Insider: Тарихдаги энг бой одамдан етти маслаҳат

Немис банкири Якоб Фуггер қиролларни, саёҳатчиларни, епископларни ва папаларни молиялаштирган ва бу жараёнда ўз даврининг энг бой одамига айланган.

Деҳқоннинг невараси бўлган банкир Лев Х ни савдо кредитини қонунийлаштиришга ишонтира олган. Унинг иш механизмларидан бири Мартин Лютерни 95 та тезис ёзишига ва ислоҳотлар ўтказишига туртки берган. Фуггер 1519 йилда бўлиб ўтган Буюк Рим империясининг императорлик сайловида ҳал қилувчи рол ўйнаган. Айнан унинг пуллари Испания қироли Карл V ни империя тахтига олиб келган.

У ўлган 1525 йилда унинг бойлиги замонавий ҳисоб-китобларга кўра 400 миллиард долларни ёки ўша даврдаги Европа ЙИМнинг 2 фоизини ташкил қилган. Insider нашри Якоб Фуггернинг бир нечта сирларини тақдим этди.

Бошқалар қўрқаётган вақтда инвестиция қилиш керак

Фуггернинг бойлги шаклланишида унинг иккита йирик иши сабаб бўлган. Биринчи иш унинг герсог Сигизмунд Тиролскийни қўллаб-қувватлагани бўлган. Фуггер унга Венеция билан низолар бўлаётган вақтда катта сумма берган. Бошқа банкирлар герсогни молиялаштиришдан бош тортган. Фуггер эса герсогга имкони борича ёрдам берган ва герсог Венеция ишини муваффақиятли ёпган. Фуггер ўз ёрдами учун жавоб сифатида сайёрадаги энг йирик кумуш конидан фойдаланиш ҳуқуқини қўлга киритган.

Бундан ташқари, Фуггер ҳамма турк босқинларидан қўрқиб турган вақтда, венгриялик мис қазиб олувчиларга инвестиция киритган.

Қиёси йўқ инсон бўлиш

Фуггерда ўз мижозларини ушлаб турадиган муҳим восита бўлган. Бу бир лаҳзада жуда катта миқдордаги маблағ қўша олиш имконияти бўлган. Мижозларга Фуггер ҳам, унинг шартлари ҳам ёқмаган. Бироқ уларнинг бошқа иложи ҳам бўлмаган.

Маълумотларга эгалик қилиш

Фуггер яхши маълумот қанчалик қимматли бўлишини тушунган. У бозор ҳаракати ҳақида бошқалардан олдинроқ билиш учун дунёда биринчи бўлиб янгиликлар хизматини тузган. Бир куни император Максимилиан банкирга Генрих VII унга французлар билан кураш учун кредитга гаров сифатида бироз олтин юборганини айтган. Фуггер бу ишдан воз кечган: Англиядаги жосус унга қиролнинг кемалари портни тарк этмаганини етказган.

Рақамлар билан дўстлашиш

Бухгалтерия ҳисобини италияликлар яратган, бироқ Фуггер уни Альпдан шимолда биринчи бўлиб қўллаганлардан бири бўлган. У ўзининг кўп сонли корхоналари учун эркин баланс тузган ва бухгалтерия фанини жиддий ривожлантирган. Бундан ташқари, у биринчи бўлиб, ўз филиалларининг фаолиятини текшириш учун аудиторлардан фойдаланган. Унинг бухгалтерия китобларида ўз қўллари билан ёзилган ёзувларни топиш мумкин. Фуггер алоҳида харажатларни диққат билан кузатиб борган.

Яхши таълим олиш

Фуггер бир неча йил ўз даврининг бизнес пойтахти бўлган Венецияда таълим олган. У бутун умри давомида асқотган билим, тажриба ва алоқаларни ўқиш давомида орттирган.

Совуққонликни сақлаш

Австрия епископи Фуггер банкининг йирик омонатчиларидан бири бўлган. 1509 йилда епископ вафот этганда, папа Фуггердан дарҳол пулни черковга тўлашни талаб қилган. Бироқ пуллар тоғ-кон қазилма лойиҳалари учун сарфланган эди ва Фуггерда талабни қондириш учун етарли маблағ бўлмаган. Бироқ талабни рад этиш ёки рад этиш ҳақидаги миш-мишлар унинг империясига барҳам бериши мумкин эди. Бироқ у харажатларни қисқартириш ўрнига, ҳеч ким унинг муаммолари борлиги ҳақида ўйламаслиги учун, аввалгидек харажат қилишни давом эттирган. Бу унга келишиб олиш учун вақт яратишга имкон берди.

Жамиятга қарзни қайтариш

Фуггер дунёдаги биринчи арзон уйлар мавзеси Фуггерайнинг асосчиси сифатида машҳур. У меҳнат қилаётган ҳар қандай одам уйли бўлишга ҳақли, деб ҳисоблаган. Ўз мавзесидаги уйнинг ижара ҳақи учун у бозор ставкасининг тўртдан бирини олган. Фуггерай бугунги кунда ҳам хизмат қилмоқда ва банкир туғилган Аугсбург шаҳридаги йирик сайёҳлик маркази ҳисобланади.