъмирланди. 10 км тоза ичимлик суви тармоғи тортилди. 70–80 дона атрофида янги бетон симёғочлар ўрнатилди ва электр симлари янгиланди. Битта янги нимстанция ўрнатилди. Вилоят ҳокими ташаббуси билан 35-мактабгача таълим муассасаси мукаммал таъмирдан чиқарилди. 29-мактабда эса жорий таъмирлаш ишлари олиб бориляпти. Шунингдек, маҳалла гузарида кутубхона очилди, – дейди Акбарали Мамажонов.

— Симёғочлар муаммоси электр тармоқлари корхонаси билан боғлиқ. Мана шу янги бетон симёғочларнинг ўрнатилганига етти ойдан ошди. Лекин ҳалигача тармоққа улангани йўқ. Лойиҳа ташкилоти билан электр тармоқлари корхонаси ўртасида қандайдир муносабат қочган. Бунинг нималигини аниқ билмайман. Бир ҳафта олдин ҳам «электroseт» бошлиғига телефон қилдим. Буни тезроқ уланглар, чироқлар ёнсин, ўртадаги эски «столба»ларни олиб ташлайлик, йўллар очилсин, бўшаган симёғочларни ички маҳаллалардаги носозларининг ўрнига ўрнатайлик, дедим. Мана шу симёғочлар бўшаса, 100 га яқин симёғоч бор бу ерда, ички кўчаларга ўрнатардик. Муаммо шу билан ҳал бўлади.

Бундан ташқари, бизга битта ичимлик суви қудуғи зарур. Чунки, 10 км ичимлик суви тармоғи тортилгани билан босим паст. 15 км шағал ётқизилиши керак бўлган ички кўчаларимиз бор, – дейди МФЙ раиси.

Маҳалла аҳолисини узоқ йиллардан бери қийнаб келаётган муаммонинг ечими туман электр тармоқлари корхонасига бориб тақалгани учун, мазкур корхона раҳбарининг муносабати билан қизиқдик.

– Лойиҳа ташкилоти билан келишиб олдик, ҳозир бу бўйича ҳеч қандай муаммо йўқ. Фақат уни энергия назорати инспекциясининг кўригидан ўтказиш қолди холос. Бир ҳафтани ичида тармоққа улаб берамиз. Шундан кейин 100 дан ортиқ симёғоч бўшайди. Уларнинг ҳаммасини ҳолатига қараб ўша маҳалладаги носоз, қўлбола симёғочлар ўрнига вақтинчалик ўрнатамиз. Босқичма-босқич эскирган симёғочлар тўлиқ янгисига алмаштирилади. Янги нимстанциялар ўрнатилади. Бу бўйича алоҳида дастур бор, – дейди Риштон тумани электр тармоқлари корхонаси раҳбари Рустамжон Додақўзиев.

Ҳар доимгидек, муаммони ҳал қилиш бўйича мутасадди шахснинг ваъдасини олдик. Агар ушбу ваъдалар ваъдалигача, дастурда белгиланган ишлар қоғозда қолиб кетмаса, «Наврўз» маҳалласи аҳолисини қийнаётган муаммо яқин кунларда ижобий ечим топади, албатта.

«Дарё» воқеалар ривожини кузатишда давом этади.